Nie. Choćbyśmy stanęli na rzęsach, nie nauczymy przeciętnego trzylatka jazdy na dwukołowym rowerze, bo jego ciało i układ nerwowy nie są jeszcze na tyle dojrzałe, by sprostać takiemu wyzwaniu. Pięcio-, sześciolatek ma już sporą szansę na sukces. Szansę, ale nie gwarancję, bo kłopoty z rowerem miewają nawet siedmiolatki. Podobnie jest z innymi złożonymi czynnościami: jazdą na nartach, skakaniem na jednej nodze, wycinaniem skomplikowanych kształtów, rysowaniem szlaczków itd. Trzeba do nich dorosnąć, a potem ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć. Bywa oczywiście i tak, że jakieś szalenie uzdolnione dziecko znacznie wyprzedza rówieśników, a nawet – jak czteroletni perkusista Igor Falecki – jest w czymś lepszy od większości dorosłych. To jednak nie znaczy, że reszta dzieci powinna starać się natychmiast mu dorównać. Bo nie ma na to szans.
Sprawdź też, jak wychować genialne dziecko
Tak naprawdę trudno powiedzieć. – Różnice między dziećmi w tym samym wieku mogą być naprawdę duże, dlatego wszelkie tabele rozwojowe radzę traktować z dużą ostrożnością. Każdy człowiek jest przecież indywidualnością i rozwija się nieco inaczej – mówi prof. dr hab. Joanna Kruk-Lasocka z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej we Wrocławiu. Jednak trzeba obserwować rozwój własnego dziecka (także na tle rówieśników), by w razie potrzeby szybko mu pomóc.
Można założyć (za Ernstem J. Kiphardem, ojcem niemieckiej psychomotoryki), że przeciętny, statystyczny:
Zobacz też Kalendarz rozwoju dziecka
Dysleksję czyli specyficzne trudności z czytaniem, pisaniem i liczeniem, ma co dziesiąty uczeń. Jej ciężką postać stwierdza się u dwojga na każdą setkę dzieci. Pięciokrotnie częściej przydarza się ona chłopcom. Nie do końca wiadomo dlaczego tak jest. Kłopoty dyslektyków nie mają nic wspólnego z ich inteligencją i zdolnościami , lecz są wynikiem zakłóceń spostrzegania wzrokowego, słuchowego, koncentracji, uwagi, pamięci itd. Można być ponadprzeciętnie inteligentnym, twórczym i mieć bogatą wyobraźnię a mimo wszystko nie radzić sobie z rzeczami, które innym przychodzą bez większego trudu, np. z czytaniem, pisaniem czy liczeniem. Dysleksja nie jest chorobą ani kalectwem. Dysleksja nie ma nic wspólnego z lenistwem. Dysleksję miało wielu sławnych ludzi m.in. Albert Einstein i Leonardo da Vinci. Dysleksja to po prostu coś, nad czym trzeba popracować. Ćwiczenia przynoszą znakomite efekty. Dysleksję diagnozuje się u ośmio-, dziewięciolatków, jednak to, że dziecko może być obarczone ryzykiem dysleksji , można podejrzewać jeszcze zanim pójdzie szkoły, a nawet zanim zostanie przedszkolakiem. Kto jest najbardziej narażony na dysleksję? Szczególnie uważnie trzeba przyglądać się dziecku z ciąży zagrożonej , takiemu, które miało problem z przyjściem na świat oraz temu, które w okresie niemowlęcym rozwijało się ruchowo z opóźnieniem lub w sposób nietypowy (np. nie raczkowało, z aczęło chodzić później lub zdecydowanie wcześniej niż rówieśnicy , miało obniżone albo zbyt wysokie napięcie mięśniowe lub inne minimalne nieprawidłowości neurologiczne). Uwagi wymaga również malec, który w wieku dwóch, trzech lat gorzej niż rówieśnicy radzi sobie z układaniem klocków, prostych układanek, jest niezdarny, za mało lub nadmiernie ruchliwy,...
U małych dzieci niezdarność nie jest niczym niezwykłym, bo przecież dopiero wszystkiego się uczą. W każdej grupie maluchów w tym samym wieku są jednak i takie, którym szczególnie często coś się przydarza. To właśnie one najczęściej się przewracają, dostają w nos piłką i strącają łokciem kubek. To one najsłabiej radzą sobie na placu zabaw i nie nadążają za kolegami... Niezdarne dziecko często unika ruchu, ale może być i tak, że rusza się niemal non stop, robi to jednak chaotycznie i przez to często pakuje się w tarapaty (bo np. nie wyciąga odruchowo rąk przy upadku). Skąd te kłopoty? Jak pomóc małemu niezdarze i dlaczego warto zrobić to jak najszybciej? Zapytaliśmy o to Annę Marczewską-Stręk, psychologa. Polecamy: Kalendarz rozwoju dziecka Przyczyny niezdarności Dziecko może być niezdarne z wielu różnych powodów, np. dlatego że: Nie miało okazji ćwiczyć. Chodziło na krótkie spacery (albo ciągle siedziało w wózku), rzadko bywało na placu zabaw, spędzało dużo czasu przed telewizorem albo bawiąc się na siedząco. We wszystkim je wyręczano. Chciało zabawkę? Dostawało ją do ręki. Mocowało się z kapciami? Zakładano mu je. Przyzwyczaiło się, że nie musi wkładać w nic wysiłku i straciło wiele okazji do trenowania precyzji i planowania ruchów. Boi się. Niektóre dzieci tak często są napominane („Nie biegaj!”, „Nie ruszaj!”, „Uważaj!"), że stają się nadmiernie ostrożne. Po prostu takie jest. My, dorośli, także różnimy się sprawnością. Kiedy do lekarza? Jeśli dziecko często się przewraca, choć już dawno nauczyło się chodzić, porusza się dziwacznie (jego ruchy są bardzo spowolnione, zbyt szybkie albo niezborne i chaotyczne), bardzo odstaje od rówieśników (np. ma trzy lata i nie...
Co powinien umieć trzylatek? Tak naprawdę niełatwo odpowiedzieć na to pytanie, bo dzieci nie dojrzewają w tym samym tempie. Poza tym – jak my wszyscy – różnią się od siebie umiejętnościami i talentami. Mimo to spróbujmy. Jaki jest „statystyczny” trzylatek? Trzylatek jest już bardzo mądry Zadaje mnóstwo pytań i jest wszystkiego ciekawy. Potrafi odpowiedzieć na proste pytania („Do czego służą buty?”, „Co trzeba zrobić, gdy chce się pić?). Ma coraz lepszą pamięć, może już nauczyć się prostej piosenki albo wierszyka. Wie podstawowe rzeczy na swój temat , np. czy jest chłopcem, czy dziewczynką, jak ma na imię i ile ma lat. Radzi sobie z prostą układanką. Wie ile to jest jeden (miś, samochód), ile dwa (misie, samochody), a ile wiele (misiów, samochodów). Choć coraz więcej wie o tym, co go otacza, zaczyna też fantazjować i nie zawsze odróżnia prawdę od tego, co sobie wyobraża. Jeśli dziecko nie zadaje pytań, nie jest ciekawe świata: Spróbuj poświęcić mu więcej uwagi. Baw się z nim, rozbudzaj jego ciekawość. Nie bombarduj go wiedzą. Co za dużo to nie zdrowo. Nie odpytuj, nie zmuszaj. Trzylatek całkiem nieźle mówi Trzylatek używa kilkuset słów (rozumie jeszcze więcej), buduje kilkuwyrazowe zdania, zadaje pytania, potrafi budować zdania przeczące. Stosuje już reguły gramatyczne, ale robi mnóstwo błędów. Mówi już o swoich sprawach w pierwszej, a nie trzeciej osobie („Chcę jeść”, a nie „Jaś chce jeść”). Rozumie polecenia, potrafi wskazać części ciała i zabawek. Wciąż nie mówi jak dorosły („siafa”, „ziebra”, „lowel”) Jeśli trzylatek nie mówi albo mówi bardzo mało: Idź z dzieckiem do logopedy, który sprawdzi, czy wszystko jest w porządku i pomoże...
