Trzeci migdał to ważny element sprawnie działającego układu odpornościowego. Z drugiej strony często bywa też siedliskiem bakterii i źródłem nawracających infekcji. Dzieci w wieku 3-7 lat często cierpią na przerost migdałka gardłowego, co w niektórych przypadkach jest wskazaniem do usunięcia migdała.

Reklama

Spis treści:

Gdzie jest trzeci migdał?

Trzeci migdał, czyli migdał gardłowy (z ang.: adenoid), znajduje się w górnej części gardła, za tzw. języczkiem i nad migdałkami podniebiennymi (niejako za nosem). Nie widać go gołym okiem. Może go zobaczyć jedynie lekarz z pomocą specjalnych przyrządów – lusterka laryngologicznego lub giętkiego endoskopu, czyli fiberoskopu.

Jak wygląda trzeci migdał?

Trzeci migdał jest zbudowany z tkanki chłonnej, wygląda jak niewielka grudka. Migdał gardłowy zaczyna powiększać się u dziecka po urodzeniu i do ok. 5. roku życia ma kontakt ze wszystkimi bakteriami i wirusami oraz alergenami, które trafiają do gardła przez nos i jamę ustną. Układ odpornościowy uczy się je rozpoznawać i dzięki temu prawidłowo się rozwija.

Przerośnięty trzeci migdał u dziecka – objawy

U zdrowego dziecka trzeci migdał zaczyna się powiększać w drugim miesiącu życia, a u 8-latków stopniowo zanika. Niektóre dzieci rodzą się jednak z już przerośniętym migdałkiem. U innych trzeci migdał powiększa się nadmiernie w wyniku licznych infekcji, choć przyczyną może być też refluks żołądkowo-przełykowy i alergiczny nieżyt nosa. Przerośnięty trzeci migdał zmniejsza drożność środkowej i górnej części gardła i daje konkretne objawy:

Zobacz także
  • utrudnione oddychanie przez nos,
  • problemy ze słuchem,
  • częste zapalenia uszu,
  • nawracający katar,
  • chrapanie,
  • przewlekły kaszel (w tym kaszel nocny),
  • bezdech senny,
  • częste bóle głowy.

Skutki tych dolegliwości mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia dziecka. Powtarzające się infekcje uszu niekiedy grożą nawet utratą słuchu, a bezdechy, czyli czasowe niedotlenienie mózgu i serca, to ryzyko występowania niedoborów masy ciała i wzrostu.

Przerośnięty trzeci migdał a zachowanie dziecka to kolejna ważna kwestia. Bezdechy i niedotlenienie mogą prowadzić do nadpobudliwości, problemów z koncentracją i pamięcią. Zmniejszona drożność nosa, częste oddychanie przez usta i niedosłuch prowadzą z kolei do wad zgryzu (wysunięte jedynki i dwójki, opadnięta żuchwa – to tzw. twarz adenoidalna) i kłopotów z wymową.

Trzeci migdał – postępowanie

Jeśli dziecko cierpi na przedłużające się katary, miewa bezdechy i chrapie, trzeba koniecznie udać się na badanie do laryngologa. Lekarz obejrzy trzeci migdał przy użyciu specjalnych narzędzi. Badanie i ocenę trzeciego migdałka umożliwia:

  • endoskopowa ocena jam nosa (najczęściej przy użyciu fiberoskopu),
  • wziernikowanie nosa,
  • rynometria akustyczna (badanie objętości jam nosowych przez falę ultradźwiękową),
  • RTG boczne czaszki (niezalecane z powodu braku określonej bezpiecznej dawki promieniowania dla dzieci).

Trzeci migdał – leczenie zachowawcze

Przerost trzeciego migdała czasem ustępuje samoistnie. Można go też leczyć na inne sposoby, o ile objawy u dziecka nie są dokuczliwe. Lekarz zwykle proponuje obserwację oraz:

  • podawanie glikokortykosteroidów donosowych (np. Flixonase, Fanipos, Metmin),
  • podawanie preparatów immunostymulujących (np. Ribomunyl, Imupret N).

Usunięcie trzeciego migdała

Usunięcie migdałka gardłowego (adenotomia, adenoidektomia) to chirurgiczna metoda leczenia przerostu migdałka. Lekarz decyduje o wycięciu trzeciego migdała, jeśli:

  • drożność części nosowej gardła jest ograniczona w sposób znaczny,
  • dziecko ma zespół bezdechów sennych,
  • u dziecka nawraca katar, zapalenie zatok przynosowych, zapalenie ucha środkowego,
  • dziecko ma wady zgryzu.

Nie wykonuje się adenotomii u dzieci poniżej 2. roku życia, a także w przypadku zbyt krótkiego podniebienia miękkiego oraz występowania rozszczepu podniebienia miękkiego u dziecka.

Czy usunięty trzeci migdał odrasta?

Tak, trzeci migdał u dziecka może odrosnąć. Ryzyko ponownego przerostu migdałka gardłowego wzrasta, jeśli adenotomię wykonano przed ukończeniem przez dziecko 4. roku życia.

Ponadto migdałek gardłowy może odrosnąć, jeśli po operacji jego usunięcia pozostała nieduża ilość tkanki limfatycznej, a następnie doszło do silnej infekcji górnych dróg oddechowych.

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama