Pierwsze słowa dziecka – kiedy dziecko mówi mama lub tata?

Czy „mama” to na pewno pierwsze słowo, które wypowiadają dzieci? Często okazuje się, że zamiast wyrazu „mama” słyszymy „baba”... Dlaczego? Ponieważ tak naprawdę dziecko jeszcze nie mówi, a gaworzy. Sprawdź, kiedy dziecko zaczyna mówić i co jeszcze warto wiedzieć na temat pierwszych słów i pierwszych zdań twojej pociechy.

Spis treści:

• Od kiedy dziecko mówi?
• Kiedy dziecko wypowiada pierwsze słowa?
• Kiedy dziecko wypowiada pierwsze zdania?
• Jak pomagać dziecku w nauce nowych słów?

Od kiedy dziecko mówi?

Zanim dziecko wypowie pierwsze słowa, mija sporo czasu. Nie znaczy to, że do tego momentu jego mowa się nie rozwija – jest wprost przeciwnie, a proces ten zaczyna się już w czasie życia płodowego. To wtedy wykształca się narząd mowy, ośrodek mowy w mózgu oraz słuch. Choć w czasie życia płodowego dzieci nie wydają żadnych dźwięków, to od 4. miesiąca ciąży słyszą, co dzieje się w otoczeniu, w którym przebywa mama, słyszą jej głos, bicie jej serca oraz wszelkie hałasy dobiegające z jej układu pokarmowego.

Po narodzinach rozwój mowy u dziecka wchodzi w nowy okres rozwoju – okres melodii. Niemowlę potrafi już wydawać dźwięki – płacze, trenując przy tym aparat mowy. Miedzy 3. a 6. miesiącem życia zaczyna głużyć, wydając z siebie dźwięki zawierające spółgłoski i samogłoski, np. gli, gla, bli.

Na ostatnie 6 miesięcy pierwszego roku życia zdrowego dziecka przypada okres gaworzenia. W tym czasie dziecko zaczyna wymawiać sylaby i łączyć je ze sobą, choć jeszcze nie rozumie sensu tego, co mówi.

Okres gaworzenia to czas, kiedy możemy usłyszeć od dziecka: mama, tata lub baba. Dla niego jednak „tata” nie oznacza ojca, „mama” – mamy, a „baba” – babci. Dziecko wypowiada te słowa nieświadomie. Dla dziecka to tylko dwie identyczne sylaby: ma-ma, ta-ta, ba-ba. To reakcja otoczenia daje dziecku znać, że z tymi sylabami połączone jest konkretne znaczenie. Dopiero około pierwszych urodzin maluch już wie, co oznaczają te słowa i dziecko zaczyna świadomie mówić „mama” czy „tata”.

Kiedy dziecko wypowiada pierwsze słowa?

Po ukończeniu roku dziecko wchodzi w fazę mówienia wyrazów. Zna już brzmienie różnych spółgłosek i samogłosek i próbuje je wymawiać jedną po drugiej, co daje mu możliwość wypowiadania pierwszych słów nieskładających się z dwóch takich samych sylab. Na tym etapie dzieci często nadają własne nazwy przedmiotom i czynnościom oraz wymawiają niektóre słowa, „połykając” ich początki.

Często przed ukończeniem 2. roku życia dzieci potrafią powiedzieć pierwsze najprostsze zdanie: np. „baba daj”.

Kiedy dziecko wypowiada pierwsze zdania?

Na początku trzeciego roku życia dziecko wchodzi w fazę zdań. Zna już około 1000 wyrazów, zaczyna budować zdania i odpowiadać na pytania. W sposobie mowy zaczynają też być zawarte emocje – dziecko używa już intonacji pytającej i oznajmującej, potrafi mówić cicho i wykrzykiwać słowa. Wiele dzieci na tym etapie zmiękcza twardo brzmiące głoski, ale najczęściej taki sposób wymowy dość szybko ustępuje wymowie prawidłowej. Zatem mówić, sprawnie komunikując się z otoczeniem, dziecko zaczyna dopiero w trzecim roku życia.

Jak pomagać dziecku w nauce nowych słów?

Pierwsze słowa dziecka najczęściej są dwusylabowe i zawierają dwie identyczne sylaby: mama, tata, baba lub dada. Przede wszystkim wynika to z naturalnych zdolności dziecka do zapamiętywania słów, które mają dwie takie same sylaby. Może być to powodem, dla którego w wielu kulturach „dorosłe" słowa są zastępowane dwusylabowymi zwrotami. W końcu maluch nie oddaje moczu tylko robi siu-siu lub pi-pi, nie je, ale robi am-am, nie bawi się samochodzikami, tylko robi brum-brum.

Dzięki nazywaniu czynności lub przedmiotów w ten sposób, dzieci łatwiej je zapamiętują. Badacze z uniwersytetu w Edynburgu przeprowadzili eksperyment: pokazywali maluchom dwa przedmioty o wymyślonych nazwach. Jeden z nich miał nazwę o dwóch identycznych sylabach, drugi nie. Śledząc reakcje dzieci, doszli do wniosku, że maluchy o wiele lepiej rozpoznają te przedmioty, które mają dwusylabowe nazwy.

Nie należy jednak wszystkich wyrazów „przekładać” na dwusylabowy dziecięcy język. Dzieci, nawet te najmłodsze, powinny słuchać „dorosłych" słów. Dzięki temu uczą się ich rytmu, a nauka języka przebiega szybciej i łatwiej. Co robić? Przede wszystkim, mów do malucha. To najlepsze, co możesz zrobić!

Czytaj także:

• Zaburzenia mowy u dzieci
• Opóźniony rozwój mowy u dziecka – rozmowa z ekspertem
• Wady wymowy u dziecka – skąd się biorą?