Urlop z chorobą nowotworową - o czym trzeba pamiętać?

Czy w trakcie leczenia nowotworów (podczas chemioterapii lub radioterapii) można się opalać?

Barbara Jobda: Kobiety w trakcie leczenia nowotworu powinny szczególnie uważać na słońce. Nie znaczy to, że muszą przez cały dzień siedzieć w domu, jednak wychodząc na zewnątrz powinny pamiętać o nakryciu głowy oraz o kremach przeciwsłonecznych z wysokim filtrem. Absolutnie niewskazane jest leżenie plackiem przez kilka godzin na plaży, bez względu na to, czy stosujemy kremy z filtrem, czy nie. Dotyczy to zarówno kobiet w trakcie leczenia, jak i po leczeniu.

Dlaczego słońce może być niebezpieczne dla osób z chorobami nowotworowymi w trakcie leczenia?

Barbara Jobda: Po chemioterapii (co najmniej przez 6 tygodni) lub w przerwie chemioterapii u pacjentek może wystąpić reakcja fotouczulająca. Na ich skórze mogą pojawić się brunatne plamy, które ciężko potem zlikwidować. Istnieje też duże ryzyko udaru.
Natomiast u osób po lub w trakcie radioterapii istnieje spore ryzyko poparzenia w miejscach napromieniowania. Takie ryzyko istnieje co najmniej do 6 tygodni od zakończenia terapii.

Warto przeczytać: Nowotwory u dzieci - na co zwrócić uwagę?

Na co jeszcze powinny uważać osoby w trakcie leczenia lub krótko po terapii przeciwnowotworowej?

Barbara Jobda: Do sześciu tygodni po zabiegu operacyjnym należy unikać chodzenia na basen, a także kąpania się w jeziorze lub morzu, ze względu na możliwość zakażenia ran pooperacyjnych. W jeziorach, rzekach, morzu mogą być bakterie, które mogą wywołać infekcję, a dodawany do wody w basenach chlor, może działać drażniąco. Mniej więcej po dwóch miesiącach – po wygojeniu się ran – można z tych atrakcji korzystać, zachowując oczywiście środki ostrożności.
Warto też pamiętać, że kobiety w trakcie leczenia nowotworów są osłabione i szybciej się męczą. Ćwiczenia fizyczne i ruch są wskazane, ale w zakresie rekreacyjnym, a nie wyczynowym.
Szczególnie powinny na to zwracać uwagę kobiety po operacjach w obrębie jamy brzusznej. Do 6 tygodni po operacji ginekologicznej nie powinny podnosić żadnych ciężarów, nawet najlżejszych (przysłowiowej szklanki wody). Sporo kobiet ignoruje to zalecenia, a to może prowadzić do przepukliny i konieczności przeprowadzenia kolejnej operacji. Warto w tym momencie przypomnieć, że konsekwencją przepukliny może być również nietrzymanie moczu (szczególnie dotyczy to kobiet, które mają usuniętą macicę).
Po sześciu tygodniach od zabiegu można podnosić po pół kilograma na jedną rękę. Po dziesięciu – można zwiększyć obciążenie do 2 kg, po sześciu miesiącach można zwiększyć ciężar maksymalnie do 5 kilogramów. Oczywiście u kobiet młodych gojenie się i wracanie do sprawności fizycznej przebiega szybciej niż u pań po 50. roku życia.

Jak wspominała Pani wcześniej, po leczeniu pacjentki są osłabione, więc im szczególnie należą się wakacje. Czy po takim leczeniu można udać się w daleką podróż? Czy można latać samolotem?

Barbara Jobda: Leczenie nowotworowe nie jest przeciwwskazaniem do podróżowania samolotem czy samochodem (oczywiście zawsze trzeba to skonsultować z lekarzem). Jednak osoby w trakcie leczenia powinny wybierać krótkie trasy. Warto też wybierać takie miejsca, z których w każdej chwili można się skonsultować z lekarzem.
Chorzy na nowotwory generalnie powinni unikać ekstremalnych upałów, dużych wysokości, lodowca, pustyni. Jeśli chodzi o podróże samolotem czy samochodem, to osoby chore mogą sobie pozwolić nawet na dalekie, kilkugodzinne trasy, ale powinny przestrzegać pewnych zasad:
• wstawać z miejsca co 1-2 godziny i robić kilka kroków, by rozprostować nogi,
• wypijać co 2 godziny co najmniej jeden kubek płynu,
• zakładać przewiewne ubrania, które nie krępują ruchów,
• nie wolno pić alkoholu, który działa moczopędnie oraz zagęszcza krew, może też powodować gorsze samopoczucie.
Powyższe rady są szczególnie ważne dla osób, u których istnieje ryzyko wystąpienia zakrzepicy krwi.
Osoby z chorobą nowotworową powinny też unikać wycieczek objazdowych, bo ten typ wypoczynku wiąże się z koniecznością częstego przemieszczania się z bagażem (a walizka na kółkach też jest obciążeniem) oraz przepakowywania bagażu.
Generalnie osoby w trakcie leczenia nowotworów lub po powinny ostrożnie wybierać formy aktywności – nawet spływ kajakiem, który może się kojarzyć z uruchomieniem jedynie mięśni rąk może być uciążliwy, bo wbrew pozorom mięśnie brzucha pracują cały czas.
Jeśli osoby chore mają jakiekolwiek obawy związane z formą aktywności czy odpoczynku, powinny skontaktować się z lekarzem. On rozwieje nasze wątpliwości.
Jeśli będziemy ściśle przestrzegać zasad obowiązujących w trakcie i po leczeniu to nie powinno stać się nic złego. A wypoczynek jest bardzo ważny również dla zachowania równowagi psychicznej.

Dziękuję za rozmowę.

Polecamy: Masz upławy? Zwróć uwagę na ich kolor!

Wywiad powstał w ramach programu "Jestem przy Tobie" skierowanego do kobiet dotkniętych rakiem narządów płciowych oraz do ich bliskich. Program współtworzą 4 organizacje pozarządowe: Fundacja "Różowa Konwalia" im. prof. Jana Zielińskiego, Fundacja MSD dla Zdrowia Kobiet, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Onkologicznych i Ogólnopolska Organizacja Na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy "Kwiat Kobiecości".