Krztusiec powraca i coraz częściej chorują na niego dorośli mimo tego, że jako dzieci byli zaszczepieni przeciw niemu. Często bywa nierozpoznany lub źle zdiagnozowany, a chory jest leczony na alergię i astmę. Zobacz, jak rozpoznać chorobę i skutecznie ją wyleczyć.

Reklama

Spis treści:

Co to jest krztusiec

Krztusiec (nazywany też kokluszem) to choroba zakaźna układu oddechowego wywołana przez zakażenie bakterią Bordetella pertussis. Określany jest jako choroba wieku dziecięcego, gdyż najczęściej dotyczy niemowląt oraz małych dzieci, i to u nich ma najgroźniejszy przebieg. U dzieci ma specyficzny kaszel z charakterystycznym świszczącym wdechem przypominającym pianie koguta. U dorosłych może inaczej przebiegać.

W ostatnich latach notuje się zwiększone zachorowanie na krztusiec wśród młodzieży i dorosłych. Jest to spowodowane zanikaniem odporności i nie stosowaniem dawek przypominających szczepienia przeciw krztuścowi. Dorośli chorują lżej, ale stanowią główne źródło zakażenia.

Krztusiec charakteryzuje się bardzo wysokim wskaźnikiem podatności na zakażenie - zetknięcie się z bakterią prowadzi do zakażenia u około 95 proc. osób nieuodpornionych.

Zobacz także

Koklusz - objawy

Objawy choroby pojawiają się po okresie jej wylęgania wynoszącym 7-10 dni, chociaż czasami trwa to nawet do trzech tygodni. Ich intensywność zależą od wieku chorego i stanu uodpornienia. U dorosłych, wielokrotnie szczepionych przeciwko krztuścowi w dzieciństwie najczęściej przebieg on łagodnie i mało charakterystycznie, co mocno utrudnia prawidłowe rozpoznanie choroby.

Jedynym objawem zakażenia bakterią u dorosłych może być przewlekły, suchy kaszel. Można wyróżnić dwie fazy choroby:

  • faza nieżytowa - przypomina przeziębienie, występuje łagodny kaszel, katar, stan podgorączkowy, ból gardła, przekrwione spojówki, trwa 1- 2 tygodnie,
  • faza kaszlu - występuje wyjątkowo dokuczliwy i męczący suchy kaszel, nasilający się nocą, który stopniowo łagodnieje, jednak utrzymuje się do kilkunastu tygodni, nie towarzyszy mu gorączka.

Toksyny bakterii krztuśca powodują uszkodzenie nabłonka dróg oddechowych, tworzy się gęsty i lepki śluz. Wszystko to pobudza organizm do kaszlu, który może skutkować wymiotami, a nawet drgawkami. Kaszel mogą zaostrzać kurz, zimne powietrze, stres, emocje, ziewanie, śmiech, rozciąganie, wysiłek fizyczny oraz zmiany temperatury.

Krztusiec - jak można się zarazić

Źródłem zakażenia krztuśca jest chory człowiek, a do przeniesienia choroby dochodzi drogą kropelkową przez górne drogi oddechowe - podczas kaszlu, kichania, mówienia lub przez kontakt bezpośredni z chorym.

Koklusz - diagnoza

Osoby zgłaszające się do lekarza z objawami krztuśca, nie od razu mogą usłyszeć właściwą diagnozę. Często objawy choroby interpretowane są jako grypopodobne. Podejrzenie kokluszu nasuwa kaszel utrzymujący się ponad trzy tygodnie u osób, które miały kontakt z osobą chorą na krztusiec.

W celu rozpoznania choroby trzeba wykonać badanie krwi. Jej potwierdzeniem będzie podwyższenie liczby leukocytów (20000–30000/µl) oraz badanie na obecność przeciwciał przeciwko krztuścowi oraz posiew wymazu z gardła lub nosa. Jeżeli wynik badania wskaże na istnienie przeciwciał przeciwkrztuścowych IgA można podejrzewać zakażenie.

Krztusiec - leczenie

Leczenie polega na:

  • podawaniu specjalnych antybiotyków działających na bakterie krztuśca,
  • w stanach zaawansowanej choroby leki trzeba podawać dożylnie w szpitalu,
  • antybiotyki nie łagodzą kaszlu, jedynie skracają czas trwania jej objawów oraz ryzyko powikłań i przenoszenia bakterii na inne osoby.

W celu złagodzenia napadów kaszlu należy odpoczywać w domu, stosować lekką dietę, dbać o to, aby powietrze w pokoju było wilgotne i raczej chłodne, dzięki czemu ataki kaszlu będą rzadsze i mniej uciążliwe.

Koklusz - powikłania

Intensywny kaszel powoduje zaburzenia snu, nietrzymanie moczu i zmniejszenie masy ciała. Wśród jego powikłań wymienia się:

  • wylew podspojówkowy,
  • zapalenie płuc,
  • zapalenie ucha wewnętrznego,
  • omdlenia po napadach kaszlu,
  • rozedmę płuc,
  • rozwarstwienie miażdżycowe zmienionych tętnic kręgowych lub szyjnych,
  • przepuklinę pachwinową - u osób starszych,
  • encefalopatię,
  • drgawki,
  • krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego,
  • udar mózgu.

Krztusiec najciężej przebiega u osób powyżej 65. roku życia. Ciężkie powikłania u osób starszych zagrażają zgonem. Przebieg choroby pogarszają palenie papierosów i astma oskrzelowa.

Krztusiec - zapobieganie

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

Kalendarz szczepień Czytaj więcej

Najskuteczniejszą formą zapobiegania chorobie są szczepienia. Szczepionka przeciw krztuścowi zawsze jest podawana jako szczepionka DTP w jednym wstrzyknięciu (podskórnie lub domięśniowo) ze szczepionką przeciw błonicy i tężcowi. Według obowiązkowego programu szczepień każde dziecko powinno zostać zaszczepione 4 dawkami szczepionki DTP w 2, 3-4, 5-6 i 16-18 miesiącu życia.

Przebycie krztuśca daje długotrwałą odporność, jednak możliwe jest powtórne zachorowanie. Odporność uzyskana po szczepieniu przeciw krztuścowi nie jest trwała i może zniknąć po upływie kilku lat, dlatego osobom dorosłym zaleca się przypominające dawki szczepionki co 10 lat.

Dotyczy to szczególnie:

  • młodzieży w wieku 14 lub 19 lat,
  • personelu medycznego oddziałów neonatologicznych i pediatrycznych,
  • osób mających kontakt z niemowlętami,
  • kobiet w ciąży.

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama