Wszystko, co najważniejsze o alimentach
Co to są alimenty i komu się należą? Jakie są koszty dochodzenia alimentów i kto jest zwolniony z opłat? Jeżeli chciałabyś dowiedzieć się czegoś więcej na temat alimentów, to koniecznie przeczytaj ten artykuł!
- Materiał: Kancelaria Prawna Król i Partnerzy
Obowiązek alimentacyjny to rodzaj świadczenia, które polega na dostarczaniu środków utrzymania, jak również w miarę potrzeb, zapewnienie środków koniecznych w celu wychowania osoby uprawnionej do świadczeń alimentacyjnych. Alimenty realizowane są najczęściej w postaci regularnego wypłacania osobie uprawnionej lub jej opiekunowi określonych kwot pieniężnych.
Czasem, zależnie od okoliczności lub konkretnych potrzeb osoby uprawnionej, świadczenie alimentacyjne może polegać na dostarczaniu określonych środków w naturze, np. udostępnieniu mieszkania, udzieleniu lub zapewnieniu pomocy lekarskiej, osobistej pielęgnacji podczas choroby. W przypadku, kiedy osobą uprawnioną jest małoletni, obowiązek alimentacyjny realizują rodzice poprzez zapewnienie środków potrzebnych do utrzymania i wychowania. Najczęściej polega to na sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem, udzielaniu mu pomocy w nauce, spędzaniu z nim czasu.
Koszty dochodzenia alimentów
Postępowanie alimentacyjne stawia dochodzącego należnych mu roszczeń w uprzywilejowanej pozycji. Strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych na podstawie art. 96 § 1 pkt 1-2 KSCU.
Kosztów Sądowych nie ponoszą ponadto:
- strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów;
- strona dochodząca ustalenia ojcostwa lub macierzyństwa oraz roszczeń z tym związanych;
- strona, która została zwolniona od kosztów sądowych przez sąd - w zakresie przyznanego jej zwolnienia;
- kurator wyznaczony przez sąd orzekający lub sąd opiekuńczy dla danej sprawy.
Zasady ogólne alimentacji:
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeb również środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem. Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny powstaje dopiero, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności, lub też nie może ona uczynić zadość swojemu obowiązkowi. Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się po upływie trzech lat. W przypadku śmierci zobowiązanego do alimentów obowiązek alimentacyjny nie przechodzi na jego spadkobierców
Zobacz także
Zobowiązania alimentacyjne pomiędzy:
1) rodzicem a dzieckiem: obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci powstaje w momencie narodzin dziecka. Wygasa dopiero, gdy dziecko się usamodzielni. Uzyskanie pełnoletności przez dziecko nie kończy tego obowiązku, jeżeli dziecko kontynuuje naukę, bądź nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie wygaśnie nigdy, jeżeli na skutek przyczyn od siebie niezależnych nie będzie się ono w stanie samodzielnie utrzymać.
Podobnie będzie w sytuacji, w której dziecko może się co prawda utrzymać, ale znajduje się w niedostatku. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie, wychowanie i zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Analogiczne zasady obowiązują pomiędzy osobami przysposobionymi a przysposabiającymi ich.
2) krewnymi innego stopnia, powinowatymi: obowiązek alimentacyjny może zaistnieć również pomiędzy:
- małżonkami i byłymi małżonkami
- byłymi małżonkami
- rodzeństwem
- dziećmi a ich rodzicami
- osobami a ich dalszymi zstępnymi
- osobami a ich dalszymi wstępnymi
[CMS_PAGE_BREAK]
Wysokość alimentów
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, jak również inne akty prawne nie określają jaka ma być wysokość zasądzanych alimentów. Wskazują jedynie podstawy, na jakich właściwy sąd ma wydać orzeczenie o wysokości lub sposobie wykonywania świadczeń alimentacyjnych. W każdej sytuacji wysokość oraz sposób tych świadczeń są zindywidualizowane. Przede wszystkim brane są pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej, jak również usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej. Jeśli świadczenie alimentacyjne należy się dziecku, sąd musi również wziąć pod uwagę osobiste działania rodzica zobowiązanego, jakie ten podejmuje w zakresie wychowania a także utrzymania dziecka.
Dochodzenie alimentów
Alimenty najczęściej dochodzone są na drodze sporu toczonego przed Sądem. Jednakże zakres obowiązku alimentacyjnego można ustalić poprzez umowę pozasądową zawartą w formie pisemnej lub aktu notarialnego - bez udziału sądu. Osoba dochodząca alimentów przed sądem powinna złożyć pozew o ich zasądzenie w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich Sądu Rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów lub osoby pozwanej. O tym, do którego z sądów właściwych złożyć wniosek decyduje powód lub jego przedstawiciel. W sprawie o zasądzenie alimentów osoby te są zwolnione z kosztów sądowych.
W pozwie muszą znaleźć się następujące załączniki:
-odpis pozwu (kopia pozwu dla strony przeciwnej - pozwanego) - po jednym dla każdej ze stron, która bierze udział w sprawie;
-odpis aktów stanu cywilnego (akt zawarcia małżeństwa, akt urodzin);
-odpis poprzedniego wyroku w tej sprawie lub sprawach (jeżeli miała już miejsce).
Oprócz tego powinny znaleźć się dokumenty poświadczające treść pozwu co do:
-kosztów utrzymania i wychowania uprawnionego do alimentów;
-wysokości opłat związanych z edukacją uprawnionego do alimentów;
-innych kosztów;
-wysokości zarobków przedstawiciela ustawowego lub opiekuna osoby uprawnionej do alimentów;
-możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do świadczenia alimentów.
Pozew wraz z niezbędnymi dokumentami może zostać wysłany do sądu listem poleconym lub złożony w biurze podawczym właściwego sądu. Po otrzymaniu pozwu Sąd doręcza osobie pozwanej odpis pisma oraz zobowiązuje ją do złożenia zaświadczenia o wysokości dochodów. Sąd zawiadamia także strony o terminie i miejscu rozprawy. W okresie poprzedzającym rozprawę, pozwany może złożyć w sądzie odpowiednie pismo, w którym przedstawi swój stosunek do informacji zawartych w pozwie oraz dowody zaświadczające o prawdziwości jego twierdzeń. Sąd na wniosek strony powodowej może wydać postanowienie zabezpieczające roszczenie alimentacyjne, umożliwiające powodowi uzyskanie świadczenia w toku postępowania.
Tekst: Kancelaria Prawna Król i Partnerzy
Zobacz też: