Kraszanki – jak je zrobić i czym się różnią od pisanek?
Kraszanki wykonywane są zupełnie inną techniką niż pisanki – ta starodawna metoda polega na barwieniu jaj na jednolity kolor. Można to zrobić za pomocą naturalnych barwników, takich jak np. łupiny cebuli. Zobacz przykłady najładniejszych kraszanek i ich odmian.
1 z 6
Zastanawiasz się, czy w tym roku zamiast tradycyjnych pisanek przygotować kraszanki? Sprawdź, co warto wiedzieć na temat kraszanek i co jest potrzebne, by wyczarować tę efektowną, wielkanocną dekorację.
Spis treści:
- Kraszanki – co to jest?
- Kraszanki – jak wyglądają?
- Kraszanka a pisanka – w zależności od regionu
- Pisanki i kraszanki – zdjęcia
Kraszanki - co to jest?
Kraszanki to wielkanocne jaja barwione na jednolity kolor. Ta technika zdobienia jaj sprawdzi się, kiedy marzysz o jednolitych, minimalistycznych jajkach wielkanocnych, ale może być także bazą do innych zdobień – np. z wydrapanymi na skorupce wzorami (otrzymasz wtedy drapanki). Wśród kraszanek najczęściej spotyka się te barwione za pomocą łupinek cebuli. Przybierają one wtedy czerwono-brązowe kolory.
Kraszanki - jak wyglądają?
Tzw. „kraszenie” jajek to jeden ze sposobów zdobienia ich na Święta Wielkanocne. Polega na barwieniu jaj (kraszeniu właśnie), czyli farbowaniu ich na jeden kolor, bez wzoru.
Zgodnie z tradycją kraszanki farbuje się naturalnie. Dzięki roślinnym barwnikom możesz otrzymać kraszanki w kolorze:
- żółtym, brązowym i czerwonym – dzięki farbowaniu w łupinach cebuli;
- niebieskim – w płatkach bławatka;
- czarnym – wywar z kory dębowej, olchy lub łupiny orzecha włoskiego;
- żółtozłocistym – kora młodej jabłoni lub kwiat nagietka;
- fioletowym – płatki kwiatu ciemnej malwy;
- zielonym – pędy młodego żyta lub listki barwinka;
- różowym – sok z buraka.
Tak zabarwione jaja można ozdobić także wzorami, które są wyskrobywane ostrym narzędziem na skorupce. Jajka zdobione tą techniką noszą nazwę drapanek. Odmianą kraszanek są kraszanki kurpiowskie, które są malowane woskiem i barwione.
Kraszanka a pisanka - zależnie od regionu
Pisanki to ogólna nazwa zdobionych wielkanocnych jajek, która obecnie stosowana jest do nazywania wszystkich technik ozdabiania jej. Najczęściej jednak pisanki barwione są za pomocą sztucznych barwników i ozdabiane kalkomaniami lub flamastrami.
Zdobienie jajek na Wielkanoc ma w Polsce długą ludową tradycję. Każdy region kraju ma swoje najpiękniejsze wzory i rodzaje pisanek:
- pisanki opolskie – kraszanki z wyrytymi lub wydrapanymi wzorami;
- pisanki łowickie – wycinanki–koguciki naklejane na gęsie jaja;
- kraszanki kaszubskie – esy-floresy w granacie.
Jeśli nie chcesz co roku tworzyć pisanek lub kraszanek od nowa, możesz przygotować lub kupić drewniane jajeczka z ludowymi ręcznie malowanymi detalami. Świetnie wyglądają włożone do szklanych wazonów lub naczyń. Jako ozdoba stołu zaaranżowanego na biało, z białą zastawą, będą wyjątkowym kolorystycznym i ożywczym jego akcentem.
Pisanki i kraszanki - zdjęcia
Wzory kraszanek wielkanocnych znajdziecie w naszej galerii. Niektóre z nich będą wymagać wyjątkowej precyzji i nakładu pracy, ale znajdą się też takie, które wykonacie zupełnie bezproblemowo:
- Klasyczne kraszanki farbowane cebulą
- Drapanki na kraszankach farbowanych cebulą
- Kraszanki drapane – opolskie pisanki
- Klasyczne kraszanki w różnych kolorach
- Kraszanki ozdobione listkiem
Zobacz też:
2 z 6
Klasyczne kraszanki farbowane cebulą
To najpopularniejszy i jednocześnie najprostszy wzór, który cieszy się niesłabnącą popularnością w całym kraju. Wykonanie takiej kraszanki jest niezwykle łatwe - wystarczy włożyć jajko do przygotowanego wcześniej wywaru z łupin cebuli.
3 z 6
Drapanki na kraszankach farbowanych cebulą
Po zabarwieniu jajek za pomocą łupin cebuli można je ozdobić wielkanocnymi wzorami takimi jak kwiaty, bazie czy szlaczki. Wzór należy bardzo ostrożnie wykonywać za pomocą igły, szpilki lub szydełka.
4 z 6
Kraszanki drapane - opolskie pisanki
To wyjątkowo piękny wzór, który nie wymaga niemalże żadnych zakupów plastycznych. Jajka wystarczy zabarwić farbkami lub barwnikami (o czym pisaliśmy na pierwszej stronie galerii), a następnie delikatnie wydrapywać na nich wzorki za pomocą nożyka, igiełki bądź szydełka.
5 z 6
Klasyczne kraszanki w różnych kolorach
Tego typu barwy można uzyskać za pomocą łupin cebuli, buraków, płatków kwiatów czy innych warzyw i owoców o bardzo intensywnych wywarach - świetnie sprawdzą się także marchew, jagody czy ziarna kawy. Można także wykorzystać sztuczne barwniki dostępne we wszystkich supermarketach przed świętami.
6 z 6
Kraszanki z listkiem
Wzory na kraszanki mogą być niezwykle efektowne - i to bez dużego nakładu pracy. Aby stworzyć kraszankę z listkiem, należy przykleić zieleninę do jajka (np. gałązkę pietruszki) przed farbowaniem.