
Ukraińskie dania wielkanocne są bardzo zbliżone do naszych rodzimych. Łączą nas nie tylko słowiańskie korzenie, wiara chrześcijańska, ale także historia. Dlatego w naszych katolickich, jak i prawosławnych koszyczkach wielkanocnych znajdą się:
- baranek,
- chleb,
- chrzan,
- jajko,
- sól,
- wędlina.
Potrawy ukraińskie na Wielkanoc: 5 sprawdzonych przepisów
W wielu rodzinach pochodzących z Kresów Wschodnich nadal kultywuje się lokalne, dziś ukraińskie, tradycje kulinarne. Ukraińskie dania wielkanocne są pełne symboliki: jajka, mleko, masło to symbole płodności i nowego życia, cukier, bakalie, wanilia to oznaki dobrobytu. Mięsa, wędliny, pasztety, które obowiązkowo pojawiają się na wielkanocnym stole, mają zwiastować bogactwo i wszelką pomyślność.
Pascha
Pascha to tradycyjna potrawa wielkanocna, najczęściej przygotowywana z mielonego twarogu z dodatkiem mleka, śmietany, masła, żółtek, cukru, wanilii i bakalii. Tak sporządzona masę najczęściej formuje się na kształt ściętej piramidki lub walca.
Tradycyjna pascha na ciepło
Składniki:
- 500 g białego śmietankowego sera
- 100 g masła
- 150 g cukru
- 125 ml śmietanki 36%
- drobno pokrojona wanilia lub cukier wanilinowy
Ser przetrzyj przez sitko. Żółtka utrzyj z cukrem, dodaj śmietankę. Ogrzewaj masę w garnuszku z grubym dnem prawie do zagotowania (ale nie gotuj!). Zdejmij z ognia, włóż masło i przetarty ser, wanilię. Dokładnie wymieszaj. Przełóż masę do sitka wyłożonego gazą, nakryj. Obciąż deseczką i postaw w chłodnym miejscu na kilka godzin. Gdy odcieknie serwatka, wyłóż masę i ozdób owocami.
Tradycyjna pascha na zimno
Składniki:
- 500 ml śmietanki 30%
- 500 g twarogu trzy razy mielonego
- 6 łyżeczek żelatyny rozpuszczonej w 425 ml wody
- 3-4 łyżki cukru pudru
- bakalie np. suszone morele, rodzinki (wg. uznania)
- gaza apteczna
Żelatynę rozpuść w 125 ml gorącej wody. Ostudź. Morele i rodzynki opłucz wrzątkiem. Morele pokrój w kostkę i wymieszaj z rodzynkami. Gazę podziel na 6 części i wyłóż nią miseczki.
Schłodzoną śmietankę ubij, dołóż do niej ser. Dodaj cukier puder, wlej żelatynę. Całość dokładnie wymieszaj. Do masy wsyp owoce. Wymieszaną masę serowo-owocową i przełóż do przygotowanych miseczek. Odstaw na co najmniej na 1 godzinę do lodówki. Przed podaniem wyjmij deser z miseczek przy pomocy gazy. Udekoruj pachę, np. musem z mrożonych truskawek.
Paska lub kulich, czyli chlebek paschalny
Paska to tradycyjne danie wielkanocne, bardzo popularne w Ukrainie. Chlebek wpiekany jest w wysokich formach (ale równie dobrze mogą sprawdzić się puszki, np. po brzoskwiniach). Paska może być udekorowana lukrem, różnego rodzaju posypkami oraz napisem XB, czyli Христос Воскресе! (Chrystus Zmartwychwstał!).
Składniki:
Ciasto:
- 500 g mąki pszennej
- 130 ml mleka
- 5 żółtek
- 150 g masła (roztopione)
- 100 g cukru pudru
- 40 g drożdży
- szczypta soli
- 80 g rodzynek
- 100 ml rumu
Lukier:
- 100 g cukru pudru
- 2 łyżeczki soku z cytryny
Drożdże rozetrzyj z ciepłym mlekiem, łyżką cukru i połową mąki. Zaczyn drożdżowy odstaw w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na około 30 min. Po tym czasie utrzyj żółtka z cukrem, solą, roztopionym masłem i resztą mąki, i połącz z drożdżowym zaczynem. Wyrób ciasto (około pół godziny), a następnie przykryj i zostaw na około godzinę do wyrośnięcia. Gdy ciasto wyrośnie, dodaj rodzynki lub inne bakalie i rum. Następnie przełóż wyrobione ciasto do formy wysmarowanej masłem i wysypanej bułką tartą i ponownie pozostaw do wyrośnięcia (około 30 min). Przed włożeniem ciasta do piekarnika wierzch możesz posmarować rozmąconym jajkiem.
Piecz w temperaturze 180 stopni przez około 45-60 minut.
Lukier: Cukier puder utrzyj z sokiem z cytryny. Udekoruj wystudzone ciasto.
Kiszone pomidory
Kiszone pomidory to bardzo popularna warzywna przekąska. Nie jest co prawda typowo wielkanocnym daniem, ale często pojawia się na ukraińskich stołach.
Składniki:
- 2 kg jędrnych pomidorów
- korzeń chrzanu
- 3 duże ząbki czosnku
- 2 listki laurowe
- kilka ziarenek pieprzu kolorowego
- kilka ziarenek ziela angielskiego
- pół łyżeczki gorczycy
- koper
- zalewa: 2 łyżki soli na 1 litr gorącej wody
Delikatnie ponakłuwaj pomidory, a następnie włóż je np. do stoików lub kamionkowych naczyń. Przekładaj je pozostałymi składnikami. Na koniec wlej do pojemników z pomidorami gorąca wodę z solą. Tak przygotowane warzywa odstaw na kilka dni.
Chołodziec
Tradycyjne wielkanocne śniadanie w Ukrainie jest, podobnie jak w Polsce, obfite w potrawy mięsne. Jednym z takich dań, które obowiązkowo musi znaleźć się na świątecznym stole, jest chołodziec, czyli galareta mięsna.
Składniki:
- 2 nóżki wieprzowe
- 2 średnie golonki wieprzowe
- 5 dużych ząbków czosnku
- 5 ziaren ziele angielskie (około 5 sztuk)
- 3-4 liście laurowe
- 2 marchewki
- sól
- pieprz świeżo mielony
- do dekoracji możesz wykorzystać natkę pietruszki, jajko na twardo, groszek z puszki
Umyj mięso i namocz je w zimnej wodzie przez około godzinę. Następnie przełóż je do garnka, zalej wodą, dodaj pozostałe składniki (obraną marchewkę w całości) i gotuj na „wolnym ogniu” do czasu, aż marchewka będzie miękka. Wyjmij marchewkę, a resztę gotuj przez kolejne 4-5 godzin, aż mięso odejdzie od kości i zacznie się rozpadać. Wyjmij mięso, pokrój na małe kawałki. Do miseczek włóż pokrojoną w plasterki marchewkę, jajko na twardo, natkę pietruszki lub groszek i pokrojone na kawałki mięso. Całość zalej wywarem. Gdy wystygnie, włóż mięsną galaretkę do lodówki, aż całkiem stężeje.
Talerz wędlin, mięsa i kiełbas
Trudno podawać przepis na talerz lub półmisek wypełniony po brzegi pachnącymi wędlinami, aromatycznymi i puszystymi pasztetami, kawałkami soczystej pieczeni. Jednak warto o nim wspomnieć, ponieważ jest to charakterystyczny element na ukraińskim świątecznym stole. Wielkanoc jest zakończeniem postu i wierni tradycyjnie spożywają to, czego musieli sobie odmawiać przez ostatnie 40 dni. Dlatego też wśród tradycyjnych, świątecznych dań ukraińskich dojmują słodkości i mięsa w różnej postaci. I oczywiście jajka – symbol płodności i odradzającego się życia.
Więcej przepisów dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących mam znajdziesz na naszej stronie.
Zobacz także: