Wigilia prawosławna: kiedy wypada i jak się ją obchodzi? [TRADYCYJNE POTRAWY]
Wigilia prawosławna jest bardzo podobna do tej obchodzonej przez katolików. Obie uroczystości łączy 12 świątecznych potraw, nocne czuwanie oraz śpiewanie kolęd i pastorałek. Z jednym wyjątkiem. Czy wiesz, jaka jest największa różnica między wigilią prawosławną a katolicką?
Święta Bożego Narodzenia to dla wszystkich chrześcijan jedno z najważniejszych i najbardziej rodzinnych świąt w roku. I, mimo że w wigilię prawosławną, jak i katolicką wplecione są także słowiańskie tradycje oraz zwyczaje, to nie są one takie same. Dowiedz się, jak wygląda wigilia u prawosławnych i czym dzielą się prawosławni w wigilię.
Wigilia prawosławna: kiedy wypada?
Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy, odchodzą Boże Narodzenie zgodnie z kalendarzem juliańskim, który jest opóźniony w stosunku do naszego, gregoriańskiego, o 13 dni. W 2023 roku prawosławna wigilia wypada w piątek 6 stycznia.
Jak wygląda wigilia u prawosławnych?
Wigilia u wyznawców prawosławia wygląda podobnie jak ta obchodzona przez katolików. Wieczerzę rozpoczyna wspólna modlitwa i dzielenie się prosforą. Następnie wszyscy zasiadają do wspólnego posiłku. Po postnej kolacji (prawosławni, jak i katolicy nie uznają ryb za mięso) domownicy wspólnie kolędują, a dzieci znajdują pod choinką prezenty. W zależności od lokalnych zwyczajów prawosławni udają się na wieczorne nabożeństwo lub nocne czuwanie (odpowiednik katolickiej pasterki).
Wśród prawosławnych istnieją także znane dobrze katolikom przesądy związane z wigilią: należy spróbować każdej z potraw i przez cały dzień zachowywać się roztropnie, ponieważ zgodnie z dawnym porzekadłem „jaka wigilia, taki cały rok”. Zwyczajowo zostawia się (podobnie jak podczas katolickiej wigilii) puste miejsce przy stole wigilijnym dla niespodziewanego gościa.
Czy prawosławni dzielą się opłatkiem? Nie, wierni Kościołów wschodnich nie dzielą się opłatkiem, tylko poświęconym malutkim chlebkiem zwanym prosforą. Chlebek wykonuje się z niezakwaszonego, przaśnego ciasta i składa się z dwóch krążków udekorowanych znakiem krzyża.
Wigilia prawosławna: potrawy
Prawosławni i wierni obrządków wschodnich, tak jak i katolicy, przygotowują postne potrawy wigilijne, w których muszą się znaleźć: mak, bakalie, miód, ryby, grzyby, kapusta, groch, fasola, czosnek, zboża, owoce. Najważniejszą i najbardziej charakterystyczną potrawą jest kutia. Na stole wyściełanym białym obrusem, pod którym znajduje się sianko, wierni obrządku wschodniego stawiają:
- barszcz czerwony z uszkami lub pampuszkami,
- chleb,
- kapustę z grochem,
- kapustę z grzybami lub bigos,
- kapuśniak,
- karpia w galarecie,
- kisiel z owsa,
- kompot z suszonych owoców,
- kutię,
- pierogi,
- pierożki z makiem,
- sól,
- śledzie,
- zupę rybną.
Zobacz także: