21 tydzień ciąży – co się dzieje u mamy i dziecka?
21 tydzień ciąży to czas, w którym dziecko zaczyna czuć dotyk i dociera do niego coraz więcej dźwięków: słyszy już bicie serca oraz głos mamy. W 21 tygodniu ciąży płód ma ok. 18 cm długości i waży ponad 300 g. Ruchy dziecka odczuwalne są regularnie, a brzuch przyszłej mamy zaczyna być wyraźnie widoczny.
Spis treści:
- 21 tydzień ciąży – który to miesiąc?
- Brzuch w 21 tygodniu ciąży
- Dziecko w 21 tygodniu ciąży
- USG w 21 tygodniu ciąży
- Objawy i dolegliwości w 21 tygodniu ciąży
- 21 tydzień ciąży mnogiej
21 tydzień ciąży – który to miesiąc?
21 tydzień ciąży to środek piątego miesiąca ciąży i nadal drugi trymestr. Dokładnie teraz zaczyna się druga połowa ciąży. Już niebawem trzeba będzie zrobić obowiązkowe badanie moczu oraz badania w kierunku toksoplazmozy i HIV.
Brzuch w 21 tygodniu ciąży
W połowie ciąży większość przyszłych mam narzeka, że brzucha nie widać albo że jest zbyt mały. Spokojnie, w najbliższych dniach nastąpi przełom – brzuch zacznie uwidaczniać się pośrodku i przez długi czas będzie uwypuklony wysoko. Wraz z unoszeniem się dna macicy zmienia się też położenie dziecka w brzuchu mamy − płód znajduje się coraz wyżej, choć jego ruchy można odczuwać w różnych miejscach brzucha.
W połowie ciąży często występują pierwsze skurcze przepowiadające, czyli skurcze Braxtona-Hicksa. Dla większości ciężarnych są bezbolesne i niezbyt silne. Czasem napięcie i twardnienie brzucha może być jednak również nieprzyjemne. Skurcze przepowiadające są nieregularne, nie nasilają się i ustępują przy zmianie pozycji ciała.
Waga matki w 21 tygodniu ciąży
W 21 tygodniu ciąży kobieta odczuwa już dodatkowe kilogramy. Wkrótce nastąpi gwałtowny przyrost wagi − między 20 a 30 tygodniem ciąży przybywa ok. 5 kg.
Na wagę w ciąży składa się kilka elementów, nie tylko tkanka tłuszczowa. Pod koniec ciąży waga będzie rozkładać się mniej więcej następująco:
- dziecko – 3,5 kg,
- łożysko – 0,7 kg,
- płyn owodniowy – 0,9 kg,
- macica – 1 kg,
- gruczoły piersiowe – 0,25 kg,
- objętość krwi – 2 kg,
- tkanka tłuszczowa – 3 kg.
Dziecko w 21 tygodniu ciąży
Dziecko w 21 tygodniu ciąży od czubka główki po pośladki mierzy ok. 18 cm (do nawet 25 cm), a jego waga wynosi ok. 315 g. Płód rozmiarami przypomina sporego banana.
Miękkie, delikatne chrząstki układu kostnego dziecka twardnieją i zamieniają się w kości. W 21 tygodniu życia płodowego rączki i nóżki dziecka mają już odpowiednie proporcje. Choć płód ma jeszcze przed sobą niemal 20 tygodni, wyglądem przypomina już noworodka.
Dziecko w 21 tygodniu ciąży, fot. SciePro/AdobeStock
Jak rozwija się dziecko w 21 tygodniu ciąży?
- Płód zaczyna rozróżniać smaki. Smak wód płodowych zmienia się w zależności od tego, co kobieta je – np. słodkie owoce sprawiają, że wody płodowe robią się słodkawe. Dziecko w brzuchu coraz lepiej też słyszy.
- Do dziecka dociera coraz więcej dźwięków. Płód już zna odgłosy dobiegające z wnętrza ciała przyszłej mamy: te, które towarzyszą pracy żołądka i jelit, szum przepływającej krwi i bicie serca oraz głos, który rezonuje w całym ciele. Teraz zaczyna słyszeć też dźwięki ze świata zewnętrznego. Stopniowo uczy się je rozpoznawać i odróżnia przyjemne od nieprzyjemnych. Na te niemiłe reaguje szybszym biciem serca i drżeniem całego ciała, a przyjemne działają na nie uspokajająco i kojąco.
- Ruchy dziecka stają się coraz lepiej skoordynowane, na co wpływ ma rozwój układu nerwowego
USG w 21 tygodniu ciąży
W 21 tygodniu ciąży można zrobić bardzo ważne badanie prenatalne: USG połówkowe (robi się je między 20 a 21 tygodniem, i koniecznie przed upływem 22 tygodnia ciąży). To bardzo ważne badanie: w jego trakcie lekarz ogląda całe dziecko w różnych przekrojach – zaczynając od głowy, a kończąc na kończynach. Ocenia narządy, takie jak mózg, serce, żołądek czy nerki. Płód zostaje także zmierzony i sprawdzony, czy rośnie proporcjonalnie.
Jeśli tzw. biometria płodu wzbudzi wątpliwości lekarza, trzeba szukać przyczyn zaburzeń wzrastania. To mogą być zarówno choroby dziecka, jak i błąd w wyliczeniu terminu porodu.
Na tym etapie ciąży najprawdopodobniej uda się poznać płeć dziecka.
21 tydzień ciąży – zdjęcie USG
Zdjęcie USG w 21 tygodniu ciąży, fot. AdobeStock
Objawy i dolegliwości w 21 tygodniu ciąży
Brzuch ciężarnej staje się coraz większy, ale nie tylko on się zmienia. Od 21 tygodnia ciąży zmian w ciele będzie więcej. Oto najczęstsze objawy i dolegliwości na tym etapie ciąży:
- buty robią się trochę ciasne. Stopy muszą dźwigać większy ciężar, więc mają prawo trochę spuchnąć. Poza tym hormony ciążowe zwykle nieco rozluźniają stawy, przez co stopy mogą się zrobić dłuższe i szersze.
- zaczerwienione dłonie. To także efekt działania hormonów ciążowych. Czerwone dłonie nie oznaczają żadnych problemów zdrowotnych.
- na brzuchu pojawia się ciemna linia biegnąca od spojenia łonowego do pępka. Ta brunatna linia to linea negra, charakterystyczny objaw ciąży.
- na twarzy mogą pojawić się przebarwienia, które po porodzie powinny zniknąć. Na wszelki wypadek warto jednak unikać słońca.
- pępek zaczyna wystawać – może wyglądać jak guzik od windy.
Badania w 21 tygodniu ciąży
Położna lub lekarz podczas każdej wizyty kontrolnej mierzy ciśnienie krwi. Maksymalne prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi u dorosłego człowieka wynosi 140/90, a podczas ciąży – 135/85. Każda wyższa wartość to nadciśnienie. U około 5-10 proc. kobiet ciśnienie rośnie ponad normę. Jeśli ciężarna nie miała wcześniej nadciśnienia, mówi się o nadciśnieniu indukowanym (wywoływanym) ciążą.
Kobieta z nadciśnieniem w ciąży musi być pod opieką lekarza, bo może ono prowadzić do groźnych powikłań u mamy i jej nienarodzonego dziecka, m.in. niedotlenienia i zahamowania wzrostu płodu. Nadciśnienie indukowane ciążą częściej pojawia się kobiet, które:
- spodziewają się dziecka po raz pierwszy,
- mają więcej niż 35 lat,
- otyłych,
- tych, które chorują na nerki lub cukrzycę.
Jeśli do nadciśnienia dołączy białkomocz, mówi się o stanie przedrzucawkowym. Jego najpoważniejszym powikłaniem może być rzucawka ciążowa – drgawki przypominające atak padaczki. To bardzo niebezpieczne i dla matki, i dla dziecka!
21 tydzień ciąży mnogiej
Jeśli kobieta spodziewa się więcej niż jednego dziecka, powinna dbać o siebie szczególnie, bo taka ciąża to duży wysiłek dla organizmu. Wskazane jest spowolnienie tempa życia i ograniczenie aktywności fizycznej do spacerów. Należy dużo odpoczywać i spać nawet 10 godzin na dobę. Drzemki w ciągu dnia też są dobrym pomysłem.
Niektórym kobietom w ciąży bliźniaczej już od połowy ciąży robi się ciężko. To sygnał, żeby być może już teraz zrezygnować z pracy zawodowej – warto o tym porozmawiać z lekarzem.
Zobacz także:
- Jestem w 21 tygodniu ciąży, a mój brzuch jest ciągle płaski. Czy dziecko źle się rozwija?
- Z moich piersi zaczął wyciekać jakiś żółtawy płyn. Nie za wcześnie na siarę?
- Wciąż jeszcze nie czuję ruchów dziecka. Co powinnam zrobić?
- Czy mogę nosić buty na wysokich obcasach?
- Jak długo mogę w ciąży prowadzić samochód?