Co to jest owulacja?
Od owulacji zależy to, czy kobieta jest płodna i może zajść w ciążę. O tym niezwykłym procesie, który zachodzi w organizmie, opowiedział nam prof. dr hab. n. med. Jan Kotarski, ginekolog położnik. Wyjaśnił też, dlaczego kobieta może czasem mieć podwójną owulację.
Owulacja postrzegana jest jako tajemniczy proces – większość kobiet nie czuje, kiedy ona następuje, nie czujemy w tym czasie nic szczególnego, nie widzimy żadnych zewnętrznych zmian. Czasem dowodem na prawidłowo zachodzącą owulację jest... zaskoczenie w momencie zobaczenia dwóch pasków na teście ciążowym. Warto, by każda kobieta wiedziała, jak przebiega owulacja, jakie są jej objawy i kiedy są dni płodne.
- Jak dochodzi do owulacji?
- Czy liczba komórek jajowych jest z góry określona?
- Czy może wystąpić podwójna owulacja?
- Po owulacji następuje wzrost temperatury
- Kiedy można zajść w ciążę?
- Czy kobieta może czuć owulację?
- Co się dzieje w przypadku, gdy nie wystąpi owulacja?
- Jakie mogą być przyczyny braku owulacji?
Jak dochodzi do owulacji?
Owulacja (jajeczkowanie) to uwolnienie dojrzałej komórki jajowej ze znajdującego się w jajniku pęcherzyka Graafa. Dochodzi do niej w wyniku działania hormonów. Hormon folikulotropowy (FSH) wpływa na dojrzewanie komórki jajowej, a z kolei produkowane przez organizm estrogeny wpływają na ilość wydzielanego FSH i LH (hormonu luteinizującego). Gdy pęcherzyk jest dojrzały (a wraz z nim komórka jajowa) następuje wyrzut dużej ilości hormonu luteinizującego, który powoduje uwolnienie komórki jajowej z jajnika. To właśnie jest owulacja.
Zobacz też: Jak wygląda owulacja na filmie?
Czy liczba komórek jajowych jest z góry określona?
Tak, liczba komórek jajowych zostaje określona jeszcze przed urodzeniem. Ponieważ część z nich ulega zwyrodnieniu, z około 700 tysięcy (czy nawet 2 milionów) w życiu płodowym, w jajniku kobiety dojrzałej występuje tylko mniej więcej 40 tysięcy. Są one uwalniane w każdym cyklu miesiączkowym od momentu uzyskania dojrzałości płciowej, aż do menopauzy.
Czy może wystąpić podwójna owulacja?
Może się zdarzyć tak, że dwa pęcherzyki dojrzewają jednocześnie w dwóch jajnikach, a nawet w jednym. Zdarza się, że dojrzewają synchronicznie, czyli w tym samym momencie, bywa jednak, że dojrzewają w niewielkim odstępie czasu. Trudno jednoznacznie określić w jakim momencie następuje owulacja – zdarza się to przypadkiem, np. w trakcie stosunku.
Pamiętaj! Podwójna owulacja w cyklu jest możliwa.
Po owulacji następuje wzrost temperatury
Za skok temperatury po owulacji odpowiedzialny jest progesteron. Pęknięty pęcherzyk tworzy gruczoł zwany ciałkiem żółtym, który wydziela progesteron. Hormon ten ma za zadanie przygotować błonę śluzową macicy do przyjęcia zarodka. Jeżeli zatem wykształciło się ciałko żółte, to możemy zaobserwować skok temperatury. Na tym w dużej mierze opiera się działanie komputerów cyklu Lady-Comp, Baby-Comp czy Pearly – poprzez codzienny pomiar temperatury pod językiem komputer:
- zbiera dane o charakterystyce cyklu kobiety,
- wychwytuje właściwy dla owulacji skok temperatury.
[CMS_PAGE_BREAK]
Kiedy można zajść w ciążę?
Po owulacji komórka jajowa może być zapłodniona przez około 18 godzin. Jednakże po stosunku seksualnym plemniki są ruchliwe i zdolne do zapłodnienia komórki jajowej przez nawet 120 godzin (5 dni).
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Kalendarz dni płodnych Czytaj więcejZatem kiedy są dni płodne? W każdym cyklu kobiety jest około 8-10 dni płodnych, czyli takich, w trakcie których stosunek seksualny może skutkować zapłodnieniem. Przez pozostałe dni można kochać się bez obawy zajścia w niepożądaną ciążę. U kobiet regularnie miesiączkujących wskazywanie dni płodnych i niepłodnych nie stanowi żadnego problemu, przy czym wykorzystanie komputera cyklu Lady-Comp, Baby-Comp czy Pearly istotnie precyzuje okres płodności – komputer po prostu wyświetla zielone (dni niepłodne) bądź czerwone (dni płodne) światło po codziennym pomiarze temperatury. Innym sposobem na wyznaczenie dni płodnych i niepłodnych jest korzystanie z kalendarza płodności. Oba sposoby mogą być wykorzystane dla antykoncepcji lub przeciwnie w planowaniu prokreacji.
Zobacz też: Poznaj dostępne metody antykoncepcji
Czy kobieta może czuć owulację?
Część kobiet cierpi z powodu bólu okołoowulacyjnego - to nagły ostry ból wywołany jest znacznym rozciągnięciem ściany jajnika. Bywa także, że występuje niewielkie plamienie okołoowulacyjne.
Co się dzieje w przypadku, gdy nie wystąpi owulacja?
Istnieje takie zjawisko jak luteinizacja niepękniętego pęcherzyka, z którym się spotykamy w przypadku nie wystąpienia owulacji. Są różne przyczyny tego zjawiska, a sposób jego leczenia jest zależny od postawionej diagnozy. Nawet w przypadku braku owulacji miesiączka może wystąpić w planowanym terminie bądź z przesunięciem. Cykle bezowulacyjne zdarzają się także u zdrowych kobiet, gdy występują raz czy dwa razy w roku, nie należy się martwić. Częstsze cykle bezowulacyjne wymagają wizyty u lekarza specjalisty i podjęcia leczenia.
Jakie mogą być przyczyny braku owulacji?
Brak owulacji powinien zawsze być sygnałem, że nie wszystko jest w porządku ze zdrowiem kobiety. Może być on objawem chorób, może być też przyczyną kilku z nich, takich jak:
- zespół policystycznych jajników,
- choroby przysadki i podwzgórza,
- nadmierna otyłość,
- znaczna niedowaga,
- nadmiar prolaktyny,
- inne zaburzenia hormonalne.
Znaczący jest także styl życia i stres. Z cyklami bezowulacyjnymi spotykają się często kobiety po porodzie, po ukończeniu 35. roku życia oraz po wieloletnim przyjmowaniu antykoncepcji hormonalnej opartej o długo działające gestageny.
Wydrukuj kartę obserwacji cyklu miesiączkowego