Paciorkowiec w ciąży jest szczególnie niebezpieczny!
Paciorkowiec w ciąży, zwłaszcza ten z grupy B, jest poważnym problemem. Zakażenie noworodka podczas porodu zagraża jego zdrowiu, a nawet życiu. Dlatego każda kobieta między 35. a 37. tygodniem ciąży powinna się przebadać na jego obecność.
- Luiza Słuszniak
W ciąży paciorkowiec (Streptococcus agalactiae, Group B Streptococcus, GBS) może zostać wykryty dzięki badaniu GBS, które wykonuje się około 36. tygodnia ciąży. Bakteria zwykle nie daje żadnych objawów i występuje u około 20 proc. ciężarnych. Powoduje większość wczesnych (w tym zagrażających życiu) zakażeń u noworodków. Do zakażenia dochodzi najczęściej podczas porodu. Poza okresem ciąży paciorkowce to niegroźne bakterie, zasiedlające układ pokarmowy człowieka, a czasami także pochwę.
Spis treści:
- Zakażenie paciorkowcem w ciąży – ryzyko
- Jak można zarazić się paciorkowcem?
- Streptococcus agalactiae w moczu w ciąży
- Badanie GBS
- Leczenie paciorkowca w ciąży
- Wskazania śródporodowej antybiotykoterapii
Zakażenie paciorkowcem w ciąży – ryzyko
Paciorkowiec jest niebezpieczny z kilku powodów, a kobiety w ciąży są szczególnie narażone na namnażanie się tej bakterii w pochwie.
Streptococcus agalactiae (GBS) może wywołać:
- zakażenie wewnątrzmaciczne — Streptococcus agalactiae może przedostać się z pochwy do macicy nawet przez nieuszkodzone błony płodowe. Zakażenie może także odbyć się przez łożysko i spowodować przedwczesne rozerwanie worka owodniowego, prowadząc do porodu, a nawet obumarcia płodu. Na szczęście zdarza się to rzadko.
- okołoporodowe zakażenie noworodka bakterią GBS — szacuje się, że dotyka ok. 2 proc. noworodków, których mamy są nosicielkami Streptococcus agalactiae w ciąży. Ryzyko wystąpienia posocznicy (sepsy) u dzieci, których mamy miały dodatni GBS przed porodem, jest 25-krotnie wyższe niż w przypadku kobiet z wynikiem ujemnym. U noworodka, który został zarażony Streptococcus agalactiae, może wystąpić także: zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie szpiku i ropne zapalenie stawów.
- infekcje u matki po porodzie — paciorkowiec w ciąży może doprowadzić także do problemów zdrowotnych u kobiety: zapalenia błony śluzowej macicy, zakażenia ran poporodowych, a nawet sepsy.
Jak można zarazić się paciorkowcem?
Paciorkowcem można zakazić się drogą kropelkową od osoby, która jest nosicielem tej bakterii. Według niektórych źródeł, zakazić można się również drogą płciową. Wzrost ryzyka zachorowania powoduje również brak odpowiedniej higieny. Najczęściej do zakażenia paciorkowcem dochodzi w szpitalach, szkołach, przedszkolach lub żłobkach.
Streptococcus agalactiae w moczu w ciąży
Jeśli badania moczu w ciąży, wykonane w dowolnym momencie jej trwania, wykażą obecność w drogach moczowych ciężarnej obecność bakterii GBS, jest to wskazanie do leczenia śródporodowego i to niezależnie od tego, co wykaże badanie wykonane pod koniec ciąży.
Badanie w kierunku obecności paciorkowca w ciąży
Zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej, powinnaś zrobić przesiewowe badanie na obecność paciorkowca. Badanie GBS wykonuje się w 35-37. tygodniu ciąży i polega na pobraniu wymazu z pochwy i okolic odbytu.
Może się również zdarzyć, że posiew moczu wykonany w I trymestrze ciąży wykaże obecność Streptococcus agalactiae. W takiej sytuacji również może dojść do zakażenia noworodka, dlatego należy włączyć leczenie podczas porodu.
Paciorkowiec w ciąży – leczenie
Jeśli wynik posiewu jest pozytywny, w czasie porodu dostaniesz dożylnie antybiotyk: penicylinę lub ampicylinę. Rzadziej, np. w przypadku uczulenia na penicylinę, można podać cefazolinę, wankomycynę lub klindamycynę. Nie martw się, śródporodowa antybiotykoterapia jest skuteczna, ochroni twoje dziecko przed zakażeniem. Lek należy podać co najmniej 4 godziny przed końcem porodu.
Kiedy podaje się antybiotyk?
Wskazaniami do śródporodowej profilaktyki są także:
- obecność paciorkowca w moczu w dowolnym tygodniu ciąży,
- zakażenie u noworodka we wcześniejszej ciąży,
- brak badania GBS,
- poród przed 37. tygodniem ciąży,
- upłynięcie 18 godzin od odejścia wód płód płodowych,
- gorączka podczas porodu (38 st. C lub więcej), której towarzyszy jeden z wymienionych objawów: tkliwości macicy, tachykardia u płodu, obecność „cuchnących” wód płodowych, przedwczesne pęknięcie błon płodowych (>18h), leukocytoza u matki.
Pamiętaj! Mimo że paciorkowiec w ciąży nie daje objawów, jest niebezpieczny dla dziecka. Koniecznie dopilnuj badania GBS pod koniec ciąży!
Sprawdź też: