Reklama

Pierwsze objawy autyzmu u dzieci łatwo przegapić lub zbagatelizować, zrzucając winę na indywidualne tempo rozwoju dziecka. Martwisz się, że maluch jeszcze nie mówi? Ktoś ci mówi, że ma jeszcze na to czas? Być może to prawda. Warto jednak być czujnym, żeby autystyczne dziecko w porę otrzymało specjalistyczną pomoc.

Reklama

Spis treści:

Objawy autyzmu u dzieci

Autyzm to zaburzenie w rozwoju mózgu, które ujawnia się już przed 3. rokiem życia dziecka. Ponieważ może mieć dość różnorodny charakter, często używa się określenia – zaburzenia ze spektrum autyzmu (należy do nich również zespół Aspergera).

Zwykle pierwsze objawy autyzmu ujawniają się między 18. a 24. miesiącem życia, czyli można dostrzec je u 1,5 rocznego dziecka. Ale wczesne objawy autyzmu mogą uwidaczniać się już w niemowlęctwie (czyli w pierwszym roku życia dziecka) lub nawet na etapie życia płodowego. Z badań prowadzonych na uniwersytecie w San Diego wynika, że zmiany w mózgach autystycznych dzieci widoczne są jeszcze przed narodzinami.

Pierwsze objawy autyzmu u niemowlaka

Pierwsze objawy autyzmu pojawiające się w niemowlęctwie to:

  • brak lub małe zainteresowanie ludźmi;
  • unikanie lub brak kontaktu wzrokowego;
  • brak reakcji na ekspresję twarzy rodzica, nieodwzajemnianie uśmiechu;
  • u starszego niemowlęcia brak zainteresowania przedmiotami, na które patrzy rodzic lub które wskazuje.
  • brak gaworzenia do 12 miesiąca;
  • brak reakcji na swoje imię w 12 miesiącu życia;

Wczesne objawy autyzmu u dzieci po 1. urodzinach

Objawy autyzmu u dzieci, które skończyły rok mieć różne nasilenie. Objawem autyzmu u dzieci, które mają kilkanaście miesięcy, może być też brak typowych dla tego wieku umiejętności.

Autystyczne dziecko:

  • sprawia wrażenie, jakby nie słyszało, co się do niego mówi,
  • unika kontaktów z dziećmi i dorosłymi,
  • obawia się zmian i nowych sytuacji,
  • powtarza niektóre zachowania, może chodzić na palcach, kołysać się, trzepotać rękami,
  • nie wykonuje np. gestu „papa” na pożegnanie w wieku 14 miesięcy;
  • nie wskazuje palcem na interesujące przedmioty lub wydarzenia w wieku 14 miesięcy;
  • nie podejmuje prób zainteresowania rodzica tym co je ciekawi, np. wskazywanie palcem na ciekawą zjeżdżalnię na placu zabaw lub na zbudowaną wieżę z klocków;
  • nie imituje prawdziwych czynności w 18. miesiącu życia, np. nie udaje, że karmi lalkę.

Dziecko autystyczne - zachowanie

Jak rozpoznać autyzm u dziecka? Rodzic może podejrzewać, że dziecko ma zaburzenia rozwoju ze spektrum autyzmu, jeśli malec:

  • unika kontaktu wzrokowego (nie patrzy w oczy),
  • wołany, nie reaguje na swoje imię,
  • nie interesuje się przedmiotami w swoim otoczeniu,
  • nie podejmuje zabaw dźwiękonaśladowczych, np. w powtarzanie odgłosów zwierzątek,
  • nie bawi się w zabawy na niby, np. w karmienie lali, jeżdżenie autkiem.

Uwagę rodzica powinno również zwrócić cofnięcie się dziecka w rozwoju, czyli utracenie zdobytych wcześniej umiejętności – np. dziecko przestaje mówić, choć już próbowało to robić, przestaje reagować uśmiechem na uśmiech.

Diagnoza autyzmu u dziecka

Badanie dziecka z autyzmem polega przede wszystkim na konsultacji u psychologa lub psychiatry oraz neurologa. Początkiem etapu diagnostycznego jest wywiad z rodzicami – opowiadają oni o przebiegu ciąży, rozwoju dziecka oraz zachowaniach, które ich niepokoją.

Aby ocenić ryzyko wystąpienia autyzmu, korzysta się również z testów psychologicznych, badań neurologicznych, ankiet (rozwiązuje je dziecko oraz rodzice), badań słuchu i wzroku. Dodatkowo ważna jest obserwacja dziecka, a także np. opinie nauczycieli i innych opiekunów.

U około 25-30 proc. dzieci możliwe jest potwierdzenie genetycznego podłoża autyzmu. Badanie polega na analizie wybranych genów, które stanowią najczęstszą genetyczną przyczynę objawów ze spektrum autyzmu oraz zaburzeń intelektualnych. Analiza obejmuje wszystkie zmiany w badanych genach mogące powodować niepokojące objawy.

Badanie przeprowadza się przy pomocy pobranej próbki krwi lub wymazu z wewnętrznej strony policzka. Takie badania komercyjnie dostępne są w formie różnych pakietów, lecz ich koszt to kilka tysięcy złotych. Najczęściej obejmują badanie w kierunku łamliwego chromosomu X (badanie FRAX). Badania genetyczne w kierunku autyzmu są też finansowane w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, dzięki tzw. „kompleksowej diagnostyce genetycznej chorób nienowotworowych z uwzględnieniem cytogenetycznych badań molekularnych”.

Test na autyzm u dzieci

Testy na autyzm u dzieci można znaleźć również w Internecie. Nie są to testy diagnostyczne. Mają jedynie za zadanie wstępnie ocenić rozwój dziecka i przybliżyć ewentualne nieprawidłowości. Są to narzędzia przesiewowe, które pomagają w rozpoznaniu ryzyka autyzmu u dzieci. Następnym krokiem musi być wizyta u specjalisty.

Jeśli niepokoisz się o swoje dziecko, możesz skorzystać z różnego rodzaju ankiet i testów na autyzm, np.:

  • QCHAT - jest to kwestionariusz symptomów autyzmu. Jest on opracowany do badania dzieci w wieku od osiemnastu do dwudziestu czterech miesięcy. Składa się z dwudziestu pięciu pozycji, do których ustosunkowuje się rodzic dziecka.
  • M-CHAT-RF - to darmowe, dwustopniowe narzędzie przesiewowe, które jest stosowane, by ocenić, czy dziecko może mieć autyzm. Przeznaczone jest do regularnych obserwacji dzieci w wieku 16-30 miesięcy. Pozwala on ocenić, czy u danego dziecka ryzyko wystąpienia autyzmu jako niskie, średnie lub wysokie, bazując na wypełnionym przez rodziców kwestionariuszu. Składa się z 20 pytań.
  • Kwestionariusz CHAT (Checklist for Autism in Toddlers) – jest to popularne badanie, które ułatwia wykrycie autyzmu u małych dzieci. Test przeznaczony jest do oceny dzieci 16-18-miesięcznych. Pytania skierowane są do rodzica, który odpowiada na nie tak lub nie.
  • ESAT (Early Screening of Autistic Traits Questionnaire) – może być wykorzystywany do badania dzieci od czternastego miesiąca życia. Kwestionariusz składa się z czternastu pytań, na które odpowiada rodzic.
  • ATEC Autism Treatment Evaluation Checklist – to test, który sprawdza efekty zastosowanych terapii. Pozwala on ocenić, jak głęboki jest autyzm dziecka.

Gdzie szukać pomocy przy podejrzeniu autyzmu?

Wczesna diagnoza autyzmu daje dziecku szansę na lepszy rozwój, a w niektórych przypadkach – na znaczne pokonanie utrudniających życie objawów. Jeśli cokolwiek niepokoi cię w rozwoju dziecka, powiedz o tym pediatrze lub idź z maluchem do poradni psychologicznej. Im wcześniej rozpoczyna się terapię, tym lepsze są jej efekty.

Dzieci za autyzmem poddawane są najczęściej terapii behawioralnej i treningowi umiejętności społecznych, ale fachowe wsparcie potrzebne jest również rodzicom autystycznego dziecka. Informacje na temat specjalistycznej pomocy możesz uzyskać m.in. w Krajowym Towarzystwie Autyzmu (ma oddziały w wielu miastach), Fundacji Synapsis w Warszawie.

Przyczyny autyzmu u dzieci

Przyczyny autyzmu nie są do końca znane. Mówi się, że za zaburzenie odpowiada połączony wpływ genów i środowiska. Jedno jest pewne, autyzmu nie powodują szczepionki. Słynna teoria Andrew Wakefielda została obalona. Przypomnijmy – jej autor dowodził, że autyzm powoduje podanie dziecku szczepionki MMR (przeciwko odrze, śwince i różyczce). Wakefieldowi udowodniono, że fałszował wyniki badań, które miały potwierdzić jego tezę. Od niedawna mówi się również o tym, że przyczyną autyzmu może być niedobór witaminy D u jego mamy podczas ciąży.

Zobacz także:

Reklama
    Reklama
    Reklama
    Reklama