Z zapartym tchem czekałaś na pierwsze słowa swojego dziecka, a gdy się doczekałaś, od razu zaczynasz analizować, czy tak powinien mówić dwulatek i szukasz informacji o zaburzeniach mowy tym wieku.
Adasiowi od urodzenia buzia się nie zamykała; najpierw krzyczał i mówił swoje: „a gu, bu, gli, kli”, potem nie mógł się nacieszyć ciągłym powtarzaniem „ma-ma-ma”, „ba-ba-ba”. Zosia odwrotnie: leżała cichutko, rodzice nawet się martwili, że może coś nie jest w porządku. Dziś Adaś i Zosia mają prawie trzy latka, gadają niemal bez przerwy. Jak więc rozwija się mowa dziecka ? Można tu coś zmienić albo przyspieszyć? Im częściej zagadujesz dziecko, tym szybciej zacznie mówić Tak i Nie. Dobrze, gdy do dziecka dużo mówisz, ale nie przeskoczysz pewnych etapów rozwoju . Jakieś słowa dziecko wypowie około pierwszych urodzin, nie stanie się to kilka miesięcy wcześniej. Musi dojrzeć jego mózg oraz układ artykulacyjny. Warto często używać zdrobniałych wyrazów Tak i Nie. Można zwracać się do dziecka pieszczotliwie: „słoneczko”, „misiaczku” – każda mama ma takie swoje określenia. Ale nie mów „po dziecinnemu”, np: „Sinećku, mój ty kochani sinećku, mamusia zajaś da ci papusiu”! Pamiętaj, twoja mowa jest dla dziecka wzorem , który będzie naśladować. Dlatego od początku ucz je prawidłowego sposobu wymawiania wyrazów. Sprawdź: Czy nasz sposób mówienia wpływa na mowę dziecka? Roczne dziecko powinno już wypowiadać kilka słów Tak. Jedno dziecko pierwsze wyrazy powie, mając 10 miesięcy, inny – 14. Takimi różnicami nie warto się martwić. Zwykle roczne dziecko potrafi wypowiedzieć kilka słów, takich jak „mama”, „tata”, „baba”, „pa, pa”, w tym dźwiękonaśladowczych, np. „hau hau”, pokazując na psa. Dziewczynkom nauka mówienia idzie łatwiej niż chłopcom Nie. Nie ma żadnych badań, które by to potwierdzały. Nie można w ten sposób generalizować. Są dziewczynki, którym nauka mowy przychodzi łatwiej....
Dzieci uczą się mówić jakby mimochodem: bez mozolnego wkuwania słówek, tabeli czasów, listy wyjątków. Nie mając pojęcia o tym, co to jest podmiot, a co orzeczenie, rozszyfrowują gramatykę swojego języka. Naukowcy od wieków głowią się, jak to możliwe. Jedni uważają, że maluchy zaczynają mówić dzięki wrodzonej wiedzy o właściwościach ludzkiej mowy, inni – że uczą się tego od podstaw, jak jazdy na nartach. Nie ma natomiast wątpliwości co do jednego: mówienie ma ścisły związek z myśleniem. Polski dla nienarodzonych Dziecko zaczyna się uczyć, zanim przyjdzie na świat! Choć dźwięki, które docierają do wnętrza maminego brzucha, są stłumione i niewyraźne, nienarodzony maluszek może dzięki nim poznawać melodię i rytm języka, którego używają jego bliscy. W latach 70. amerykańscy naukowcy poprosili przyszłe mamy, by często i czule zwracały się do swoich nienarodzonych dzieci. Wszystko to zostało nagrane. Gdy po porodzie noworodki zabrano (w tamtych czasach przynoszono je matkom tylko do karmienia), okazało się, że maluchy bezbłędnie rozpoznają odtworzone z taśmy głosy swoich matek! Słysząc znajome słowa, natychmiast się uspokajały. Reagowały także na głosy innych kobiet, jednak zdecydowanie słabiej i z opóźnieniem. Zaś dzieci kobiet, które w ciąży nie mówiły do pociech w jakiś specjalny sposób, w ogóle nie zwracały uwagi na tego typu nagrania. Rytm i melodia Dziecko od początku komunikuje się z otoczeniem. Po narodzinach wydaje krzyk, który znaczy: „O rany, oddycham!”. Płacząc, oznajmia: „Jestem głodny!”, „Mam mokro!”, „Nudzę się!”. Gdy ma dwa, trzy miesiące, zaczyna gruchać (głużyć), czyli wydawać gardłowe dźwięki. Robi to odruchowo. Co ciekawe, gruchają też dzieci głuche, a więc nie ma to nic wspólnego ze słyszeniem. Półroczny maluch zaczyna gaworzyć, czyli świadomie...
Jeśli zauważyłaś, że twoje dziecko ma problemy z mową, wybierz się z nim do logopedy . Do tego spotkania warto się dobrze przygotować, zapamiętując jak najwięcej szczegółów z sytuacji, w których dziecko się jąka. Obserwuj dziecko, by móc opowiedzieć logopedzie: kiedy najczęściej dziecku zdarza się powtarzać pojedyncze głoski, sylaby, słowa czy fragmenty zdań? w jakich sytuacjach problem jąkania się nasila? Może jąkanie wywołuje obecność wielu osób lub przebywanie w gronie nieznajomych ludzi? jak dziecko reaguje na swoje zająknięcia? Czy się denerwuje, czy raczej zamyka w sobie...? czy ktoś w rodzinie miał lub ma problem z jąkaniem? Pamiętaj, by wypytać o ten problem zarówno rodzinę swoją, jak i męża. Odpowiedzi na te pytania będą bardzo pomocne dla logopedy i pomogą ustalić, czy mamy do czynienia z jąkaniem wczesnodziecięcym czy też ze związaną z szybkim rozwojem kilkulatka fazą mówienia niepłynnego . Jeśli logopeda stwierdzi, iż maluch rzeczywiście zmaga się z jąkaniem, nie panikuj . Rozwój mowy dziecka to sprawa bardzo indywidualna, poza tym, tę wadę można skutecznie leczyć, także przez zabawę! Długotrwałe zmaganie się z jąkaniem i nieprzyjemne reakcje ze strony otoczenia mogą sprawić, że dziecko stanie się wycofane i nabawi się ogromnych kompleksów. Dlatego im szybciej zaczniesz pracę nad jego prawidłową mową, tym lepiej! Ty też możesz pomóc dziecku pokonać jąkanie Jeśli ta wada ma podłoże emocjonalne, wspieraj malucha, staraj się pomóc mu przezwyciężyć stres. Poza tym: Zwróć uwagę na swoje reakcje. Krytykując zacinającego się malucha – powtarzając: „Nie jąkaj się!" lub okazując zniecierpliwienie dodatkowo go denerwujesz, co może pogłębić problem. Cierpliwie słuchaj nawet wtedy, gdy dziecko bardzo długo próbuje coś powiedzieć ....
