Prosty sposób, aby nauczyć dziecko mówić

Po porodzie maluszek odkrywa bogactwo tonów oraz brzmień. Już od pierwszych chwil reaguje na natężenie i melodię wypowiadanych słów. Podniesiony i zirytowany ton może doprowadzić go do łez, które szybko obeschną, gdy łagodnym głosem zanucisz mu kołysankę. Jak noworodek słyszy otaczający go świat? Noworodek reaguje na zbyt głośne dźwięki tzw. odruchem Moro , który polega na odwiedzeniu rączek, a potem „objęciu” klatki piersiowej. Zaciska też powieki albo po prostu płacze – ze strachu. Boi się hałasu, tym bardziej że odbija się on wielokrotnym echem. Postaraj się zatem, by otaczały go jedynie kojące, stłumione dźwięki – ale nie całkowita cisza. Różnorodne bodźce słuchowe sprzyjają tworzeniu się nowych połączeń nerwowych w mózgu związanych ze słuchem i stymulują ich rozwój. Dlatego, owszem, ścisz radio, ale go nie wyłączaj. Mów półgłosem, ale nie szeptem. Nie chodź wokół malca na palcach. Niemowlę szybko się uczy codziennych odgłosów – buczenia odkurzacza, brzęku naczyń w kuchni –  i uspokaja się, słuchając tej codziennej domowej muzyki. Czy wiesz, że... Mózg czteromiesięcznego niemowlęcia jest już na tyle rozwinięty, że umie zignorować niepotrzebne dźwięki i wyodrębnić te, na których maluch się skupia? Dużo lepiej rozpoznaje również niższy głos taty. Noworodek uwielbia słuchać mamy Szum twojej krwi i rytm serca kołysały maleństwo do snu jeszcze przed porodem. Umiało ono rozpoznać twój głos w trzecim trymestrze ciąży. Naukowcy potwierdzają, że kołysanki śpiewane przez mamę maluszkowi w brzuchu uspokajają go, gdy już pojawi się na świecie. Śpiew i czytanie na głos pomaga noworodkowi nauczyć się melodii ojczystego języka i zaznajomić się z maminym tembrem głosu. Trzy- lub czteromiesięczne niemowlę, słysząc mamę, umie ją „zlokalizować”: ucieszone odwraca głowę...

Rozmawiając o edukacji muzycznej coraz częściej akcentuje się znaczenie muzyki zarówno w okresie prenatalnym, jak i w pierwszych latach życia dziecka. Metodą umuzykalniania niemowląt i małych dzieci zdobywającą coraz większą popularność, jest metoda stworzona przez Edwina W. Gordona. Na czym ona polega? Kim jest Edwin E. Gordon? Edwin E. Gordon to amerykański  naukowiec specjalizujący się w psychologii muzyki, autor wielu książek, wykładowca i muzyk jazzowy. Jest twórcą innowacyjnej, bazującej na licznych badaniach empirycznych, koncepcji edukacji muzycznej ("Gordon Learning Music Theory"). Gordon porównuje naukę muzyki do nauki mowy. Dziecko uczy się mówić w sposób "całościowy", wsłuchując się w to, co mówią do niego opiekujące się nim osoby. Sprawnie posługuje się językiem mimo tego, że nikt go przecież nie uczył literek ani gramatyki. Nie inaczej jest z muzyką. Zapewnienie dziecku możliwości "osłuchania się" z różnorodnymi formami muzyki pomoże obudzić w nim muzyczną wrażliwość na długo przed tym, nim nauczyciele zabiorą się za tradycyjną naukę nutek. Co jest to znaczy audiacja? Najważniejszym pojęciem w metodzie Edwina E. Gordona jest audiacja. Słowo to oznacza przyswajanie i rozumienie usłyszanej muzyki. Odpowiednikiem audiacji w mowie jest myślenie. Nie można nikogo nauczyć myślenia - to proces naturalny, umiejętność, którą dziecko zdobywa wraz z rozwojem, poznawaniem i kojarzeniem faktów. Podobnie jest z audiacją. Umożliwiając dziecku doświadczanie muzyki, dajemy mu szansę na rozwój audiacji. W metodzie Edwina E. Gordona podstawą jest słuchanie muzyki. Później przychodzi czas na jej wykonywanie i "komponowanie". Ostatnim etapem jest nauka gry na instrumentach i wprowadzenie do zapisu nutowego. Środowisko rodzinne jest niezwykle istotne w rozwoju audiacji, ponieważ dziecko i jego muzyczne potrzeby...

Zanim twój smyk zostanie małą gadułką i zacznie zasypywać cię pytaniami: „A dlaczego?”, „Czemu?”, możesz zadbać o to, by jego narządy mowy rozwijały się prawidłowo. I to już od pierwszych chwil życia maleństwa. Dlaczego dziecko grucha Gdy niemowlę ma 2–3 miesiące , zaczyna wydawać przypadkowe dźwięki, np. „gli”, „tli”, „kli”. W ten sposób trenuje narządy mowy (wargi, język, krtań). Głużeniu towarzyszą ruchy ciała, a gruchając , dziecko wyraża zadowolenie. Czy powtarzać po dziecku gaworzenie Tak, warto włączać się w „dyskusję” z dzieckiem. Gaworzenie to kolejny etap jego rozwoju (pojawia się około szóstego miesiąca ). Niemowlę świadomie bawi się wydawanymi dźwiękami. Słyszymy ciągi sylab: „da-da-da”, „mem-mem”. Dziecko chętnie gaworzy , gdy jest w dobrym nastroju, czuje się bezpiecznie. Dlatego warto zachęcać niemowlaka do zabawy głosem, do śmiechu, chichotania, pisku, naśladowania. To doskonałe ćwiczenia aparatu mowy. Kiedy dziecko zaczyna mówić i od czego to zależy Niektóre dzieci już po pierwszych urodzinach mówią: „mama”, „tata”, „baba”. Wymawiają samogłoski: „a”, „o”, „e”, „u”, „i”, „y”, oraz spółgłoski: „p”, „b”, „m”, „d”, „t”, „n”, także zmiękczone, czyli „pi”, „bi”, „mi”. Ważne jest, by rodzice jak najczęściej wymawiali wyraźnie (!) nazwy rzeczy, zjawisk i miejsc, które przyciągną uwagę ciekawego świata malca. Generalnie chłopcy zaczynają mówić nieco później niż dziewczynki. W grupie trzy-, czterolatków , którzy mają opóźniony rozwój mowy na jedną dziewczynkę przypada trzech chłopców. Winne są temu hormony....