Reklama

Nie każde dziecko powie wprost, czego się boi. Z kolei rodzic nie zawsze jest w stanie stwierdzić, czego boją się dzieci, a strach u nich mogą wywołać całkiem zwykłe rzeczy i sytuacje.

Reklama

Niemowlak wykrzywia usta w podkówkę na widok pani w czarnych okularach, dwulatek ucieka, gdy zobaczy psa, a debiutujący przedszkolak martwi się, czy mama zabierze go do domu. To normalne, że dzieci czegoś się boją. Strach towarzyszy wszystkim maluchom i służy lepszej adaptacji do świata. Na różnych etapach rozwoju dotyczy innych spraw, rzecz, postaci. Sprzyja mu bujna wyobraźnia połączona z dziecięcym brakiem wiedzy. Choć jest naturalny i pożyteczny, bo chroni przed niebezpiecznymi sytuacjami, nie lekceważ go. Nie zawsze dziecko jest w stanie samo sobie z nim poradzić.

Spis treści:

Czego najbardziej boją się dzieci – ranking

Zapytano 1700 dzieci, czego najbardziej się boją. Aby się tego dowiedzieć, podsunięto im listę 14 rzeczy, które budzą strach i poproszono o zaznaczenie tych, które faktycznie wywołują u nich lęk. Tak powstała lista 5 najbardziej przerażających dla dzieci sytuacji, zdarzeń i rzeczy. Oto ona:

  1. Przerażające filmy i programy
  2. Koszmary senne
  3. Burze, huragany i inne niebezpieczne zjawiska pogodowe
  4. Wojna i akty terroryzmu
  5. Dźwięki, które dziecko słyszy w nocy

Czego jeszcze boją się dzieci? Poniżej o innych dziecięcych strachach i lękach mówią rodzice, a my tłumaczymy, dlaczego dzieci się boją.

Czego boją się dzieci - przyczyny różnych leków

Lęk przed ciemnością

Zosia nie chce spać po ciemku. Nawet przy zapalonej lampce pokazuje gałęzie za oknem i mówi, że tam ktoś stoi – Marta

Lęk przed ciemnością może wynikać z poczucia osamotnienia. Gdy dziecko zostaje w łóżeczku samo, jego wyobraźnia zaczyna pracować na wysokich obrotach, podsuwając różne straszne wizje – potwór za oknem, duch pod biurkiem, lew pod łóżeczkiem. Można zostawiać zapalone światło w pokoju albo spróbować oswoić dziecko z ciemnością, kładąc się z nim i pokazując, że w ciemnym pokoju nic wam nie grozi. Po pewnym czasie dziecko powinno się do tego przekonać.

Lęk przed owadami

Gdy do pokoju wpadła mucha, mój 3-latek uciekł do łazienki i siedział tam, dopóki jej nie wygoniłam. Syn tak się boi, że nie chce zasnąć przy otwartym oknie, choć tłumaczę, że muchy nocą nie fruwają – Iza

U młodszych dzieci mogą pojawić się lęki, które dotyczą zwierząt, nie tylko tych powszechnie budzących strach, jak pająki czy węże, ale także zwykłej muchy. Dziecko blednie na jej widok? Czasem mogli przyczynić się do tego dorośli domownicy. Może w obawie o zdrowie dziecka mama nerwowo przeganiała muchę, która zamierzała usiąść na kanapce z pomidorem? Maluch mógł zrozumieć, że mucha to nie tylko zagrożenie epidemiologiczne, ale ogólnoludzkie. Sposobów reagowania i działania dzieci uczą się od dorosłych. Wiele dzieci, które nie zdają sobie sprawy z konsekwencji swoich zachowań, chętnie pobawiłoby się nawet tłustym pająkiem. I zapewne robiłyby to długo, ale zaprzestają tego, gdy widzą, jak rodzice wzdragają się na jego widok lub nawet uciekają.

Strach przed maskami

Na urodzinach córki znajomych pojawił się klaun. Kilkoro dzieci przywitało go płaczem, inne chowały się za nogi rodziców – Olga.

Wbrew powszechnym oczekiwaniom klaun nie wzbudza w dzieciach radości, ale obawę, a nawet strach. Przekonali się o tym brytyjscy naukowcy z Uniwersytetu w Sheffield, którzy ankietowali dzieci w wieku od 4 do 16 lat. Nawet wśród dorosłych jest sporo osób, które nie darzą tej postaci sympatią. Wszystkiemu winna zapewne przerysowana twarz klauna.

Podobną reakcję dzieci mogą budzić różnego rodzaju maski, także na spektaklach teatralnych, a nawet te, które przy dziecku zakładają sobie na twarz rodzice. Najmłodsze niemowlęta, widząc mamę, która zakrywa sobie twarz maseczką, odmawiają ssania piersi.

Lęk przed rozstaniem

Zuzia zaczęła chodzić na zajęcia do klubiku. Gdy inne dzieci wypychały mamy za drzwi, kurczowo trzymała mnie za rękę i nie wierzyła, że po nią wrócę. Od kiedy ją tam zapisałam, nie śpi spokojnie, ciągle chce być ze mną. – Kasia

Dzieci w wieku przedszkolnym wyobrażają sobie przerażające scenariusze: boją się rozłąki z rodzicem, samotności, tego, że mamie może się coś stać. To tzw. lęki wytwórcze, które podsuwa intensywnie rozwijająca się fantazja. Lęk przed rozłąką, czyli tzw. lęk separacyjny, może świadczyć o silnym przywiązaniu dziecka do rodziców, ale też zdradza, że maluch jeszcze nie miał okazji przekonać się, że mama znika, a potem wraca, tak jak obiecała. A może zaufanie dziecka zostało kiedyś wystawione na próbę? Gdy lęk jest silny, warto potrenować zostawianie dziecka np. pod opieką babci i dotrzymywać składanych obietnic.

Czy to strach czy lęk?

Zwykle używamy tych słów wymiennie, ale ich znaczenie odnosi się do innych przeżyć.

  • Strach przeżywasz, gdy coś ci naprawdę grozi. Na przykład w obliczu pożaru, samochodu, który raptownie przejeżdża obok, czy nagłego hałasu. Strach pomaga się uratować, mobilizuje do działania, ucieczki.
  • Lęk to emocjonalny niepokój wobec zagrożenia, które może być irracjonalne. Pojawia się wtedy, gdy nie masz wpływu na bieg wydarzeń. Dziecko nie odróżnia rzeczywistego zagrożenia od irracjonalnego, więc jednakowo boi się o bliskich, jak bazyliszka, który ukrył się w szafie w przedpokoju.

Jak radzić sobie ze strachem i lękiem u dzieci

Zrobić uuuu... mamie, by się wystraszyła, albo uciec z piskiem tacie, który nakrył głowę ręcznikiem – to ulubione zabawy dzieci i... sposób na oswajanie lęków. Od postawy rodziców dużo zależy.

  1. Nie umniejszaj dziecięcego strachu. Potwierdź, że coś może wydawać się straszne, ale warto próbować przestać się tego bać.
  2. Pokazuj dziecku, że zawsze jest wyjście z sytuacji, że można wpływać na to, co się dzieje. Czytaj bajki, których bohaterowie pokonują strach. Opowiedz o swoich strachach z dzieciństwa i jak sobie z nimi poradziłaś.
  3. Oswajaj strach poprzez zabawę, np. kładźcie misia do łóżeczka przy zgaszonym świetle. To okazja dla malucha, by popracować nad swoimi emocjami.
  4. Chroń przed nadmiarem sytuacji wywołujących lęk, by dziecko stopniowo mogło się z nimi oswajać.
  5. Starannie dobieraj gry komputerowe czy programy w TV, tłumacz dziecku, że telewizja to fikcja.
  6. Idź z dzieckiem do psychologa, jeśli lęk nie ustępuje, nasila się, malec skarży się na ból głowy, brzucha, ma biegunki, wymioty, wysypki. Nieleczone stany lękowe mogą prowadzić np. do rozwoju depresji.

Źródło: kidshealth.com, reuters.com

Przeczytaj też:

Reklama
Konsultacja merytoryczna

dr hab. Aleksandra Jasielska

Psycholog, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Reklama
Reklama
Reklama