O sylabach na pewno uczyłyście się w podstawówce. Dla tych z was, które nie znają dokładnej definicji sylaby albo nie potrafią podać przykładów sylaby, przygotowałyśmy małą ściągawkę. Przypomnij sobie, co to jest sylaba, jak odróżnić ją od głoski, jak dzielić wyrazy na sylaby i głoski, by pomóc swojemu dziecku w nauce!

Reklama

Co to jest sylaba?

Najprościej mówiąc, sylaba (inaczej zgłoska) to część struktury wyrazu. To grupa głosek zawierająca samogłoskę. W piśmie sylaby rozdziela się znakiem myślnika (-) lub środkowej kropki (·). Definicja sylaby nie jest jednak jednoznaczna i wielu językoznawców do dziś spiera się, jak powinna ona wyglądać.

Sylaby w języku polskim

W języku polskim występują dwa rodzaje sylab:

  • sylaba otwarta zakończona samogłoską, czyli pozbawiona wygłosu: np. każda sylaba w wyrazie ma-te-ma-ty-ka;
  • sylaba zamknięta zakończona spółgłoską, czyli taka, która ma wygłos: np. każda sylaba w wyrazie trój-kąt.

W języku polskim zdecydowanie więcej jest sylab otwartych.

Sylaby dzielimy też na sylaby lekkie (słabe) i mocne. Te pierwsze nie mogą być dyftongiem (w języku polskim to „au” lub „eu”, w których głoska „u” nie jest sylabiczna i wymawiana jak „ł”) ani samogłoską długą. Muszą za to posiadać prosty ośrodek (najczęściej samogłoskę), który nie ma wygłosu lub ma tylko jedną spółgłoskę w wygłosie. Sylaby ciężkie (mocne) to wszystkie pozostałe sylaby.

Zobacz także

Sylaby: przykłady

Najłatwiej wytłumaczyć dziecku czym jest sylaba na konkretnych przykładach. Spróbujcie wspólnie podzielić poniższe słowa na sylaby. Możecie przy tym klaskać!

Przykłady sylab:

  • nauka: na-u-ka
  • zwierzę: zwie-rzę
  • kochać: ko-chać
  • kochany: ko-cha-ny
  • auto: au-to
  • telefon: te-le-fon
  • noga: no-ga
  • długopis: dłu-go-pis
  • kot: kot
  • dziecko: dzie-cko

Sylaby a głoski:

Musisz też wytłumaczyć dziecku, jak odróżnić sylabę od głoski. Głoska to pojedyncze dźwięki, które dziecko jest w stanie usłyszeć. Głoski dzielimy na:

  • samogłoski: a, ą, e, ę, i, u, ó, o, y,
  • spółgłoski: b, c, cz, d, dz, dź, dż, f, g, h, j, k, l, ł, m, n, ń, p, r, rz, s, sz, ś, t, w, z, ź, ż.

Kiedy mówimy wolno, nie wypowiadamy pojedynczych głosek, a ich połączenia (sylaby).

Dzielenie wyrazów na sylaby i głoski

Koniecznie musisz poznać też zasady, które mówią o tym, jak poprawnie dzielić słowo na sylaby i głoski w języku polskim.
Dzielimy wyraz na tyle sylab, ile ma samogłosek. Kiedy tworzymy sylabę, dzielimy wyraz tak, żeby każda sylaba zawierała jedną samogłoskę.

Nie wszystkie wyrazy i grupy liter można podzielić. Nie dzielimy wyrazów jednosylabowych, czyli monosylab (np. noc, kot), dryftongów, czyli dwugłosek, oraz połączeń spółgłoski, litery „i” oznaczającej jej zmiękczenie oraz samogłoski.

Sylaby i głoski: przykłady

Sylaby i głoski najlepiej poznać na przykładach:

  • pies – pies (1 sylaba), p-i-e-s (4 głoski)
  • pomidor – po-mi-dor (3 sylaby), p-o-m-i-d-o-r (7 głosek)
  • szalik – sza-lik (2 sylaby), sz-a-l-i-k (5 głosek)

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama