Toksyczni rodzice: jak się zachowują, jakie mają cechy?
Rodzice w życiu każdego dziecka odgrywają ogromną rolę. Uczą, objaśniają świat, są podporą. Zdarza się jednak, że powodują w dziecku poczucie lęku i winy. Tłumaczymy, jak zachowują się toksyczni rodzice.
W idealnym świecie każde dziecko ma mamę i tatę, na których może liczyć, którzy zawsze grają z nim do „jednej bramki”. W realnym życiu jednak nie zawsze tak jest.
Żaden rodzic nie jest idealny, jednak niektórzy sprawiają, że dziecko jest przez nich konsekwentnie niszczone na różne sposoby. Nazywamy ich toksycznymi rodzicami.
Jak rozpoznać toksycznych rodziców i uwolnić się od nich w życiu dorosłym?
Spis treści:
- Jak zachowują się toksyczni rodzice?
- Toksyczni rodzice – cechy
- Toksyczni rodzice – poczucie winy
- Toksyczni rodzice w dorosłym życiu
- Jak się uwolnić od toksycznych rodziców?
Jak zachowują się toksyczni rodzice?
Toksyczni rodzice na pierwszy rzut oka mogą wydawać się normalni, przyjaźni, troskliwi. Przejawiają jednak zachowania, które konsekwentnie wyniszczają dziecko psychicznie. Toksyczni rodzice dopuszczają się nadużyć wobec swojego dziecka, choć często mogą sobie z tego nie zdawać sprawy. Nie ma w tym przypadku znaczenia status rodziny, ponieważ toksyczni rodzice występują we wszystkich grupach społecznych.
Toksyczni rodzice mogą manipulować dzieckiem dla własnych celów, wpędzać je w poczucie winy. Robią to, nawet gdy ich dzieci są już dorosłymi osobami.
Ogromne piętno na dzieciach może odcisnąć stosowanie surowych zasad wychowawczych i despotyczne zachowanie rodzica. Zachowaniem przejawianym przez toksycznych rodziców jest lekceważenie dziecka lub poniżanie go. Toksycznym rodzicem jest też osoba, która nie wywiązuje się z obietnic, zastrasza lub szantażuje dziecko. Mały człowiek żyje w ciągłym poczuciu zagrożenia, ponieważ nie wie, jak rodzic zachowa się w danej sytuacji.
Toksyczni rodzice – cechy
Toksyczni rodzice:
- nie zapewniają poczucia bezpieczeństwa,
- wpędzają dziecko w poczucie winy,
- manipulują dzieckiem,
- nieustannie poddają dziecko krytyce,
- nie dają dziecku możliwości wyrażenia swoich emocji,
- poniżają dziecko,
- bywają nadmiernie opiekuńczy,
- krytykują dziecko,
- stosują szantaż emocjonalny,
- mają wygórowane wymagania względem dziecka.
Toksyczni rodzice – poczucie winy
Małe dziecko nie zdaje sobie sprawy, że relacje z jego rodzicami są nie w porządku. Uznaje je za naturalne i myśli, że właśnie tak powinny wyglądać. Łatwo więc takie dziecko wpędzić w poczucie winy. Maluch myśli, że to on robi coś źle i że to on ponosi odpowiedzialność za to, co dzieje się w domu.
Toksyczni rodzice potrafią np. wmawiać najmłodszym, że ich zły stan zdrowia lub samopoczucie jest winą dziecka. Dzieci toksycznych rodziców często przez całe życie noszą w sobie ciężar dzieciństwa i towarzyszy im, czasami nieuświadomione, poczucie winy. A to z kolei bardzo utrudnia prawidłowe funkcjonowanie w życiu dorosłym.
Toksyczni rodzice w dorosłym życiu
Dopiero gdy dziecko zaczyna dorastać, może zdać sobie sprawę, że toksyczne zachowanie jego rodziców nie jest normą i nie jest czymś akceptowalnym. Człowiek, który wchodzi w dorosłe życie, widzi, że relacje z jego rodzicami lub rodzicem nie są normalne. Gdy uświadomi to sobie – ma szansę uwolnić się od nich w życiu dorosłym.
Skutki toksycznego wychowania odbijają się na dziecku także wtedy, gdy osiągnie ono już wiek dorosły. Dzieci toksycznych rodziców częściej popadają w uzależnienie od alkoholu i substancji psychoaktywnych. Są także nieufne względem drugiego człowieka i mają obniżone poczucie własnej wartości. Często są także zamknięte w sobie, a nawiązywanie relacji społecznych przychodzi im z ogromnym trudem.
Jak się uwolnić od toksycznych rodziców?
Zdarza się, że toksyczni rodzice zaczynają zdawać sobie sprawę ze swojego zachowania i pracują nad poprawą relacji z już dorosłym dzieckiem. Nie jest to jednak regułą. Czasami dobrą drogą jest postawienie granic w sferze emocjonalnej i poprawienie swojej asertywności przez „dorosłe dziecko”. Pomóc może w tym terapeuta. Niekiedy jednak jedyną możliwością, by wieść szczęśliwe życie, jest całkowite zerwanie kontaktów z toksycznymi rodzicami.
Niezależnie od rozwiązania – w każdym przypadku wskazana jest terapia. Dorosłe życie będzie lepsze, gdy dana osoba przepracuje negatywne sytuacje ze swojego dzieciństwa. Pomoc specjalisty pozwoli także odzyskać równowagę emocjonalną oraz spojrzeć we właściwy sposób na siebie i swoich rodziców.
Zobacz także: