Zabawa i jej rola w rozwoju dziecka [WEBINAR 6.]

Zabawa, czyli spontaniczna i przyjemna forma spędzania czasu, na początku odbywa się w samotności. Niemowlęta najchętniej bawią się własnym ciałem, dlatego też często widzimy, jak wkładają rączki bądź nóżki do buzi. Dopiero później, około 1-2. roku życia dzieci bawią się równolegle, czyli obok siebie, a następnie zaczynają się zauważać. Właśnie wtedy pojawiają się powszechne i trudne do rozwiązania spory o zabawki, bo dziecko myśli, że każda w polu widzenia jest jego. W przedszkolu dzieci bawią się już wspólnie, bo wtedy maluch odkrywa, że z rówieśnikami też można ciekawie spędzić czas. Kolejnym etapem jest zabawa zespołowa, w której bierze udział duża grupa dzieci. Przy tym warto pamiętać, że po pokonaniu wszystkich etapów zabawy, ta początkowa, czyli samotna, nadal odgrywa ważną rolę w rozwoju.

Różne rodzaje zabaw

Zabawy rozwijają się i rosną razem z dzieckiem. Maluchy zaczynają zawsze od zabawy manipulacyjnej, czyli takiej, która polega na potrząsaniu, oglądaniu, dotykaniu oraz innych, podstawowych czynnościach, które można wykonywać m.in. z grzechotką, gryzakami, małymi zabawkami, czy własnymi rączkami, nóżkami itp. Kolejnym rodzajem zabawy jest ta konstrukcyjna, czyli po zapoznaniu się z zabawkami, brzdąc zaczyna konstruować (m.in. układa, tworzy budowle).
Później są zabawy tematyczne i tak dziecko zaczyna się bawić m.in. w dom, sklep, lekarza, strażaka oraz odgrywa inne, zaobserwowane w życiu codziennym role. Właśnie dzięki nim odwzorowuje to, co widzi. Równolegle do nich można zaobserwować zainteresowanie zabawami rytmiczno-ruchowymi z wykorzystaniem muzyki i własnego ciała.
Ciekawym rodzajem bardziej zaawansowanej zabawy jest zabawa badawcza, która pozwala m.in. na eksperymentowanie, pobudzanie wyobraźni, a także rozumienie zależności, które później przydadzą się w szkole np. na matematyce, przyrodzie czy fizyce. Najbardziej złożone są zabawy dydaktyczne, które zwykle sprawdzają się już u dzieci w wieku szkolnym. W nich mamy tezę, próbujemy ją obalić lub udowodnić, robimy badanie w grupie itp.

Dlaczego zabawa jest ważna dla dziecka?

To właśnie dzięki niej maluch w przyszłości może wykonywać bardziej złożone zadania edukacyjne, co przekłada się m.in. na sukces szkolny. Ponadto wiele zabaw oraz zabawek wspiera rozwój języka, rozwój poznawczy i umiejętności motoryczne. Pomagają one także w rozwijaniu i ulepszaniu pamięci oraz w zdobywaniu doświadczeń sensorycznych (np. gorący, zimny, lepki, suchy, cichy, głośny…).
Warto pamiętać, że właśnie dzięki niej maluch może rozwijać się emocjonalnie i społecznie. To właśnie ona wspiera rozwój umiejętności rozwiązywania problemów, pozwala opanować umiejętność owocnego wchodzenia w interakcje społeczne, a także ułatwia dziecku uspokojenie się i pozbycie się frustracji.

Nowoczesne zabawy… z tabletem lub smartfonem

Korzystanie z nich jest znakiem czasu i nie należy tego zabraniać dzieciom. Najlepiej, żeby maluchy do ukończenia 3. roku życia z nich nie korzystały, jednak później, warto je stopniowo wprowadzać. Należy przede wszystkim wziąć pod uwagę nie czas, jaki dziecko spędza przed ekranami, a to, po co ono z nich korzysta, bo mogą np. czytać, szukać informacji, grać w gry edukacyjne, co oznacza, że nie zawsze trafiają w niebezpieczne, niedostosowane do dzieci, wirtualne miejsca.

Jak powinna wyglądać zabawa dziecka przed ekranem?

1. Nie zostawiaj dziecka samego z tabletem lub smartfonem.
2. Pokaż mu zabawy z tzw. rozszerzoną rzeczywistością (augmented reality), czyli takie, które łączą świat wirtualny z naszym bezpośrednim otoczeniem.
3. Szukajcie bezpiecznych i ambitnych aplikacji, które nie będą tylko „hipnotyzowały” dziecka przed ekranem, ale staną się punktem wyjścia i zachętą do zabawy w realnym świecie.

Mobilna i darmowa aplikacja Applaydu

Poprzez rozszerzoną rzeczywistość przenosi ona użytkowników do zabawnego świata wyobraźni, w którym królują ożywione zabawki z Kinder Niespodzianki. Współtworzyli ją pedagodzy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i jest przeznaczona jest dla dzieci w wieku 4-9 lat.

Dlaczego warto pokazać ją dziecku?

• zawiera gry, historyjki interaktywne i wiele innych atrakcji
• oferuje nowe, pochłaniające możliwości przeżywania i doświadczania
• pobudza wyobraźnię dzieci
• stymuluje zdolność do uczenia się nowych rzeczy
• posiada bezpieczne i kontrolowane środowisko, wolne od reklam i zakupów w aplikacji
• ma funkcje kontroli rodzicielskiej, takie jak raportowanie aktywności i możliwość wyboru poziomu trudności
• została zaprojektowana w taki sposób, aby mogła być używana przez całą rodzinę