Ból nóg u dzieci pojawia często, a bóle wzrostowe ma aż 25-40 proc. dzieci. Ból nóg odczuwany jest zwykle obustronnie w łydkach (piszczelach), udach i pod kolanami − w dołach podkolanowych. Jeśli dziecko cierpi na bóle wzrostowe, bolące miejsca nie są w żaden sposób zmienione: nie ma obrzęków, zasinienia czy zaczerwienienia. Najczęściej bóle nóg mają dzieci w wieku 10-12 lat, ale bóle mięśni nóg związane ze wzrastaniem zdarzają się też u 3-4-latków. Najczęściej ból nóg pojawia się wieczorem lub w nocy i trwa kilka minut, rzadko przedłuża się do ponad 30 minut. Ból nóg u dziecka nie musi oznaczać białaczki, ale jeśli dolegliwościom towarzyszą niepokojące objawy, trzeba zrobić dodatkowe badania.

Reklama

Ból nóg u dzieci: przyczyny

Bóle nóg u dzieci mają najczęściej bardzo proste przyczyny. Specjaliści są zgodni, że źródłem bólu łydek i bólu pod kolanami są zwykle zmiany w intensywnie rosnących kościach oraz otaczających je mięśniach i ścięgnach. Z jednej strony w nocy bolą mięśnie przeciążone aktywnościami w ciągu dnia (bieganiem, skakaniem, wspinaniem się na drabinki). Z drugiej strony ból nóg wynika z intensywnego wzrostu mięśni, który przyspiesza w nocy. To wtedy bowiem najintensywniej wydzielany jest hormon wzrostu (HGH).

Warto wiedzieć, że płytki wzrostowe kości zbudowane są z delikatnej tkanki i komórki ich zakończeń po prostu namnażają się, wydłużając w ten sposób kość. Tym samym naciska ona na wolniej rosnące komórki okostnej, czyli błony łączno-tkankowej okrywającej kość. Okostna jest najbardziej unerwioną tkanką w układzie kostnym i stąd dokuczliwy ból nóg. Jest ona ściśnięta, kiedy dziecko chodzi lub biega – co spowalnia wzrost – i rozluźniona podczas snu. Nie ma wtedy ucisku na płytki i mogą się one swobodnie rozwijać. Zauważono też, że w okresie intensywnego wzrostu ścięgna okazują się co pewien czas za krótkie w stosunku do szybciej rosnących kości. Wtedy dziecko np. nie jest w stanie dotknąć palców stóp bez zginania kolan. Ścięgna są bardzo napięte i to może dawać różne dolegliwości.

Na takie bóle nóg, czyli bóle wzrostowe, uskarża się wiele dzieci z drobnymi nieprawidłowościami anatomicznymi, takimi jak elastyczne płaskostopie i koślawość tylnej części stopy, lub nadmierną ruchomością w stawach.

Bóle nóg u dzieci pod kolanami

Ból nóg pod kolanem może wskazywać na typowe bóle wzrostowe, ale czasem przyczyną bywa także tzw. torbiel Bakera. Na powstanie cysty pod kolanem narażone są głównie dzieci w wieku 4-7 lat, sportowcy oraz osoby z nadwagą. Torbiel powstaje m.in. w wyniku urazu, nadmiernego wysiłku albo wtedy, gdy w jamie stawowej znajduje się zbyt dużo płynu stawowego. Objawy związane z torbielą Bakera:

Zobacz także
  • ból nogi pod kolanem
  • wyczuwalny guzek pod kolanem
  • zaczerwienienie i obrzęk

Dziecko może kuleć i mieć problem ze zgięciem nogi w kolanie. Koniecznie pokaż malucha ortopedzie. Torbiel Bakera nie jest groźna dla zdrowia, ale bywa uciążliwa. Lekarz może zlecić farmakoterapię i unikanie wysiłku fizycznego, ale często torbiel znika samoistnie.

Ból nóg u dzieci a białaczka

Bóle nóg, a dokładniej bóle kostno-stawowe u dzieci, to często jeden z pierwszych objawów ostrej białaczki limfoblastycznej. Medyczne źródła podają z kolei, że w momencie rozpoznania białaczki bóle stawowe współtowarzyszą innym objawom nowotworu u ok. 25 proc. pacjentów. Leukemia to najczęstszy nowotwór u dzieci, dlatego specjaliści zalecają, by w przypadku niewyjaśnionych, silnych bóli nóg u dziecka zawsze brać pod uwagę rozpoznanie ostrej białaczki limfoblastycznej. Celem jest jak najszybsze postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia.

Ból nóg u dzieci: jakie badania zrobić?

Jeśli dziecko cierpi na bóle nóg, najpierw lekarz musi potwierdzić, że dziecku rzeczywiście dolegają bóle wzrostowe. Ponieważ nie ma specjalnych badań laboratoryjnych, które wskazują na tę dolegliwość, stosuje się tzw. diagnozę wykluczenia. To oznacza, że lekarz zleca badania wykluczające inne choroby o podobnych objawach, np. choroby stawów czy nowotwory. Z reguły wykonuje się:

  • badanie krwi i badanie moczu
  • RTG
  • konieczne może być też badanie szpiku kostnego

Jeśli maluch ma bóle wzrostowe, wyniki badań będą w normie.

Co pomoże na ból nóg u dzieci?

Choć bóle wzrostowe nóg nie są wynikiem żadnej choroby, bywają dla dziecka niezwykle dokuczliwe. Możesz próbować zmniejszyć ból w następujący sposób:

  • delikatnie masuj obolałe mięśnie
  • zrób ciepły okład lub przygotuj kąpiel
  • po konsultacji z lekarzem możesz podać leki zawierające paracetamol
  • zachęcaj dziecko do delikatnego rozciągania mięśni

Pamiętaj, że gdy dziecko intensywnie rośnie, potrzebuje odpowiedniej diety i codziennej dawki ruchu. W menu dziecka, które ma bóle wzrostowe, musi być przede wszystkim wapń, witamina D i cynk, bo te składniki są potrzebne do wzrostu kości. Uwzględnij w urozmaiconym jadłospisie mleko, sery, jogurty, warzywa, chude mięso i ryby oraz orzechy.

Ból nóg u dzieci: niepokojące objawy

Oto lista objawów, które nie wskazują na bóle wzrostowe nóg. Jeśli zatem zauważysz, że twoje dziecko ma któryś z symptomów, zabierz je do lekarza.

  • ból mięśni pojawia się rano
  • ból trwa dłużej niż godzinę
  • wystąpiła opuchlizna
  • pojawiło się zaczerwienie, opuchlizna lub sztywnienie w obrębie stawów
  • dziecko kuleje
  • ból nóg nasila się przy dotknięciu

Źródło: forumpediatrii.pl

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama