Podwyższone płytki krwi u dziecka – co to oznacza?
Podwyższone płytki krwi u dziecka zazwyczaj nie świadczą o poważnej chorobie, choć mogą być też objawem chorób szpiku kostnego. Sprawdź, jakie są normy PLT i co może wywołać podniesienie poziomu płytek krwi u dziecka.
Płytki krwi to najmniejszy składnik morfotyczny krwi, który bierze udział w krzepnięciu krwi. Zarówno zbyt duży, jak i zbyt mały poziom płytek krwi u dziecka może świadczyć o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organizmu. Nigdy jednak nie interpretuje się samego poziomu płytek krwi – bardzo ważne są inne wyniki morfologii krwi dziecka. Dlatego zawsze należy całościowo interpretować objawy, stan dziecka oraz wyniki badań – to fachowo zrobi tylko lekarz.
Spis treści:
- Płytki krwi - co to?
- Płytki krwi u dziecka - norma
- Podwyższone płytki krwi u dziecka - przyczyny
- Jak obniżyć wysoki poziom płytek krwi
Płytki krwi - co to?
Płytki krwi (inaczej trombocyty) są obok czerwonych i białych krwinek głównym składnikiem krwi. Biorą udział w krzepnięciu krwi, a powstają w szpiku kostnym. Trombocyty są komórkami pozbawionymi między innymi jądra komórkowego, mają kształt soczewki i są o wiele mniejsze od krwinek czerwonych. Ich żywotność jest krótka, bo wynosi tylko 10 dni.
Za co odpowiadają płytki krwi
Gdy naczynie krwionośne zostanie uszkodzone, płytki krwi zbierają się na brzegach uszkodzenia i zlepiają się – tak powstaje czop płytkowy. Z płytek krwi uwalniane są czynniki, które zapoczątkowują proces krzepnięcia krwi, który pozwala tamować krwawienie. Powstaje strupek złożony włókien fibrynowych, płytek krwi i krwinek czerwonych.
Płytki krwi pobudzają również do wzrostu tkankę mięśniową i naczynia krwionośne oraz komórki tkanki łącznej, co ułatwia regenerację tkanek.
Płytki krwi u dziecka - norma
Płytki krwi oznaczane są symbolem PLT na wynikach badania krwi. Poziom płytek krwi może być
- prawidłowy,
- podwyższony (trombocytoza, nadpłytkowość),
- obniżony (trombocytopenia, małopłytkowość).
Poziom płytek krwi u dziecka określa się w ramach badania zwanego morfologią krwi dziecka.
Uogólniona norma PLT dla dzieci i dorosłych wynosi 150–450 tys./mikrolitr. Wartość poniżej 150 tys. w mikrolitrze krwi zwana jest małopłytkowością, a wartość powyżej 450 tys. w mikrolitrze krwi – nadpłytkowością.
U noworodków, niemowląt i małych dzieci do badania pobierana jest tzw. krew włośniczkowa (z nakłucia główki, pięty lub palca), u dzieci od 4. lub 5. roku życia można już pobierać krew z żyły w zgięciu łokciowym.
Sama wartość PLT, nawet jeśli jest poza normą, niewiele mówi o stanie zdrowia dziecka. Dlatego zawsze w ramach morfologii wykonuje się badania dodatkowe, które wspólnie z PLT mogą lekarzowi dać pełniejszy obraz stanu zdrowia dziecka:
- MPV – średnia objętość płytek krwi; norma MPV to 9–12 fl.,
- PCT – płytkokryt wyrażający objętość masy płytkowej do całkowitej objętości krwi; norma PCT to 0,14–0,36 proc.,
- PDW – wskaźnik anizocytozy płytek krwi, wskaże zróżnicowanie objętości płytek krwi; norma PDW to 40–60 proc.
Podwyższone płytki krwi u dziecka – przyczyny
Powodów podwyższenia poziomu płytek krwi (trombocytozy) u dziecka może być wiele. Stan taki może spowodować:
- infekcja
- nadmierna aktywność fizyczną
- krwotok
- anemia z niedoboru żelaza
- uraz lub zabiegi operacyjne
- nowotwór szpiku kostnego
- stan po usunięciu śledziony.
Trombocytoza pierwotna to skutek niewłaściwego działania szpiku kostnego. Trombocytoza wtórna to stan, gdy liczba płytek krwi wzrasta ponad normę w wyniku zadziałania czynników zewnętrznych (uraz, infekcja, itp.).
Podwyższenie poziomu płytek krwi nie świadczy o alergii. W przypadku chorób alergicznych często obserwuje się spadek liczby płytek krwi, czyli trombocytopenię.
Podwyższone płytki krwi u niemowlaka i noworodka (nawet powyżej 500 tys.) mogą być stanem fizjologicznym, czyli w normie. U tak małych dzieci zwiększona liczba płytek krwi wcale nie musi być niepokojąca, dlatego zawsze wyniki badań należy konsultować z pediatrą.
Jak obniżyć wysoki poziom płytek krwi
Obniżanie wysokiego poziomu płytek krwi polega na usunięciu przyczyny, która stoi za jego podwyższeniem. Po dużym wysiłku fizycznym, po infekcji, urazie lub operacji poziom płytek krwi samoistnie wróci do normy. Czasami jednak niezbędne jest specjalistyczne leczenie – np. w przypadku krwotoku wewnętrznego lub chorób szpiku kostnego. W przypadku anemii z niedoboru żelaza należy zadbać o zlikwidowanie niedokrwistości poprzez przyjmowanie zaleconych przez lekarza preparatów z żelazem. Obniżenie płytek krwi bez zlikwidowania przyczyny trombocytozy nie jest możliwe.
Zobacz także: