Pokrzywka u dzieci: ten jeden objaw może zagrażać życiu (zdjęcia)

Jeśli zauważysz u dziecka wysypkę przypominającą oparzenie pokrzywą, nie martw się. Sprawdź, co wywołuje pokrzywkę przy alergii kontaktowej i pokarmowej, i co należy zrobić, jeśli podejrzewasz u dziecka pokrzywkę.

Poniżej znajdziesz też opis, jak wygląda pokrzywka na skórze, oraz zdjęcia pokrzywki.

Spis treści:

• Jak wygląda pokrzywka alergiczna u dziecka (zdjęcia)
• Rodzaje pokrzywki u dzieci: pokrzywka alergiczna, kontaktowa, pokarmowa
• Objawy przy pokrzywce u dziecka
• Pokrzywka u dziecka: czy jest niebezpieczna
• Co robić, kiedy dziecko ma pokrzywkę? Leczenie pokrzywki

Jak wygląda pokrzywka alergiczna u dziecka (zdjęcia)

Pokrzywka to choroba, która objawia się pojawieniem się na skórze dziecka bąbli przypominających te po oparzeniu pokrzywą – nieco wypukłe i swędzące zmiany występujące dość licznie na danym obszarze. Zmiany skórne mogą mieć średnicę od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Pokrzywka na skórze dziecka może mieć kolor:

• różowy,
• czerwony,
• porcelanowy.

Pokrzywka u dziecka może pojawić się na dowolnej części ciała albo na całym ciele. Zdarza się, że wysypka znika i wraca znów po kilku godzinach, ale w innym miejscu. Zazwyczaj jednak szybko ustępuje. Najczęściej w ciągu kilku minut do kilku godzin nie ma po niej żadnego śladu.

Tak może wyglądać dziecko z ostrą pokrzywką alergiczną (reakcja na składnik diety, leki lub atopowe zapalenie skóry):

Zdjęcie dziecka z pokrzywką alergiczną (reakcja na leki, alergeny powietrzopochodne lub jad owadów):

Rodzaje pokrzywki u dzieci: zdjęcia wysypki

Każda wysypka na twarzy dziecka lub tułowiu wywołuje niepokój u rodziców. Zaniepokojeni opiekunowie stają się wtedy detektywami, próbując znaleźć przyczynę czerwonych i swędzących zmian skórnych. Niestety, czynnik wywołujący pokrzywkę jest trudny do wykrycia, a podejrzanych jest wielu. Wyróżniamy kilka rodzajów pokrzywki, w zależności od czynnika, który ją wywołał.

Alergiczna pokrzywka u dziecka to zmiany skórne tego typu to zwykle silna reakcja na kontakt z alergenem. Dziecko mogło go zjeść, dotknąć lub wchłonąć z powietrza. Najczęściej przyczyną pojawienia się pokrzywki alergicznej na skórze dziecka jest:

• alergia pokarmowa,
• alergia wziewna,
• alergia kontaktowa.

Czynnikami wywołującymi uczulenie i pokrzywkę u dziecka mogą być:

• składnik diety, np. mleko, białko, gluten, ryby, owoc, warzywo, konserwant, przyprawa;
• kurz (i ukryte w nim roztocza);
• sierść zwierząt, np. kota, psa;
• kosmetyk dziecka lub rodziców, np. zawarty w nim konserwant lub składnik ziołowy;
• detergent, np. pasta do zębów, proszek do prania, płyn do mycia wanienki;
• pyłki roślin, np. brzozy, dębu, topoli, traw (zobacz kalendarz pylenia);
• leki, np. penicylina.

Alergia pokarmowa: tak wygląda pokrzywka na skórze dziecka:

Alergia kontaktowa: tak wygląda pokrzywka − wysypka u dziecka:

Pokrzywka u dziecka z powodu infekcji

U dzieci pokrzywka często wynika z infekcji, w tym z ukrytych ognisk siejących. Warto zatem skonsultować się z laryngologiem, aby sprawdzić migdałki pod kątem przewlekłego zapalenia, oraz stomatologiem, aby wykluczyć próchnicę. Czasami przyczyną pokrzywki u dziecka może być również zakażenie układu moczowego.

Pasożytnicza pokrzywka u dziecka

Nie zdziw się, gdy u dziecka z pokrzywką lekarz zleci wykonanie badania krwi i kału. Pokrzywka na skórze dziecka to może być objaw obecności pasożytów:

• owsików,
• lamblii,
• tasiemca,
• glisty.

Pasożyty nie tylko żywią się pokarmem przeznaczonym dla człowieka, ale również wydzielają toksyczne substancje, zatruwające organizm. Efekty tego widać na skórze w postaci pokrzywki.
Tak może wyglądać skóra dziecka z pokrzywką ostrą wywołaną infekcją (wirusową, bakteryjną) lub obecnością pasożytów:

Pokrzywka jako niepożądany odczyn poszczepienny (NOP)

Rodzic przed szczepieniem powinien zostać poinformowany przez lekarza o możliwości wystąpienia reakcji po szczepieniu (najczęściej to gorączka i obrzęk w miejscu podania szczepionki) i o tym, jak jej zapobiec. Zwykle wystarczy:

• przykładać okłady w miejscu szczepienia,
• podać środek przeciwgorączkowy.

Zgodnie z definicją za niepożądany odczyn poszczepienny może być uznana każda niepożądana reakcja, która pojawi się w 4 tygodnie po podaniu szczepionki, a przypadku szczepionki przeciw BCG – w ciągu 12 miesięcy od podania.
Gdy po szczepieniu u dziecka pojawi się pokrzywka, należy jak najszybciej powiadomić o tym lekarza. Jeśli będzie on podejrzewać NOP, konieczne będzie wypełnienie formularza zgłoszenia NOP i przekazanie go Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Zgłoszenia NOP są przesyłane do NIZP-PZH. Jeśli się potwierdzą, PZH występuje o wycofanie z obrotu danej serii szczepionki.

Tak może wyglądać pokrzywka po szczepieniu u dziecka (NOP):

Pokrzywka u dziecka po ugryzieniu przez owady

Pokrzywka na skórze dziecka może się pojawić po spotkaniu z owadami:

• osą,
• mrówką,
• trzmielem,
• pszczołą,
• szerszeniem.

Alergia na jad pszczoły może jednak wywołać nie tylko pokrzywkę, ale również zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny. Jednymi z mniej niebezpiecznych owadów są mrówki, ale to właśnie ich inwazję możesz przegapić, gdy dziecko bawi się w trawie lub na kocu. Mrówki mogą boleśnie pogryźć i zazwyczaj kończy się to pokrzywką. Samice mrówki mają silnie drażniący jad (kwas mrówkowy), który powoduje bolesne podrażnienie. Jego działanie jest miejscowe – nie wywołuje reakcji ogólnej organizmu. Jeśli dziecko zostało pogryzione przez mrówki, do jego skóry przyłóż zimny kompres.

Tak może wyglądać pokrzywka po ugryzieniu owada:

Barwnikowa pokrzywka u dziecka

Barwnikowa pokrzywka u dziecka należy do grupy schorzeń zwanych mastocytozami. Ten rodzaj pokrzywki charakteryzuje się występowaniem:

• wykwitów plamkowych i grudkowych,
• nacieków w skórze lub innych tkankach (np. błonach śluzowych).

Pokrzywka barwnikowa zwykle pojawia się w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka, rzadziej do 3. r.ż, jednakowo często u obu płci. W leczeniu pokrzywki barwnikowej w zależności od zaawansowania choroby stosuje się leki miejscowe (blokery kalcyneuryny, steroidy) lub ogólne (leki przeciwhistaminowe). Ważne jest, by w miarę możliwości eliminować czynnik sprzyjający uwalnianiu histaminy z mastocytów – to może być:

• składnik diety,
• stres,
• zimna woda.

Pokrzywka od słońca, zimna lub ciepła

Wystąpienie pokrzywki na skórze dziecka może być reakcją na słońce, a dokładniej na różne długości fal widma słonecznego: UVA, UVB, UVC, światło widzialne. Ten rodzaj pokrzywki nazywa się fizykalną. Pamiętaj, żeby zawsze chronić niemowlę przed słońcem. Starsze dziecko i siebie też!

Czynniki, które mogą wywołać pokrzywkę fizykalną, to:

• światło,
• ucisk,
• wibracje,
• nagła zmiana temperatury,
• ciepło – fizykalna reakcja pokrzywkowa następuje po ogrzaniu określonej powierzchni ciała do ponad 40°C przez co najmniej 5 minut,
• wysiłek fizyczny,
• kontakt z wodą – bąble są małe, silnie swędzące, pojawiają się po kilku minutach od kontaktu z wodą i utrzymują się do 2 godzin.

Bardzo często atopowe zapalenie skóry, czyli AZS, objawia się pokrzywką. Przykładowe zdjęcie wysypki:

Objawy przy pokrzywce u dziecka

Pokrzywka może występować z innymi objawami, które różnią się w zależności od przyczyny i nasilenia reakcji. Najczęściej spotykane to:

• Zmęczenie – Dziecko może czuć się osłabione i pozbawione energii, co może być wynikiem reakcji organizmu na alergeny lub trwająca infekcję wirusową;
• Złe samopoczucie – Pokrzywce może towarzyszyć uczucie silnego dyskomfortu, które objawia się osłabieniem, drażliwością oraz obniżoną aktywnością malucha. Rodzic może zauważyć, że dziecko jest bardziej płaczliwe niż zwykle;
• Gorączka – W przypadku, gdy pokrzywka jest wywołana infekcją wirusową lub bakteryjną, dziecko może gorączkować;
• Bóle głowy – W wyniku stanu zapalnego lub ogólnego osłabienia organizmu dziecko może skarżyć się na bóle głowy, które często występują w połączeniu z innymi objawami infekcji np. z wysoką gorączką;
• Bóle i obrzęki stawów – Czasem, zwłaszcza przy przewlekłych lub bardziej zaawansowanych postaciach pokrzywki, dziecko będzie skarżyć się na bóle i obrzęk stawów;
• Trudności z przełykaniem – W rzadkich przypadkach, gdy pokrzywka jest częścią silnej reakcji alergicznej, mogą pojawić się problemy z przełykaniem lub uczucie, że gardło jest opuchnięte. W takich przypadkach konieczne może być leczenie w szpitalu.

Wszystkie te dolegliwości mogą występować razem lub pojedynczo, jednak w większości przypadków u dzieci pojawiają się głównie uciążliwe zmiany skórne. W tym czasie maluch może być zmęczony lub rozdrażniony.

Czy pokrzywka u dziecka jest niebezpieczna?

Pokrzywka u dziecka może być wynikiem alergii, zakażenia wirusem, pasożytem lub grzybem. Czasami pojawia się także jako reakcja na szczepienie lub na skutek bakteryjnego zakażenia skóry. Zmiany skórne mają postać bąbli, które czasem przypominają ukąszenie owada lub oparzenie pokrzywą. Nie martw się, jeśli lekarz na wizycie użyje bardziej medycznego terminu. W gabinecie możecie usłyszeć, że dziecko ma wysiew swędzących rumieniowo-obrzękowych zmian skórnych lub bąbli pokrzywkowych.

Pokrzywka może być groźna. Rodzic musi znać te objawy!

Sama pokrzywka, jako zmiana skórna, nie jest niebezpieczna dla dziecka. Niekiedy jednak może mieć charakter ostry. Dochodzi wtedy do wystąpienia dodatkowych objawów: obrzęku gardła, języka, czy krtani, co może prowadzić do problemów z oddychaniem – konieczne może być udzielenie dziecku pomocy w szpitalu. Jednak nie każda pokrzywka kończy się leczeniem szpitalnym. Wszystko zależy od wieku pacjenta, stopnia nasilenia choroby, a także wystąpienia innych objawów.

WAŻNE: Jeżeli objawom towarzyszy obrzęk naczynioruchowy (na języku, w krtani), należy natychmiast udać się do lekarza, który przepisze dziecku leki przeciwobrzękowe i przeciwzapalne.

Akademia Młodych Rodziców

Skóra maluszka wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Wiemy, jak robić to najlepiej!

Czytaj więcej

Pokrzywka u dzieci nie jest zaraźliwa. Żadna z jej form – ani ostra (która utrzymuje się do 6 tygodni), ani przewlekła (powyżej 6 tygodni), ani nawracająca (utrzymuje się ponad 6 tygodni, a po jakimś czasie powraca) – nie zagraża innym dzieciom i osobom dorosłym, z którymi dziecko ma kontakt.

Co robić, gdy dziecko ma pokrzywkę? Leczenie pokrzywki

Leczenie pokrzywki u dziecka zależy od jej przyczyny. Wysypka trwająca kilka godzin zazwyczaj ma charakter alergiczny. Leczenie ostrej lub przewlekłej formy pokrzywki jest bardziej skomplikowane i domowe metody nie będą wystarczające. Leczenie takiej wysypki u dziecka polega na unikaniu kontaktu z alergenami, a lekarz przepisuje leki doustne lub maści antyhistaminowe, a czasami również glikokortykosteroidy. W trudniejszych przypadkach konieczna jest konsultacja z alergologiem, a w przyszłości rozpoczęcie odczulania.

Wiele alergii można wykryć za pomocą testów, które identyfikują przeciwciała IgE w organizmie dziecka, ale oczywiście nie uda nam się sprawdzić wszystkiego, z czym maluch miał kontakt przed wystąpieniem zmian skórnych. Zanim udasz się do specjalisty, pomyśl, czy niedawno wprowadziłaś coś nowego do diety dziecka lub zmieniłaś jego kosmetyki, a może nawet płyn do prania.

Zobacz też:

• Ospa wietrzna: jak długo trzeba siedzieć w domu? Dziecko zaraża dłużej niż myślisz
• Mononukleoza zakaźna u dzieci: objawy łatwo pomylić, a to groźne! Tak wygląda wysypka
• Objawy RSV mogą zmylić rodzica. RSV u dzieci łatwo pomylić z niegroźną chorobą

Konsultacja merytoryczna

dr Bartosz Pawlikowski

Dermatolog, wenerolog, specjalista medycyny estetycznej, prowadzi w Łodzi Klinikę Pawlikowski