Uważaj na choroby noworodka!

U noworodka infekcja może rozwinąć się bardzo szybko, nawet w ciągu paru godzin! Jak nauczyć się wcześnie dostrzegać objawy choroby, by od razu pomóc dziecku - wyjaśnia prof. dr hab. Danuta Chmielewska-Szewczyk, pediatra, alergolog, pulmonolog.

Wrodzona odporność noworodka

Układ odpornościowy nowo narodzonego dziecka nie jest jeszcze dojrzały. Mimo to dziecko nie pozostaje całkiem bezbronne wobec wirusów i bakterii. Chroni je odporność wrodzona oraz przeciwciała, które otrzymało od mamy w okresie życia płodowego. Są one aktywne przez około półtora miesiąca po porodzie.

Z czasem dziecko musi wytworzyć tzw. odporność nabytą. Dzieje się to, kiedy zaczyna stykać się z różnymi drobnoustrojami, które bytują w jego otoczeniu, a także w wyniku szczepień. Bardzo ważną rolę w zapobieganiu infekcjom odgrywa też karmienie piersią. Mleko mamy zawiera przeciwciała, żywe komórki (tzw. makrofagi) „pożerające” bakterie, a także inne substancje ochronne – to skuteczna broń wymierzona w chorobotwórcze drobnoustroje.

Dołek odporności noworodka

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

kalendarz rozwoju niemowlaka Czytaj więcej

Gdy po sześciu tygodniach kończy się działanie ochronne przeciwciał od mamy, a nie wykształciła się jeszcze w pełni odporność nabyta, dziecko jest szczególnie narażone na infekcje. Okres ten pediatrzy zwą „dołkiem immunologicznym”.
Ale i wcześniej, mimo działania przeciwciał dostarczanych z mlekiem matki, trzeba chronić dziecko przed zarażeniem. Nie zapominaj, że to, co dla starszego dziecka jest tylko banalnym katarkiem, dla noworodka może rozszerzyć się w poważną chorobę! Dlatego nikt z katarem nie powinien odwiedzać takiego dziecka. Trzeba też pamiętać o częstym myciu rąk, gdyż infekcje nierzadko przenoszą się poprzez dotyk.

Sprawdź dokładnie, jak działa układ odpornościowy

Katar noworodka

Jeśli nosek jest zatkany, dziecko gorzej oddycha, kicha, pojawia się sapka. Obrzęk śluzówki i duża ilość wydzieliny sprawiają, że dziecko ma trudności ze ssaniem piersi. Chwyta ją, ale po chwili wypuszcza, zaczyna ssać i przerywa, krztusi się, denerwuje. W nocy często budzi się z płaczem.

Jak pomóc noworodkowi? Możesz nawilżyć błonę śluzową nosa przy pomocy wody morskiej, co rozrzedzi wydzielinę i ułatwi jej usuwanie. Kilka razy w ciągu dnia kładź noworodka na brzuszku lub na boku – wydzielina łatwiej wypłynie. Jeśli katar jest silny i nosek mocno zatkany, lekarz może zalecić specjalne krople do nosa. Stosuj je dwa lub trzy razy na dobę lub tylko na noc – najdłużej przez pięć dni. Dziecko przystawiaj do piersi częściej, ale na krócej. Nie wpuszczaj noworodkowi do noska żadnych kropli oleistych, bo mogą przedostać się do dolnych dróg oddechowych i spowodować zapalenie płuc. Nie usuwaj wydzieliny patyczkami. Jeśli katar się przedłuża lub dołączają się inne objawy (gorączka, brak apetytu, przyspieszony oddech, duszności), jak najprędzej skontaktuj się z pediatrą.

[CMS_PAGE_BREAK]

Kaszel noworodka

Noworodki i niemowlęta rzadko kaszlą tak jak starsze dzieci. Gdy są przeziębione, mają sapkę. Zapalenie oskrzeli lub płuc objawia się: przyspieszonym oddechem, a w cięższych przypadkach – „postękiwaniem” oraz szarym lub sinym cieniem wokół ust, świadczącym o niedotlenieniu. Dziecko szybciej porusza klatką piersiową i skrzydełkami noska.

Jak pomóc noworodkowi? W pierwszym miesiącu życia dziecka kaszel i inne zaburzenia oddychania trzeba traktować szczególnie poważnie – jeśli wystąpią u dziecka, od razu skontaktuj się z lekarzem. Znajdzie on przyczynę dolegliwości i zaleci odpowiednie leczenie. Przy zapaleniu płuc konieczne są antybiotyki. Podaje się je dożylnie, więc dziecko musi przebywać w szpitalu.

Gorączka noworodka

Noworodki zazwyczaj nie mają gorączki wyższej niż 39°C. Zdarza się i tak, nawet w trakcie poważnej choroby, że dziecko ma wręcz obniżoną temperaturę ciała. System termoregulacji u noworodka jest jeszcze niedojrzały, dlatego dziecko łatwo się wychładza, szybciej też ulega przegrzaniu.

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

co to za choroba - diagnoza online Czytaj więcej

Jak pomóc noworodkowi? Jeśli podwyższona temperatura jest wynikiem przegrzania, pomaga kąpiel ochładzająca o temperaturze niższej o dwa stopnie od temperatury ciała. Czasem wystarczy tylko zmienić dziecku ubranko na lżejsze. Gdy gorączka jest wynikiem infekcji, trzeba znaleźć przyczynę choroby i zastosować leczenie. W pierwszym miesiącu życia szybko dochodzi do odwodnienia, dlatego dziecko z gorączką powinnaś częściej przystawiać do piersi lub dodatkowo poić, np. wodą (może być z glukozą). W pokoju, gdzie przebywa noworodek, powinno być ciepło, ale nie gorąco – temperatura nie wyższa niż 22°C.
Dziecku w pierwszych trzech miesiącach życia na gorączkę możesz podać paracetamol – w syropie lub w czopkach. Pamiętaj, żeby absolutnie nie przekraczać zaleconych przez lekarza dawek, odpowiednich do wagi noworodka. Zbyt duża porcja lekarstwa może być dla noworodka niebezpieczna!

Sprawdź leki przeciwgorączkowe dla dziecka

Obejrzyj film, jak i czym mierzyć temperaturę dziecka:

[CMS_PAGE_BREAK]

Biegunka noworodka

Kupy dziecka karmionego piersią wyglądają inaczej niż u starszego niemowlęcia. Są luźne, żółte lub zielonkawe. Dziecko robi je często, nawet 8–10 razy na dobę! Dopiero gdy są dużo bardziej płynne niż zwykle, wsiąkają w pieluszkę i zawierają śluz albo ślady krwi, dziecko musi zostać zbadane przez lekarza.

Zobacz, jak może wyglądać kupka niemowlaka

Jak pomóc noworodkowi? Pediatra stwierdzi, czy dziecko może być leczone w domu, czy też, ze względu na zagrożenie odwodnieniem, konieczny jest szpital. Nadal karm piersią. Pokarm naturalny jest dla chorego dziecka najwłaściwszym, najlepiej trawionym jedzeniem, a zawarte w nim przeciwciała chronią przed rozwojem infekcji. Pomocne jest podawanie probiotyków. Przywracają one równowagę mikroflory jelitowej i pomagają zwalczyć chorobotwórcze bakterie. Pamiętaj, że dzieci karmione piersią mają biegunki dziesięć razy rzadziej niż karmione sztucznie!

Czytaj też: Wszystko o probiotykach

Wymioty noworodka

Uporczywe, powtarzające się w ciągu doby wymioty są bardzo niepokojącym sygnałem i grożą odwodnieniem. Mogą być spowodowane zaczynającą się infekcją, refluksem żołądkowo-przełykowym lub wadą wrodzoną, np. gdy serce jest powiększone i uciska przełyk.

J

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

najczęstsze choroby i dolegliwości wieku dziecięcego. Czytaj więcej

ak pomóc noworodkowi? Dziecko powino szybko znaleźć się w szpitalu i otrzymać kroplówkę uzupełniającą płyny. Podczas wymiotów trzymaj je na rękach w taki sposób, by jego główka znajdowała się wyżej niż reszta ciała.
Jeżeli malec wymiotuje, nie chce ssać piersi ani pić, podawaj mu płyn nawadniający kilka razy dziennie po łyżeczce.
Wezwij lekarza! Wymiotujący noworodek musi być zbadany przez pediatrę, ponieważ stan zdrowia takiego dziecka może się bardzo szybko pogorszyć. Łatwiej też niż u starszych dzieci następuje uogólnione zakażenie organizmu, czyli sepsa (posocznica). Noworodek z posocznicą musi natychmiast dostać antybiotyk.

Przeczytaj też, jak wygląda odwodnienie u dziecka