Ciemieniucha – dlaczego powstaje i jak się jej pozbyć [ZDJĘCIA]

Ciemieniucha pojawia się nawet u 2/3 niemowląt. Bardzo często dotyka dzieci z alergią, ale są też takie maluszki, które po prostu mają do niej większą skłonność. Powstaje na partiach skóry, gdzie wydzielanie gruczołów łojowych jest największe. Ciemieniuchę uznaje się za dziecięcą wersję łojotokowego zapalenia skóry, które u osób dorosłych wywołuje łupież.

Spis treści:

• Ciemieniucha: co to takiego?
• Ciemieniucha: przyczyny powstawania
• Jak wygląda ciemieniucha?
• Ciemieniucha: zdjęcia
• Jak się pozbyć ciemieniuchy? – domowe sposoby
• Ciemieniucha: kiedy do lekarza?

Ciemieniucha – co to takiego?

Ciemieniucha (z łac. dermatitis seborrhoicum neonatorum) to rodzaj łojotokowego zapalenia skóry występującego u niemowląt na owłosionej skórze głowy. W okolicy ciemiączka między włosami dziecka pojawiają się tłuste, żółte, łuszczące się płatki, które przypominają łupież. U niektórych dzieci zdarza się również ciemieniucha na brwiach, na czole oraz za uszami.

Ciemieniucha jest dość powszechną przypadłością u niemowląt. Najczęściej pojawia się u dzieci do 3 miesiąca życia i ustępuje do 1 roku życia. Może także wystąpić u starszych, nawet kilkuletnich, dzieci. Pierwszymi objawami zmian jest białawy nalot na skórze dziecka.

Pokryta łuskami skóra głowy nie boli i nie swędzi. Jeśli nie dojdzie do wtórnego zakażenia skóry bakteriami lub grzybami, ciemieniucha nie stwarza zagrożenia dla dziecka. Łagodne zmiany, czyli miękki białawy nalot, nie wymagają leczenia. Żółte, tłuste łuski można delikatnie usuwać, uważając, aby nie uszkodzić skóry niemowlęcia, ponieważ grozi to infekcją.

Ciemieniucha: przyczyny powstawania

Ciemieniucha powstaje, gdy gruczoły łojowe produkują za dużo łoju (sebum), który łączy się ze złuszczonym naskórkiem. Przy zwiększonym wydzielaniu łoju może także dojść do namnożenia się grzyba – drożdżaka z rodzaju Malassezia, który przyczynia się do jej rozwoju.

Ciemieniucha u noworodka może być efektem działania matczynych hormonów, które ciągle jeszcze krążą we krwi dziecka po tym, jak dostały się tam w czasie ciąży przez łożysko. U starszych dzieci ciemieniuchę mogą powodować nieodpowiednie kosmetyki. Dzieci z alergią pokarmową częściej mają problem z ciemieniuchą niż inne dzieci, chociaż żółte łuski nie są objawem alergii.

Jak wygląda ciemieniucha?

Pierwsze objawy ciemieniuchy mogą pojawiać się już w pierwszych tygodniach życia dziecka. Najpierw okolicy ciemiączka widoczny jest białawy nalot, który z czasem przybiera postać żółtawych łusek. Łuski stają się coraz grubsze, łuszczą się, a w ich miejsce powstają nowe. Jak już wspomnieliśmy, zmiany najczęściej występują na główce dziecka, ale mogą też pojawiać się na brwiach, w pachwinach, pod pachami, za uszami i na nosie.

Ciemieniucha: zdjęcia

Zdjęcia główki dziecka z ciemieniuchą we włosach, która przyjęła miejscami postać żółtawych, grubszych łusek:

fot. Adobe Stock

fot. Adobe Stock

Jak się pozbyć ciemieniuchy?

Potrzeba czasu i konsekwencji, aby zwalczyć ciemieniuchę. Jednak samo leczenie dolegliwości nie jest specjalnie trudne.

Sprawdź, co mówi na ten temat położna noworodkowa, Dorota Lewandowska.

Jak krok po kroku usunąć ciemieniuchę:

• natłuść głowę dziecka oliwką – należy zrobić to na godzinę, a nawet na kilka godzin, przed wieczorną kąpielą; dzięki temu łuski staną się miękkie i łatwiejsze do usunięcia:
  

Łusek ciemieniuchy nigdy nie można usuwać na sucho – w ten sposób można uszkodzić skórę głowy dziecka i utorować drogę do zakażenia bakteriami lub grzybami.

Gdy łuski ciemieniuchy nie chcą zniknąć:

• zrób kompres – z nasączonego oliwką gazika, który trzeba umieścić pod bawełnianą czapeczką przynajmniej na kilka godzin; po tym czasie należy umyć dziecku główkę i wyczesać włoski,
• zastosuj specjalny preparat z apteki – (jeżeli kompres z oliwki nie pomógł) pomóc może preparat na ciemieniuchę zawierający kwas salicylowy; trzeba go stosować tak, jak zaleca to producent. Sprawdź ranking najlepszych olejków, kremów i preparatów na usunięcie ciemieniuchy.

O co zadbać, by dziecko nie miało ciemieniuchy?

• nie przegrzewaj – skóra powinna oddychać, a nie być przykryta grubą czapką, gdyż powietrze doskonale leczy podrażnienia; zdejmuj dziecku czapeczkę, gdy wchodzisz do pomieszczeń, np. do sklepu,
• dbaj o odpowiednie nawilżenie skóry – najlepiej lekkim kosmetykiem, który zawiera w składzie emolienty, nakremuj dziecko tuż po kąpieli.

Nawet jeżeli usuniesz ciemieniuchę, pamiętaj, że lubi ona powracać u dzieci ze skłonnością do jej powstawania. Najlepiej codziennie oglądać główkę dziecka, czy nie pojawiły się nowe łuski. Jeżeli szybko je zauważymy, łatwiej będzie je zlikwidować. Aby nie dopuścić do nawrotów ciemieniuchy, trzeba przestrzegać regularnej pielęgnacji delikatnej skóry główki dziecka: myć włosy łagodnym szamponem dla dzieci, nie przegrzewać dziecka i dbać, by skóra była odpowiednio nawilżona.

Ciemieniucha: kiedy do lekarza?

Jeżeli domowe sposoby na ciemieniuchę nie przyniosą efektów, konieczna jest wizyta z dzieckiem u pediatry.

Niemowlę z ciemieniuchą powinien obejrzeć lekarz także gdy:

• zmiany obejmują nie tylko owłosioną skórę główki, ale również buzię, tułów i okolice krocza,
• ciemieniusze towarzyszą inne objawy, np. biegunka, ból brzucha – mogą to być sygnały alergii,
• skóra dziecka jest zaczerwieniona lub pojawiły się na niej sączące się wykwity – mogło dojść do zakażenia drobnoustrojami,
• łuski często powracają, chociaż dziecko ma prawidłowo pielęgnowaną główkę.

Przy dużych zmianach skórnych przyczyną ciemieniuchy może być drożdżak Malassezia. Lekarz zleci wówczas leki przeciwgrzybicze w postaci kremów i szamponów. Przy bardzo nasilonym stanie zapalnym konieczne może okazać się stosowanie kremu z hydrokortyzonem.

Źródło: nationaleczema.org

Zobacz także:

• Nawracająca ciemieniucha: dlaczego dokucza też starszym dzieciom?
• Alergia skórna: nie tylko na twarzy, a też na łokciach, kolanach, ciele. Jak leczyć?
• Pielęgnacja włosów dziecka - jak dbać o włosy niemowlaka i starszego dziecka