Reklama

Temat – smoczek dla noworodka to źródło wielu kontrowersji. Wielu rodziców martwi się, że smoczek źle wpłynie na karmienie piersią lub na wymowę dziecka. Stąd obawy, czy powinien być używany od pierwszych dni życia lub nawet – czy w ogóle powinien być używany.

Reklama

Sprawdź, od kiedy można podawać noworodkowi smoczek. I czy warto go proponować, jeśli dziecko go nie chce.

Spis treści:

Smoczek dla noworodka – tak czy nie?

Nie należy obawiać się podawania smoczka noworodkowi, jeśli karmienie piersią przebiega bez zakłóceń. Badania pokazują, że nie ma zależności między długością i efektywnością karmienia piersią a ssaniem smoczka przez dziecko. Smoczek dla noworodka, a później dla niemowlęcia, może być pomocny, ale pod pewnymi warunkami. Warto poznać korzyści i ryzyka związane ze ssaniem smoczka przez dziecko.

Smoczek dla noworodka – zalety i wady

Niektóre dzieci rodzą się z silną potrzebą ssania, której nie sposób zaspokoić przystawianiem do piersi. W ich przypadku ssanie smoczka będzie dobrym rozwiązaniem. Zaspokojenie potrzeby ssania jest nie tylko naturalnym sposobem na uspokojenie, ale również na rozluźnienie ciała i poprawę trawienia. Jak podkreślają pediatrzy, podczas ssania (smoczka lub piersi) niemowlę wykonuje rytmiczne ruchy, a to rozluźnia mięśnie ramion i nóg, a nawet jelita.

Inne korzyści wynikające z podawania smoczka:

  • zmniejszenie ryzyka zespołu nagłego zgonu niemowląt (SIDS), jeśli stosujesz smoczek uspokajacz podczas zasypiania i snu dziecka;
  • wspomaganie nauki efektywnego ssania u wcześniaków;
  • pomoc w poprawie techniki ssania podczas karmienia naturalnego (smoczek powinien być odpowiednio dobrany);
  • pomoc w odwróceniu uwagi dziecka w stresujących sytuacjach (np. podczas pobierania krwi, szczepienia i innych medycznych procedur);
  • wyciszenie przed snem.

Wady podawania smoczka:

  • próchnica butelkowa
  • wady zgryzu
  • wady wymowy
  • trudności z odzwyczajeniem od ssania
  • skłonność do chorowania na ostre zapalenie ucha środkowego (warto odstawić smoczek w drugim półroczu życia, aby temu zapobiec).

Od kiedy smoczek dla noworodka?

Na podstawie metaanalizy badań naukowcy doszli do wniosku, że smoczek nie powinien zaburzać rytmu karmień i skracać okresu karmienia piersią. Jednak, jak podkreślają autorzy analizy – i co potwierdza w komentarzu do pracy dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska, Międzynarodowy Konsultant Laktacyjny (IBCLC) – z podaniem smoczka noworodkowi należy wstrzymać się do momentu ustabilizowania laktacji.

Współczesne badania obalają tezę o zaburzaniu funkcji ssania piersi u dzieci korzystających ze smoczków uspokajaczy. Zatem tezę o negatywnym wpływie smoczków na karmienie piersią można już odstawić do lamusa. Co więcej, podanie smoczka wcześniakowi może mu wręcz pomóc w nauce ssania. „Jeśli szpital stosuje praktyki umożliwiające »«dobry start« laktacji (karmienie po porodzie, rooming-in, prawidłowy instruktaż i wsparcie ze strony personelu), a matka ma zapewnioną fachową poradę w problemach laktacyjnych również po opuszczeniu szpitala i jest zmotywowana do karmienia piersią – podawanie smoczka nie wpływa na długość i jakość karmienia” – podkreśla dr Magdalena Nehring-Gugulska w „Medycynie Praktycznej”.

Smoczek dla noworodka, a zwłaszcza smoczek dawany dziecku w pierwszych dniach i tygodniach życia, to niekoniecznie dobry pomysł. Najważniejsze jest częste przystawianie noworodka do piersi i wypracowanie prawidłowej techniki karmienia, a wtedy podanie smoczka uspokajacza niemowlakowi nie powinno zaburzyć laktacji i skrócić długości karmienia piersią.

„Nie polecałabym podawania smoczka w pierwszych dniach, gdy dziecko dopiero uczy się ssać, ponieważ mechanizm ssania smoczka i piersi jest inny. Dziecko, które dostaje smoczek, może mieć problem z właściwym chwytaniem brodawki. Z wprowadzeniem uspokajacza lepiej zaczekać, aż się tego nauczy – następuje to zwykle około 3-4. tygodnia życia” – twierdzi prof. dr. hab. n. med. Ewa Helwich, Konsultant Krajowy w dziedzinie Neonatologii („Twoje dziecko”, nr 1/2017).
​​Możesz podać noworodkowi smoczek, jeśli laktacja jest unormowana, a dziecko ssie pierś efektywnie.

Jak pomóc noworodkowi zaakceptować smoczek?

Nie wszystkie dzieci akceptują smoczek. Jako rodzice możemy pomóc im go polubić.

  • nanieś na smoczek kilka kropel mleka matki lub modyfikowanego albo zamocz go w ciepłej wodzie;
  • podaj smoczek wtedy, kiedy dziecko jest spokojne;
  • spróbuj ponownie podać smoczek dziecku po kilku tygodniach, może tym razem zareaguje na niego inaczej;
  • eksperymentuj z rodzajami smoczków i z pozycjami. Przyjęło się, że najłatwiej podać dziecku smoczek, gdy leży na boku, ale tak naprawdę to sprawa mocno indywidualna.

Jeśli dziecko nie chce smoczka, a łatwo możemy uspokoić go w inny sposób, odpuśćmy. Nie warto robić nic na siłę.

Smoczek a zgryz i wady wymowy

Badacze tematu nie są zgodni co do tego, jak długo niemowlę może bezpiecznie, bez uszczerbku na zdrowiu, używać smoczka. Wiadomo jednak, że długotrwałe ssanie smoczka (ponad rok) może powodować wady zgryzu. W efekcie nadmiernego używania smoczka w okresie wyrzynania się zębów, mleczaki mogą nieprawidłowo rosnąć, prowadząc np. do tyłozgryzu, zwężenia szczęk czy wychylenia przednich zębów.

Smoczków nie lubią też logopedzi. Długotrwałe ssanie smoczka-uspokajacza może prowadzić do wad wymowy. Specjaliści są zdania, że silny fizjologiczny odruch ssania powinien zaniknąć u dziecka między 1. a 2. urodzinami. Im wcześniej dziecko przestanie ssać smoczek, tym większa szansa, że nie będzie miało problemów ze zgryzem czy wadliwą wymową. Pamiętaj także o tym, żeby nigdy nie podawać dziecku smoczków zanurzonych w słodkich substancjach – może to prowadzić do próchnicy! Jest to szczególnie częste, kiedy dziecko pije mleko lub soki z butelki i zasypia z nią w ustach (mówimy wtedy o próchnicy butelkowej).

Jaki smoczek dla noworodka?

Przed zakupem pierwszego smoczka dla noworodka, dobrze zorientuj się w produktach dostępnych na rynku. W aptekach i sklepach możesz znaleźć następujące rodzaje smoczków:

  • smoczek anatomiczny – gumka spłaszczona od dołu, wypukły od góry
  • smoczek okrągły – końcówka ma kształt wisienki
  • smoczek symetryczny – płaska gumka od góry i dołu.

To, jaki kształt smoczka dla noworodka będzie najlepszy, okaże się dopiero wtedy, gdy dziecko go zaakceptuje. Oczywiście najlepsze są smoczki anatomiczne, ale bywa i tak, że noworodek za nic takiego nie chce, za to z przyjemnością ssie smoczek innego kształtu. Jeśli maluszek ssie go i bez problemu ssie pierś, wszystko jest w porządku.

Wybór smoczka – inne różnice:

  • tarczki – tradycyjne mają wycięcie na nosek i te są najlepsze. Muszą mieć też otwory wentylacyjne,
  • smoczek może być zakończony kółeczkiem do wygodnego chwytania (ale nie musi),
  • niektóre smoczki mają fluorescencyjne wzory, by łatwiej było je zobaczyć nocą,
  • materiał, z jakiego są wykonane (kauczuk, lateks, silikon) i rozmiary.


Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, jaki smoczek dla noworodka kupisz, zwróć uwagę na:

  • rozmiar smoczka – smoczki są oznaczone wg wieku, np. 0+, 0-3 m itp. Źle dobrany smoczek wpływa negatywnie na pracę mięśni, zaburzając rozwój szczęk, podniebienia oraz mięśni policzków, co może prowadzić do wad zgryzu i wymowy. Za duży smoczek powoduje z kolei dławienie się niemowlaka.
  • materiał, z jakiego smoczek jest wykonany – dostępne na rynku smoczki wykonane są z kauczuku, lateksu lub silikonu. Smoczki kauczukowe powoli odchodzą w przeszłość, a lateks może uczulać. Smoczki silikonowe są najtrwalsze i te będą najlepsze dla noworodka.
  • tarczę – powinna być większa niż buzia dziecka i mieć otwory wentylacyjne. Zapewniają one dostęp powietrza, co zapobiega odparzeniom od zalegającej pod nią śliny, chronią przed wysypką.
  • kształt – na początek wybierz smoczek, który będzie imitował sutek mamy, spłaszczony od dołu. Będzie rozciągał się podczas ssania podobnie jak brodawka i wymuszał właściwe ułożenie języka.
  • certyfikaty i atesty – wybieraj smoczki, które mają atesty bezpieczeństwa, są rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ortodontyczne, nie zawierają szkodliwych substancji (szukaj oznaczenia BPA free).

Jaki smoczek dla noworodka karmionego piersią?

Dla noworodka, który ssie pierś, najlepszy będzie smoczek anatomiczny. Ma on kształt przypominający pierś, więc dziecko ssąc go, nie odzwyczaja się od ssania piersi.

Pobieranie pokarmu z piersi wymaga odpowiedniej techniki ssania – nie jest to wcale takie proste, dlatego część noworodków ma z tym problem. Smoczek inny niż anatomiczny może być dla dziecka wygodniejszy, łatwiej mu go będzie ssać. Jeśli tak się zdarzy, może, choć nie musi, zaburzyć to prawidłowy odruch ssania piersi – maluszek będzie denerwował się po przystawieniu do piersi, wypluwał brodawkę, płakał. Dlatego pierwszy smoczek dla noworodka karmionego piersią powinien być smoczkiem anatomicznym.

Jaki smoczek dla wcześniaka?

Smoczek pomaga wcześniakom w nauce funkcji ssania. Naukowcy z Turcji odkryli, że podawanie smoczków wcześniakom w szpitalu skraca czas potrzebny do przejścia na żywienie doustne (podobnie działa puszczanie dzieciom kołysanek!).

Smoczek dla dziecka, które urodziło się przed terminem, powinien być mniejszy niż dla urodzonego o czasie noworodka. Niektórzy producenci (np. Philips, Lil'Pacee, Nuk, Difrax) mają w ofercie smoczki dla dzieci urodzonych przedwcześnie dopasowane nawet do tygodnia ciąży, w którym dziecko się urodziło. Takie smoczki są dopasowane kształtem i rozmiarem do wielkości jamy ustnej i do możliwości takich maleńkich dzieci.

Kiedy wcześniak osiągnie odpowiednią wagę, możesz podać mu smoczek dla noworodka.

Jak przygotować smoczek dla noworodka?

Przed podaniem smoczka noworodkowi trzeba go wyparzyć. Należy to robić regularnie, zwłaszcza po tym, jak smoczek upadnie. To bardzo ważne, bo układ odpornościowy noworodka nie jest jeszcze tak silny jak u starszych dzieci, a na smoczku mogą gromadzić się chorobotwórcze drobnoustroje.

Sprawdź, jak wyparzyć smoczek. Jest na to kilka sposobów, a wszystkie są tak samo skuteczne. Warto znać je wszystkie – nie zawsze konieczność wyparzenia smoczka pojawi się w domu.

Zasady podawania smoczka:

  • Nie przyzwyczajaj noworodka do smoczka, gdy dziecku wystarcza częste przystawianie do piersi, Pamiętaj jednak, że odmawiając smoczka maluchowi, który ma niezaspokojoną potrzebę ssania, pozbawiasz go tego, co jest mu potrzebne do uzyskania poczucia bezpieczeństwa.
  • Nie zmuszaj do ssania smoczka, jeśli dziecko go nie chce. Możesz podawać noworodkowi smoczek podczas usypiania, jednak nie wkładaj mu go na siłę do ust, jeśli wypadnie mu z buzi nocą.
  • Nie używaj smoczka jako jedynej metody uciszania noworodka i niemowlęcia. Ten sposób powinien być ratunkiem jedynie w trudniejszych chwilach. Nie podawaj go za każdym razem, gdy dziecko zapłacze lub jest niespokojne. Zamiast tego przystaw je do piersi, pokołysz, pośpiewaj, pokazuj zabawki.
  • Nie odmawiaj smoczka niemowlakowi, gdy domaga się go w trudnych chwilach (np. podczas wizyty u lekarza), a także w czasie choroby, kiedy jest przestraszony albo śpiący.
  • Podawaj smoczek tylko w sytuacjach, kiedy masz pewność, że niemowlę nie jest głodne.
  • Nigdy nie mocz smoczka w lekach lub słodkich syropach/sokach. Przepajanie dziecka glukozą czy moczenie w niej smoczka to szkodliwy i przestarzały zwyczaj.
  • Nie przyczepiaj smoczka wstążeczkami czy klipsami do ubranka, rączki, wózka lub łóżeczka – to niebezpieczne, może grozić zadławieniem lub uduszeniem.

Jak często wymieniać smoczek?

Warto dbać o higienę smoczka i wiedzieć, jak często należy go wymieniać. Ważne, by sprawdzać smoczek przed każdym użyciem, a w razie widocznych oznak zużycia czy przetarcia, wymienić go na nowy. Nawet jeśli wydaje nam się, że smoczek jest w dobrym stanie, należy wymieniać go co dwa miesiące.

W przypadku noworodka czeka cię więc zakup jednego smoczka. Kolejny model kupisz już dla 2-3-miesięcznego niemowlaka. Oczywiście możesz dla noworodka kupić 2-3 smoczki, na wszelki wypadek, aby mieć nowy pod ręką, gdy poprzedni się zgubi.

    Zobacz także:

    Reklama
    Reklama
    Reklama
    Reklama