Kiedy dziecko zaczyna się uśmiechać, a kiedy śmiać?

Na widok pierwszego uśmiechu niemowlaka topnieje serce nawet najbardziej niewyspanej mamy. Po prostu nie da się na to nie zareagować! I bardzo dobrze, bo uśmiech to dla niemowlęcia podstawowe, obok płaczu, narzędzie komunikowania się z otoczeniem.

Kiedy niemowlę zaczyna się uśmiechać? Dzieci uśmiechają się już w brzuchu mamy, nie robią jednak tego świadomie. Świadomy uśmiech u dziecka pojawia się dopiero w drugim miesiącu życia. Wcześniejsze uśmiechy są tylko grymasami, a nie świadomym, zależnym od woli dziecka uśmiechaniem się.

Spis treści:

• Pierwszy nieświadomy uśmiech niemowlaka
• Kiedy dziecko uśmiecha się świadomie?
• Kiedy niemowlę zaczyna śmiać się w głos
• Jak wywołać uśmiech niemowlaka

Pierwszy uśmiech niemowlaka jest nieświadomy

Uśmiech niemowlaka do 6. tygodnia życia nie wyraża jego zadowolenia ani radości i nie jest celowy. Choć wygląda pięknie, jest tylko dość przypadkowym skurczem mięśni twarzy, a nie świadomie wykonaną miną. Taki uśmiech nazywa się uśmiechem fizjologicznym, mimowolnym. Dla świeżo upieczonej mamy uśmiech noworodka jest wyjątkowy i nie ma znaczenia, że powstał przypadkowo – z pewnością zapamięta go na zawsze.

Już kilkutygodniowe noworodki uśmiechają się przez sen – to tzw. uśmiech anielski. Robią to także wówczas, gdy nie śpią, np. wtedy, gdy... puszczają bąka albo robią siusiu. Taki uśmiech nadal powstaje mimowolnie i nie ma adresata. Jest po prostu sympatycznym grymasem twarzy.

Choć dziecko w pierwszych tygodniach życia nie potrafi jeszcze wyrazić radości, potrzebuje kontaktu z mamą i ciepłych „rozmów’’ twarzą w twarz. To wszystko buduje jego poczucie bezpieczeństwa i zaspokaja potrzebę bliskości. A kto wie, może sprawi, że szybciej pojawi się ten wyczekany pierwszy uśmiech.

„Akademia Młodych Rodziców”

Sprawdź, jak rozwija się niemowlę i na co zwracać uwagę! Czytaj więcej

Kiedy dziecko uśmiecha się świadomie?

Kiedy pojawi się pierwszy prawdziwy uśmiech niemowlęcia? Zazwyczaj dzieje się to, gdy dziecko 6-8. tygodni. Czasem wcześniej, czasem później, ale gdy już go zobaczysz, z dnia na dzień będziesz cieszyć się nim coraz częściej. Kiedy dziecko uśmiecha się świadomie, nie ma dorosłego, który by tego uśmiechu nie odwzajemnił. Tak powstaje tak zwany uśmiech społeczny, który pozwala nawiązywać i podtrzymywać relacje.

Kilkumiesięczne dziecko spontanicznie uśmiecha się do każdego: do mamy, policjanta, który wręcza tacie mandat, a nawet do tarczy dużego zegara (bo przypomina kształtem ludzką twarz). Obcy czy nie, każdy zasługuje na to, by obdarzyć go najbardziej z czarujących uśmiechów -– o ile tylko pojawi się na tyle blisko, że niemowlę może wyraźnie zobaczyć twarz.

Wkrótce niemowlę zaczyna się orientować, że nie każdy, kto pojawia się w pobliżu, jest kimś bliskim. Zanim odwzajemni uśmiech obcej osoby, dłuższą chwilę będzie się jej przyglądał. Jeśli obcy (a nawet rzadko widziana ciocia) mu się nie spodoba, może odwrócić głowę lub się rozpłakać. O niechęci niemowlaka może zadecydować drobiazg: okulary, wąsy, albo po prostu fakt, że dziecko jest zaskoczone nieznanym widokiem.

Kiedy niemowlę zaczyna śmiać się w głos

Pierwszy nieświadomy uśmiech to nie to samo – co uśmiech społeczny, a uśmiech to nie to samo – co śmiech. Prawdziwy śmiech u dziecka pojawia się ok. 4 miesiąca życia.

Kiedy niemowlę zaczyna śmiać się w głos, czasami jest to tak zaraźliwe, że nie sposób samemu opanować śmiech. W dodatku niemowlęta umiejące już śmiać się głośno potrafią niemalże „ryczeć ze śmiechu”, obserwując całkiem zwyczajne sytuacje: upadającą piłeczkę, oblizującego ich rączkę psa, bawiącego się kota.

Śmiejące się w głos niemowlę to dla rodzica fantastyczny widok i olbrzymi zastrzyk endorfin. Obejrzyj ten filmik i spróbuj się nie śmiać:

Jak wywołać uśmiech niemowlaka?

Możesz próbować prowokować do śmiechu dziecko, które ma około 2 miesięcy. Taki maluch nie uśmiecha się już „niechcący’’, czyli dlatego, że tak, a nie inaczej, ułożyły się mięśnie jego twarzy. Powinien robić to celowo, w odpowiedzi na twój uśmiech i widok twojej twarzy.

Konkurs „Narodziny rodziny”

Jesteś rodzicem niemowlaka? Opisz swoją historię i wygraj wózek spacerowy! Czytaj więcej

Jak wywołać uśmiech niemowlaka:

• śmiej się do dziecka jak najczęściej
• pochylaj się nad nim, patrz mu w oczy, mów do niego. Rób to przy każdej okazji, np. przy przewijaniu, podczas kąpieli, karmienia, zabawy
• naśladuj miny niemowlęcia – nie bój się przesadnej mimik, maluchy to uwielbiają. Gdy dziecko ziewa, ziewaj razem z nim. Tak jak on marszcz nos, cmokaj, rób zdziwioną minę. I śmiej się od ucha do ucha
• baw się z dzieckiem w „A ku ku”
• obserwuj, co wywołuje uśmiech na twarzy niemowlęcia i odtwarzaj w zabawie takie sytuacje.

Nawet najradośniejsze dzieci z wiekiem poważnieją. Nadal uwielbiają się śmiać, ale nie robią tego aż tak często jak w pierwszym roku życia.

Jeśli chcesz sprawić, by dziecko często się uśmiechało:

1. Nawiązuj kontakt z dzieckiem od pierwszych dni życia. Mów do niego, przytulaj, całuj.
2. Dbaj, by czuło się bezpieczne.
3. Okazuj swoje zainteresowanie. Spraw, by dziecko wiedziało, że się cieszysz wspólnie spędzanym czasem. Zaczepiaj je, zagaduj, pokazuj mu różne ciekawe rzeczy.
4. Uśmiechaj się jak najczęściej. Gdy jesteś radosna, dziecko wie, że je akceptujesz.
5. Bądź lustrem dla niemowlaka. Naśladuj jego miny, powtarzaj wydawane przez niego dźwięki. Nie wstydź się przesadnej mimiki
6. Pamiętaj, że niemowlę nie jest w stanie zbyt długo się na czymś skupiać. Gdy odwraca wzrok, daj mu odpocząć.
7. Zawsze reaguj na uśmiech dziecka.
8. Chwal malucha, ciesz się z jego osiągnięć.
9. Sprawdź, co go rozśmiesza.
10. Śmiej się w głos. Całą sobą, spontanicznie, bez zasłaniania ust i chichotania w rękaw.

Zobacz także:

• Kalendarz rozwoju niemowlaka – tydzień po tygodniu
• Jak cię widzi noworodek?
• Jak rozśmieszyć 4-miesięczne niemowlę (FILM)

Konsultacja merytoryczna

Beata Płażewska

Psycholożka ze specjalizacją psychopatologia rozwoju dzieci i młodzieży