Szczepionki jak ciastka z kremem? Kupujesz, zadbaj o zimny łańcuch
Tak, jak nie podasz dziecku rurki z kremem, która leżała poza lodówką, tak nie należy szczepić go preparatem, który był źle przechowywany. Źle, czyli jak? Wyjaśniamy.
Aby szczepionki spełniły swoją rolę, czyli uodporniły dziecko przed groźnymi wirusami i bakteriami, powinny być właściwie przechowywane od chwili, gdy je wyprodukowano, aż do momentu szczepienia. Ponieważ coraz więcej rodziców decyduje się na zakup szczepionek na własną rękę, warto wiedzieć, jak się o nie zatroszczyć, zanim z apteki trafią w ręce pediatry w przychodni.
Temperatura ma znaczenie
Niektóre szczepionki są bardzo wrażliwe na temperaturę (szczególnie te w postaci płynnej). Trzeba zapewnić im coś, co specjaliści określają mianem zimnego łańcucha, czyli dbać o to, aby znajdowały się stale w temperaturze między +2 a +8 stopni C. Takie warunki panują zazwyczaj w lodówce (w zależności od wysokości półki – na środkowej jest ok. 5 st. C). Odpowiednie przechowywanie szczepionek nie zawsze jest proste, zwłaszcza gdy kupujesz preparat kilka dni przed planowaną wizytą szczepienną lub jeśli na dworze jest bardzo ciepło.
Masz pytania? Wątpliwości? Zadaj ekspertom pytanie na temat szczepień przeciw pneumokokom!
Jak zadbać o łańcuch?
Przed zakupem szczepionki w aptece, farmaceuta powinien uprzedzić cię, jak należy ją przechowywać. Ministerstwo Zdrowia informuje na swojej stronie internetowej, że jeśli podczas kupowania preparatu nie otrzymamy takich informacji, mamy prawo zwrócić go do apteki i żądać zwrotu pieniędzy (dodajmy, szczepionki skojarzone, które kupujemy dzieciom, często dużo kosztują). W aptece podczas letnich upałów możesz liczyć na specjalne opakowanie termoizolacyjne (torebkę z folii aluminiowej), które pozwoli ci bezpiecznie dowieźć szczepionkę do domu. Bez termotorby lub termosu możesz przewozić preparat jedynie w temperaturze niższej niż 25 stopni C i nie dłużej niż przez godzinę. Z tego względu zakupy w aptece najlepiej planować tak, aby jak najszybciej trafić po nich, jeśli nie do przychodni, to do domu.
Im zimniej, tym lepiej – nie w tym przypadku
Szczepionki wymagają chłodu, ale nie mogą być zamrażane! Jeśli zakupiony preparat przechowujesz w domu, nigdy nie wkładaj go do zamrażalnika. Szczepionka to materiał biologiczny, któremu temperatury poniżej zera nie służą. Ułóż ją w lodówce na środkowej półce tak, aby nie dotykała ścianek – to może powodować przemarzanie i uszkodzenie opakowania. Wioząc ją do przychodni, również pamiętaj o termotorbie. Przed szczepieniem pielęgniarka lub pediatra powinni nie tylko zbadać dziecko, ale również dopytać, kiedy szczepionka została kupiona i jak była przechowywana, zanim trafiła w ich ręce. Jeśli zimny łańcuch został przerwany, dziecko nie może jej otrzymać. Niepełnowartościowa, źle przechowywana szczepionka może być między innymi przyczyną niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Zobacz też:
- Kalendarz szczepień na 2018 rok
- Cała prawda o „wadliwych” szczepionkach. Co robić, jeśli dziecko ją dostało?
- Czy NOP są groźne?