Na czym polega choroba zwana rybią łuską
Jedną z rzadkich chorób skóry jest rybia łuska. W zależności od rodzaju może mieć ciężki lub łagodniejszy przebieg. Zobacz, na czym polega ta choroba i jak ja leczyć.
Rybia łuska jest grupą schorzeń, objawiających się nadmiernym gromadzeniem się zrogowaciałego naskórka na powierzchni skóry. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest zarówno nadmierna produkcja komórek naskórka, jak i zaburzenia w jego usuwaniu.
Jak powstaje rybia łuska
Prawidłowo funkcjonująca skóra, po wydostaniu się komórek naskórka na powierzchnię, likwiduje białkowe połączenie naskórka z głębszą warstwą skóry. Dzięki temu martwy naskórek odpada od ciała. U chorych na rybią łuskę połączenie białkowe nie zostaje zerwane, przez co naskórek nie odpada od ciała. Do tego najczęściej dochodzi zbyt szybkie tempo namnażania się komórek naskórka.
W efekcie na skórze pojawiają się białe lub żółte skupiska komórek naskórka, które mają postać twardych i chropowatych płytek podobnych do łusek ryb.
Rodzaje rybiej łuski
Ze względu na nasilenie i to, kogo dotyka, wyróżnia się następujące rodzaje rybiej łuski:
Rybia łuska zwykła
Najlżejsza postać choroby, która dotyka obie płcie. Pierwsze objawy widoczne są w pierwszym roku życia chorego. Z czasem nasilają się, by ustąpić w okresie dojrzewania. Skóra staje się bardzo sucha, co może prowadzić do atopowego zapalenia skóry. Choroba jest dziedziczona autosomalnie dominująco.
Rybia łuska dziedziczona z płcią
Dotyka wyłącznie mężczyzn – kobiety jedynie noszą wadliwy gen, ale choroba u nich nie występuje. U chorych nie dochodzi do rozwoju atopowego zapalenia skóry.
Przeczytaj: Choroby genetyczne u dzieci: na czym polegają i jak wygląda ich leczenie
Rybia łuska lamelarna
Ma cięższy przebieg i jest chorobą wrodzoną, widoczną u noworodków. Odmiana ta nie ustępuje samoistnie.
Rybia łuska płodowa
Także odmiana wrodzona choroby. Dziecko rodzi się z bardzo nasilonym nawarstwianiem się naskórka, a nierzadko występują też nieprawidłowości ze strony innych układów i w budowie kończyn. Dziecko takie najczęściej umiera wkrótce po narodzinach.
Objawy rybiej łuski
Mają różne nasilenie, umiejscowienie i czas wystąpienia, ale we wszystkich rodzajach choroby pojawiają się następujące objawy:
- liczne nawarstwiające się białe lub żółte płaty skóry o wielkości od kilku milimetrów do kilku centymetrów, zlokalizowane na tułowiu i kończynach,
- zmiany zlokalizowane w zgięciach łokci i kolan nie występują jedynie w przypadku rybiej łuski zwykłej,
- wykwity na dłoniach i stopach nie dotykają jedynie chorych na rybią łuskę dziedziczoną z płcią,
- zmiany skórne na twarzy występują jedynie w postaci lamelarnej i płodowej,
- zaburzenia depresyjne i lękowe dotykają najczęściej osoby z lamelarną postacią choroby,
- rogowacenie mieszkowe (gromadzenie się łoju i zrogowaciałego naskórka między włosami rosnącymi na skórze gładkiej).
Leczenie rybiej łuski
Przyczyn choroby nie da się zlikwidować, jednak można łagodzić jej objawy i zapobiegać powikłaniom. Dermatolog, jedynie oglądając zmiany skórne, jest w stanie zdiagnozować chorobę. Jej odmianę jednak określa się za pomocą badania molekularnego genomu pacjenta. W razie wątpliwości można wykonać badanie histopatologiczne wycinka zmiany.
Leczenie może mieć przebieg dwutorowy: doustny i miejscowy. Doustnie stosuje się witaminę A, która ma właściwości regulujące rogowacenie naskórka oraz glikokortykosteroidy, hamujące podziały komórek i działające przeciwzapalnie.
Miejscowo stosuje się preparaty ułatwiające usuwanie nadmiaru naskórka. Należą do nich maści mocznikowe oraz zawierające kwas salicylowy. Chorym zaleca się także codzienne kąpiele z dodatkiem soli kuchennej.