Ten wirus zagraża ciąży i nie da się go wyleczyć! Ale można go uniknąć

HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, jest bardzo rozpowszechniony, a ryzyko zakażenia nim naprawdę duże. To kobiety są bardziej narażone na zakażenie wirusem HPV (ok. 80 proc. aktywnych seksualnie kobiet jest nim zakażona). Na całym świecie około 630 milionów ludzi jest zakażonych wirusem HPV. Nie ma, niestety, danych, ile osób może być zakażonych w Polsce. Co warto wiedzieć o tym wirusie?

Co to jest wirus HPV?
Jak można się zarazić HPV?
Jak objawia się zakażenie?
Kiedy wirus HPV jest groźny?
Czy istnieje test wykrywający HPV?
Czy wirusa HPV da się wyleczyć?
Jak zapobiec zakażeniu?
Czy wirus HPV zagraża ciąży?

Co to jest wirus HPV?

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

Kalendarz szczepień Czytaj więcej

Jest ponad 100 wariantów wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV, human papilloma virus), większość z nich jest na szczęście niegroźna. Jednak około 30 podtypów wirusa HPV jest odpowiedzialnych za infekcje narządów moczowo-płciowych kobiet i mężczyzn. Niektóre szczepy wirusa HPV powodują powstawanie brodawek na narządach płciowych, tzw. kłykcin kończystych. Inne prowadzą do rozwoju raka szyjki macicy.

Jak można się zarazić HPV?

Wirusem HPV możesz zarazić się w czasie uprawiania seksu. Wystarczy nawet jeden stosunek z osobą zakażoną. Do zakażenia może dojść nie tylko po odbyciu pełnego stosunku, ale też po seksie oralnym czy nawet pettingu. Wirus HPV ukrywa się bowiem w komórkach nabłonka i naskórka, a nie we krwi, jak HIV. Stąd zakażenia u noworodków, które zarażają się wirusem HPV podczas narodzin, przeciskając się przez kanał rodny. Większość zakażeń wirusem HPV przebiega bezobjawowo (dlatego tak ważne jest, by badać się regularnie), infekcja może też rozwinąć się po wielu latach od zakażenia.

Zobacz też: Mężczyźnie też chorują na wirusa HPV? To się zdarza

Jak objawia się zakażenie?

Najczęściej zakażenie przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie – większość dorosłych kobiet na pewnym etapie swojego życia jest zarażona HPV. Niektóre typy wirusa są jednak groźne, więc jeśli przetrwają w organizmie, mogą prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy lub innych chorób narządów moczowo-płciowych. W zależności od typu wirusa oraz lokalizacji zmian, zakażenia HPV mogą przebiegać pod postacią brodawek, brodawczaków, brodawek i brodawczaków narządów płciowych, przednowotworowych zmian na szyjce macicy, sromie, pochwie i odbycie, nowotworowych zmian szyjki macicy i odbytu, ale również w obrębie głowy i szyi.

Kiedy wirus HPV jest groźny?

Choć większość zakażeń wirusem HPV sama mija, bo organizm jest w stanie sobie z nimi poradzić, to z niektórymi jego szczepami nie jest tak łatwo. Jeśli przetrwają:

wirusy HPV niskiego ryzyka (niskoonkogenne) powodują powstawanie brodawek, tzw. kłykcin kończystych, w okolicy narządów moczowo-płciowych. Nie mają właściwości nowotworowych. Wirusy HPV typ 6 i 11 są odpowiedzialne za około 90 proc. przypadków brodawek narządów moczowo-płciowych.
wirusy HPV wysokiego ryzyka (wysokoonkogenne), wśród których najgroźniejsze są typy HPV 16, 18, 31 i 45, mogą prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy lub innych nowotworów narządów moczowo-płciowych. Wirusy HPV 16 i 18 są najbardziej niebezpieczne, bo odpowiadają za około 70 proc. przypadków raka szyjki macicy.

Zarówno wirusy HPV wysokiego, jak i niskiego ryzyka mogą powodować nieprawidłowe wyniki badania cytologicznego.

Czy istnieje test wykrywający HPV?

Testów do samodzielnego wykonania w domu nie ma. Zakażenie HPV można wykryć za pomocą dwóch badań:

Badanie cytologiczne (Test Pap) często pozwala na identyfikację zmian spowodowanych przez wirusy HPV we wczesnym i uleczalnym stadium. Cytologia jest bezbolesna i trwa dosłownie chwilę. Najlepiej wykonywać ją raz w roku, a trzeba koniecznie co najmniej raz na trzy lata. Badanie cytologiczne nie jest specyficzne dla wirusów HPV, dlatego jego wynik nie może jednoznacznie przesądzić o istnieniu lub braku zakażenia – cytologia wykrywa zmiany przednowotworowe spowodowane HPV tylko u 60 na 100 przebadanych kobiet.

Test molekularny DNA HPV. Pozwala na identyfikację zakażenia HPV w bardziej wiarygodny sposób. Pobranie materiału do badania odbywa się podobnie jak w przypadku cytologii. Test musi być wykonany w specjalistycznym laboratorium, dysponującym odpowiednią aparaturą i wykwalifikowanym personelem. Wykonanie takiego testu wraz z badaniem cytologicznym pomaga w identyfikacji kobiet obarczonych wysokim ryzykiem raka szyjki macicy.

Czy wirusa HPV da się wyleczyć?

Na razie nie ma leków antywirusowych do leczenia zakażenia wirusem HPV. Jest wiele sposobów leczenia objawowego zmian powodowanych przez wirusy HPV – brodawek narządów moczowo-płciowych, zmian przedrakowych i raka szyjki macicy. Na milion kobiet zakażonych wysoko onkogennym typem HPV u 8 tysięcy dochodzi do rozwoju raka, a u 1600 rozwija się inwazyjna postać raka.

Jak zapobiec zakażeniu?

By zmniejszyć ryzyko rozwoju raka szyjki macicy, można:

zaszczepić się przeciw wirusowi HPV. Szczepionkę przepisuje lekarz rodzinny, pediatra lub ginekolog. Szczepionka przeciw HPV jest zalecana przede wszystkim dziewczynkom, które nie rozpoczęły współżycia płciowego (od 12. roku życia), ale też dorosłym kobietom, które są aktywne seksualnie, a nie są zakażone wirusem HPV. Można szczepić także chłopców. Szczepionka nie jest refundowana – trzeba za nią zapłacić, choć niektóre samorządy chcą to robić.
ograniczyć liczbę partnerów seksualnych
podczas stosunków prawidłowo używać prezerwatyw, co również redukuje ryzyko zakażenia wirusem HPV. Jednakże całkowite zabezpieczenie za pomocą prezerwatyw nie zostało jeszcze udowodnione.

Czytaj też: Czy zaszczepić dziecko przeciw HPV?

Czy wirus HPV zagraża ciąży?

Zmiany wywołane wirusem HPV mogą utrudnić zajście w ciążę, bo w wyniku infekcji rozwijają się duże brodawki albo rak szyjki macicy. Naukowcy uważają, że u kobiet zakażonych HPV częściej dochodzi do poronień na wczesnym etapie ciąży. Dlatego zanim zajdziesz w ciążę, warto wykonać badania na obecność wirusa HPV, ale też innych infekcji układu moczowo-płciowego, by leczenie zacząć przed ciążą, a nie w jej trakcie (stosowane preparaty mogą być szkodliwe dla rozwijającego się w twoim brzuchu dziecka).
Jeśli jesteś w ciąży i jednocześnie jesteś nosicielką wirusa HPV albo kiedykolwiek miałaś kłykciny kończyste, powiedz o tym ginekologowi. Prawdopodobnie zadecyduje o porodzie przez cesarskie cięcie, gdyż przejście dziecka przez kanał rodny może oznaczać zakażenie go wirusem HPV, co dla takiego maleństwa jest niebezpieczne (grożą mu różne powikłania, np. brodawczak krtani).

Zobacz także: