Badanie cytologiczne
AdobeStock
Starania o dziecko

Cytologia: przebieg badania i opisy wyników

Cytologia jest ważnym badaniem w profilaktyce raka szyjki macicy. Powinna być wykonywana regularnie, raz na trzy lata (jeśli pierwsze trzy wyniki były dobre i nie występują żadne czynniki ryzyka). Opis wyniku mówi o tym, czy trzeba podjąć leczenie.

Cytologia pozwala ocenić zdrowie dróg rodnych, wykryć nowtowry i infekcje. Wyniki cytologii dawniej opisywane były według tzw. pięciostopniowej skali Papanicolau. Pacjentka otrzymywała informację, którą ma grupę cytologiczną, a w razie konieczności także zalecenia dotyczące dalszego leczenia. Od 2001 roku obowiązuje sposób opisywania wyników cytologii rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Jest to system Bethesda. Umożliwia on szczegółowy opis wszystkiego, co cytolog widzi w próbce pod mikroskopem. To z kolei jest pomocne dla ginekologa, który może od razu określić, czy wszystko jest w porządku.

Spis treści:

Jak często robić cytologię?

Pierwszą cytologię należy wykonać w ciągu trzech lat od rozpoczęcia życia seksualnego, jednak nie później niż w wieku 25 lat (wytyczne amerykańskie zalecają, by wykonać ją po raz pierwszy w wieku 21 lat). Później należy robić ją regularnie, na początku raz w roku. Jeśli trzy kolejne wyniki są prawidłowe, następne badania cytologiczne można wykonywać raz na trzy lata

Zobacz też: Badanie cytologiczne w ciąży

Przygotowanie do cytologii

Na badanie najlepiej zgłosić się między czwartym dniem cyklu miesiączkowego a czwartym dniem przed terminem następnej spodziewanej miesiączki. Aby wyniki były miarodajne, najlepiej powstrzymać się od współżycia przez 2-3 dni przed planowaną cytologią. Nie należy też przez ten czas stosować globulek dopochwowych ani wykonywać irygacji pochwy.

Jak wygląda badanie cytologiczne?

Lekarz lub pielęgniarka pobierają próbkę z pochwy (rozmaz) za pomocą specjalnej szczoteczki. Utrwalają ją odczynnikami, a następnie przekazują do laboratorium. Cytolog ogląda próbkę pod mikroskopem i szczegółowo ją opisuje, korzystając z formularza.

Ważne! Cytologia nie zapobiega powstawaniu raka szyjki macicy, ale u pacjentek regularnie wykonujących badania pozwala na szybkie wykrycie zagrożenia, co daje stuprocentową gwarancję wyleczenia. Jeśli więc na wyniku cytologii widoczne są komórki raka płaskonabłonkowego, trzeba jak najszybciej zgłosić się do ginekologa, poddać się dalszym badaniom i leczeniu.

Przykładowe opisy wyników cytologii

  • Wynik cytologii prawidłowy. W opisie zaznaczone są tylko prawidłowe komórki nabłonka płaskiego i gruczołowatego – endocervix, co wskazuje, że wynik jest prawidłowy, odpowiada dawnej grupie I. W takim przypadku badanie można powtórzyć za rok. 
  • Cytologia prawidłowa z łagodnym stanem zapalnym. W opisie zaznaczone są komórki prawidłowe i nieliczne komórki świadczące o stanie zapalnym, który może ustąpić samoistnie, nie wymaga leczenia. Taki wynik również nie powinien niepokoić. Badanie można powtórzyć za rok. 
  • Cytologia prawidłowa ze stanem zapalnym. W opisie są zaznaczone komórki prawidłowe, pojedyncze leukocyty i komórki świadczące o stanie zapalnym. Taki wynik odpowiada dawnej grupie II. W tym przypadku warto zgłosić się do lekarza, który zaproponuje leczenie przeciwzapalne.
  • AGUS/ASCUS. Taki opis oznacza wynik nieprawidłowy. W opisie zaznaczone są komórki świadczące o stanie zapalnym. Nie ma jednak nieprawidłowych komórek, z których mogą powstawać nowotwory. Po otrzymaniu takiego wyniku trzeba zgłosić się do ginekologa, który zaproponuje leczenie przeciwzapalne. Po jego zakończeniu powinno się wykonać kontrolną cytologię.
  • Obraz cytologiczny odpowiada Bethesda LSIL. Jeśli tak jest napisane na badaniu, to oznacza to wynik nieprawidłowy. To sygnał, że w rozmazie pojawiły się pojedyncze komórki, z których mogą powstawać nowotwory. Zwykle świadczy to o ostrym stanie zapalnym i odpowiada dawnej grupie III. W takim przypadku konieczne jest udanie się do ginekologa, który zaproponuje leczenie lub dodatkowe badania.
  • Obraz cytologiczny odpowiada Bethesda HSIL. To też wynik nieprawidłowy. W rozmazie są liczne komórki, z których mogą powstawać nowotwory. Po otrzymaniu takiego wyniku cytologii trzeba jak najszybciej udać się do ginekologa, który zleci kolposkopię (oglądanie szyjki macicy pod mikroskopem), ewentualnie biopsję (pobranie wycinków do badania histopatologicznego).


Zobacz też: Opryszczka narządów płciowych: przyczyny, objawy i leczenie

Słowniczek terminów używanych w cytologii

Komórki, które mogą pojawić się na wyniku badania cytologicznego, to komórki:

  • nabłonka płaskiego – prawidłowe komórki pokrywające część zewnętrzną szyjki macicy;
  • nabłonka gruczołowego – prawidłowe komórki wyścielające kanał szyjki macicy;
  • nabłonka subtroficznego – występują, gdy w organizmie przez pewien czas brakuje estrogenów, np. u kobiet przed menopauzą;
  • nabłonka atroficznego – występują, gdy w organizmie brakuje estrogenów, np. po menopauzie;
  • zmienione popromiennie – pojawiają się u kobiet po radioterapii lub naświetlaniu w obrębie miednicy po leczeniu onkologicznym;
  • trudne do jednoznacznej klasyfikacji – nietypowe komórki ASCUS (części zewnętrznej szyjki macicy) lub AGUS (kanału szyjki macicy), które wymagają dalszego badania po wyleczeniu stanu zapalnego;
  • z zaburzonym dojrzewaniem – nietypowe komórki, czasem wymagają badania i leczenia;
  • niedojrzałe megablastycznie – nietypowe komórki, które trzeba zbadać, a w razie konieczności poddać leczeniu;
  • z cechami dysplazji – nieprawidłowe komórki o nietypowej budowie, z których mogą powstawać nowotwory;
  • z cechami neotypii – nietypowe komórki wymagają badania (kolonoskopii) i leczenia;
  • koilocyty – komórki zaatakowane wirusem HPV (brodawczaka wywołującego raka szyjki macicy).

 

Zobacz też:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
-25% na wszystko
-25% na wszystko
Rabat 25% na całą ofertę MEFEM... więcej»
Kod rabatowy:SZ25
Zobacz
+
-25% na wszystko
Online
Stacjonarnie

Rabat 25% na całą ofertę MEFEMI w cenie regularnej. Promocje na stronie www nie łączą się. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZ25
Zobacz
-20% na produkty marki
-20% na produkty marki
Rabat 20% na produkty marki Ri... więcej»
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
+
-20% na produkty marki
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na produkty marki Rituals przy zakupach za min. 100 zł. Kod promocyjny obowiązuje w sklepach Rituals, aplikacji oraz na naszej stronie internetowej rituals.com. Z rabatu wyłączone są inne promocje, edycje limitowane oraz kalendarze adwentowe. Szczegóły u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
-20% na wszystko
-20% na wszystko
Rabat 20% na cały asortyment d... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA20
Zobacz
+
-20% na wszystko
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na cały asortyment dostępny na naoko-store.pl, w butiku w Poznaniu (Posnania),  Warszawie (Elektrownia Powiśle) oraz Łodzi (Manufaktura). Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA20
Zobacz
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Rabat do 40% na sprzęt, odzież... więcej»
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
+
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Online
Stacjonarnie

Rabat do 40% na sprzęt, odzież i akcesoria sportowe dostępny w sklepie stacjonarnym i na Sportano.pl. Szczegóły w sklepie i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
Specjalnie dla Was przygotowal... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
+
-20% na markowe obuwie i akcesoria!
Online
Stacjonarnie
Specjalnie dla Was przygotowaliśmy niespodziankę w postaci 20% rabatu! Promocja obejmuje cały asortyment z wyłączaniem przecenionych produktów. Niektóre marki mogą być wyłączone a akcji rabatowej. Oferta dostępna na butsklep.pl i w naszym sklepie stacjonarnym. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
-30% na całą ofertę kosmetyków
-30% na całą ofertę kosmetyków
Rabat -30% na całą ofertę kosm... więcej»
Kod rabatowy:SZ2024
Zobacz
+
-30% na całą ofertę kosmetyków
Online

Rabat -30% na całą ofertę kosmetyków marek Bielenda Professional i Supremelab, obowiązuje na www.bielenda.com. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZ2024
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA