Dysleksja - czym jest, komu grozi?

Dysleksję czyli specyficzne trudności z czytaniem, pisaniem i liczeniem, ma co dziesiąty uczeń. Jej ciężką postać stwierdza się u dwojga na każdą setkę dzieci. Pięciokrotnie częściej przydarza się ona chłopcom. Nie do końca wiadomo dlaczego tak jest.    Kłopoty dyslektyków nie mają nic wspólnego z ich inteligencją i zdolnościami , lecz są wynikiem zakłóceń spostrzegania wzrokowego, słuchowego, koncentracji, uwagi, pamięci itd.  Można być ponadprzeciętnie inteligentnym, twórczym i mieć bogatą wyobraźnię a mimo wszystko nie radzić sobie z rzeczami, które innym przychodzą bez większego trudu, np. z czytaniem, pisaniem czy liczeniem.   Dysleksja nie jest chorobą ani kalectwem. Dysleksja nie ma nic wspólnego z lenistwem.  Dysleksję miało wielu sławnych ludzi m.in.   Albert Einstein i Leonardo da Vinci. Dysleksja to po prostu coś, nad czym trzeba popracować. Ćwiczenia przynoszą znakomite efekty.   Dysleksję diagnozuje się u ośmio-, dziewięciolatków, jednak  to, że dziecko może być obarczone ryzykiem dysleksji , można podejrzewać jeszcze zanim pójdzie szkoły, a nawet zanim zostanie przedszkolakiem.     Kto jest najbardziej narażony na dysleksję? Szczególnie uważnie trzeba przyglądać się dziecku z ciąży zagrożonej , takiemu, które miało problem z przyjściem na świat oraz temu,  które w okresie niemowlęcym rozwijało się ruchowo z opóźnieniem lub w sposób nietypowy (np. nie raczkowało, z aczęło chodzić później lub zdecydowanie wcześniej niż rówieśnicy , miało obniżone albo zbyt wysokie napięcie mięśniowe lub inne minimalne nieprawidłowości neurologiczne). Uwagi wymaga również malec, który w wieku dwóch, trzech lat gorzej niż rówieśnicy  radzi sobie z układaniem klocków, prostych układanek, jest niezdarny,  za mało lub nadmiernie ruchliwy,  ma problemy z koncentrowaniem uwagi, późno zaczął...

Michał jesienią skończy siedem lat. Chodzi do przedszkolnej zerówki. Jest nadpobudliwy , nie umie bawić się z dziećmi. Ma kłopoty z zapisywaniem literek, pracami plastycznymi, a także z koncentracją (nie potrafi usiedzieć na miejscu, nie kończy rozpoczętych zadań). Bardzo źle znosi porażki, krzyczy, gdy coś mu się nie uda. Bywa agresywny. Nauczycielki w przedszkolu dużo z nim pracują i podkreślają, że Michał jest bystrym chłopcem. Niestety, zapewne komplikacje okołoporodowe spowodowały rozmaite problemy (Michał urodził się przed czasem, był niedotleniony, przechodził długą rehabilitację). Wychowawczyni w przedszkolu zasugerowała rodzicom, aby chłopiec został w przedszkolu rok dłużej. Żeby mógł pod okiem przedszkolnych nauczycielek, które orientują się w jego trudnościach, w przyjaznej atmosferze znanego sobie miejsca poćwiczyć umiejętności potrzebne u progu szkoły. Żeby nauczył się koncentrować uwagę, stał się odporniejszy na porażki, zaczął lepiej radzić sobie w grupie i miał większe szanse, że w szkole zostanie przez rówieśników zaakceptowany. Żeby trochę dorósł. Kiedy warto posłać dziecko później do szkoły? Przypadek Michała to przykład, kiedy, dlaczego i po co czasem warto odroczyć obowiązek szkolny. To daje jeszcze rok na pokonywanie trudności , ćwiczenie rączek i paluszków, umiejętności skupiania się . Pozwala dojrzeć do szkoły emocjonalnie i społecznie. To sprawia, że w pierwszej klasie malec ma większe szanse na sukces. Dzięki temu maleje ryzyko, iż szkoła stanie się dla niego – i dla rodziców – drogą przez mękę. Malec łatwiej znajdzie kolegów, szybciej nauczy się czytać, nie będzie wciąż strofowany za to, że nie słucha pani, nie skupia się na lekcjach, źle pisze... Podejrzewasz, że was też może dotyczyć podobny problem? Najpierw zastanów się, czy: twoje dziecko znacznie odbiega umiejętnościami od...

Na początek dobra wiadomość: twój świeżo upieczony przedszkolak NIE MUSI liczyć do dziesięciu, ubierać się samodzielnie od stóp do głów ani recytować „Lokomotywy”.  To, że są dzieci, które to umieją, do niczego cię nie zobowiązuje, podobnie jak fakt, że kilkuletnie gimnastyczki z Chin potrafią robić mostek i szpagat. Co w takim razie powinien umieć trzylatek , który właśnie zaczął chodzić do przedszkola ? – Wbrew pozorom to nie jest łatwe pytanie – mówi Anna Marczewska-Stręk, psycholog z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 5 we Wrocławiu. – Dzieci rozwijają się przecież w indywidualnym tempie, każde ma inne predyspozycje i talenty . Istnieje jednak pewien zespół umiejętności, za pomocą których można ocenić rozwój dziecka. Oto one: Trzylatek jest ciekawy świata (i pyta, pyta, pyta...)   Wiele rzeczy go interesuje i chętnie o nie pyta („A co to?”, „A po co?”).    Ma coraz lepszą pamięć, może się już nauczyć prostej piosenki albo wierszyka (jeśli zechce!).    Wie, jakiej jest płci i jak ma na imię.    Rozumie, do czego służą przedmioty codziennego użytku.     Potrafi rozwiązywać proste problemy , np. wie, że trzeba dosunąć do regału krzesło, by dosięgnąć czegoś, co znajduje się wysoko na półce. Radzi sobie z prostą układanką. Wie, ile to jest jeden (klocek, miś), ile dwa (samochody), a co znaczy „wiele”. Rozumie pojęcia w rodzaju „mniej”, „więcej”, „mniejszy”, większy”. Potrafi segregować przedmioty (np. do jednego pudełka wkłada klocki, do drugiego misie). Te umiejętności są ważniejsze od wymieniania cyferek po kolei (mnóstwo dzieci recytuje „jeden – dwa – trzy”, ale nic to dla nich nie znaczy). Uwaga! Jeśli dziecko nie zadaje pytań, nie jest zainteresowane otoczeniem, nie układa prostych układanek, spróbuj poświęcać mu więcej czasu . Baw się z...