Koniec z bocianami i kapustą! Jak szczerze (i mądrze!) wyjaśnić dziecku, skąd się wzięło?

Skąd się biorą dzieci? Każdy z nas zadał kiedyś to pytanie, więc to naturalne, że nasze dzieci prędzej czy później zadadzą je nam. W czasach, kiedy podtekst seksualny jest obecny nawet na bilbordach, aż trudno zrozumieć, dlaczego wciąż mamy kłopoty w mówieniu o seksualności – bardzo przecież istotnej sferze naszego życia.

Edukacja seksualna, zdaniem specjalistów, to kluczowy element prawidłowego rozwoju. Kiedy najlepiej zacząć rozmawiać z dzieckiem o seksualności? Psychoterapeutka Magdalena Pikulska ze Scanmed Multimedis podpowiada, jak rozmawiać z dzieckiem o seksie, by od najmłodszych lat budować w nim zdrowy obraz seksualności. Zainteresowanie seksem u czterolatka lub sześciolatka nie powinno niepokoić rodziców – powinni oni czuć, że to szansa, by rozpocząć edukację.

Kiedy powiedzieć dziecku, skąd się biorą dzieci?

Na pytanie, kiedy powiedzieć dziecku, skąd się biorą dzieci, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każde dziecko jest inne: jedne będą się interesowały tą tematyką wcześniej, inne później. Tak jak każdy rodzic może mieć inne podejście. Niektórzy będą czekać, aż dziecko samo o to zapyta, a inni będą chcieli podjąć ten temat wcześniej, by przekazane informacje nie były wyssaną z palca historią o bocianach i kapuście.

Najważniejsze, żeby udzielane przez rodzica odpowiedzi były nie tylko prawdziwe, ale i dostosowane do wieku i zdolności percepcyjnych dziecka. Inne informacje można przekazać 2-letniemu dziecku, a inne 6-letniemu. Maluszkowi najczęściej wystarczy informacja, że kiedyś był w brzuchu mamy. Starszakowi można przekazać więcej wiadomości, np.: dziecko wydostaje się na świat z macicy, która znajduje się w brzuchu mamy.

Należy pamiętać, że dziecko, zadając pytanie, skąd się wzięło na świecie, chce zaspokoić swoją ciekawość i nie pyta o nasze osobiste doświadczenia seksualne.

Skąd się biorą dzieci?

Jak wytłumaczyć dziecku, skąd się biorą dzieci? Na pewno warto odpuścić sobie bajki o bocianach czy kapuście. Nie kłam – w zależności od wieku dziecka należy zacząć temat przede wszystkim od roli bliskości emocjonalnej, jak i fizycznej, i powiedzieć, że maluchy rodzą się z miłości. Rozmowy na temat anatomicznych szczegółów możemy zachować, aż dziecko będzie nieco starsze, jednak to nie znaczy, że musimy wymyślać fikcyjne historie o pochodzeniu niemowlaków.

Czego nie należy robić, kiedy dziecko zapyta, skąd się biorą dzieci:

zbywać dziecka czy szybko kończyć tematu,
przekierowywać do drugiego rodzica (być może córce jest łatwiej zapytać o to właśnie mamę, a synowi – tatę),
obarczać go zbyt zaawansowaną jak na jego wiek wiedzą,
zawstydzać dziecka, że interesuje się „takimi sprawami” w swoim wieku – jego pytania są zupełnie naturalne,
zniechęcać do pytań, mówiąc, że „dowie się, kiedy będzie starsze”.

Wszystko to zapewne sprawi, że maluch zacznie szukać odpowiedzi na własną rękę – w internecie bądź wśród rówieśników. Wtedy nie będziemy mieli wpływu na to, w jaki sposób zostaną mu przekazane informacje. Jest to szczególnie ważne dla dalszego rozwoju emocjonalnego dziecka i późniejszego zdrowego obrazu seksualności.

Jak rozmawiać z dzieckiem o seksie?

Przede wszystkim powinniśmy rozmawiać szczerze. Oczywiście to nie oznacza, że należy opowiadać ze szczegółami i tak, jak rozmawia się z dorosłą osobą. Ale należy powiedzieć o różnicy między kobietą i mężczyzną. Fakt innej budowy anatomicznej jest doskonałym punktem wyjścia, by opowiedzieć o tym, jak dochodzi do powstania nowego życia – mężczyzna posiada plemniki, a kobieta jajeczka, które w połączeniu tworzą dzidziusia.

Świadomość seksualna to wiedza o tym, jak jest zbudowane nasze ciało. Dziecko chce odpowiedzi na wiele pytań. Dlaczego brzuch kobiety jest miejscem rozwoju dziecka? Jak dziecko się w nim znalazło? Jak przyjdzie na świat? Takie pytania to doskonała okazja, by pokazać dziecku, jak działa ciało kobiety i mężczyzny. Maluch powinien czuć, że rodzic chce mu to wytłumaczyć.

„Kolejnym ważnym elementem jest wytłumaczenie, dlaczego dziecko rozwija się w ciele kobiety. Myślę, że łatwiej to zobrazować dziecku, kiedy rodzice okazują sobie uczucia. Dziecko widząc, że rodzice się całują i przytulają, zrozumie, że właśnie ta miłość sprawia, że pojawiają się na świecie dzieci” – komentuje psychoterapeutka Magdalena Pikulska.

Edukacja seksualna nastolatka

Współczesne nastolatki zazwyczaj dużo słyszą o seksie, całowaniu i bliskości fizycznej – środowisko rówieśników to kopalnia „wiedzy”. Koledzy jednak mogą nie być rzetelnym źródłem informacji, dlatego bardzo ważna jest tu rola rodziców. Oczywiście nastolatek powinien już być świadomy, w jaki sposób przebiega zapłodnienie, czym jest błona dziewicza i jak należy się zabezpieczać przed niechcianą ciążą bądź chorobami wenerycznymi (przenoszonymi drogą płciową).

W którymś punkcie życia nastolatka zostanie on otoczony presją społeczną: być może jego znajomi rozpoczną już życie seksualne. Ignorowanie rozmów na ten temat w domu nie sprawi, że nastolatek nie podejmie inicjacji. Ze strachu przed rozmową z rodzicami może jednak zrobić to nieświadomy konsekwencji bądź niepewny swojej decyzji, a to może mieć wielki wpływ na jego życie (np. niechciana ciąża w młodym wieku), przyszłe postrzeganie relacji i własnej cielesności.

Jak rozmawiać o seksualności z nastolatkiem:

powinniśmy docenić to, że dziecko przychodzi z pytaniami właśnie do nas (a nie np. do rówieśników) i zaspokoić jego ciekawość w rzetelny sposób;
powinniśmy zaoferować mu swoje wsparcie i obiecać, że zawsze może się do nas zwrócić ze wszelkimi wątpliwościami w tej sprawie;
nigdy nie należy straszyć samymi konsekwencjami seksu bez tłumaczenia jak im zapobiegać .

Skąd się biorą dzieci? Mądre książki

Eksperci zachęcają do tego, aby rodzice przełamywali tabu na temat seksualności i zaczęli o tym rozmawiać z dziećmi. Jest to podstawa zdrowej edukacji seksualnej. Zdarza się jednak tak, że sami mamy ogromne opory w rozmowach na ten temat, ponieważ nie rozmawiało się o tym w naszych domach. Bywa też tak, że rodzic sam nie został nigdy odpowiednio wykształcony w zakresie edukacji seksualnej.

Jeżeli mamy problemy z rozmową na temat seksu, a widzimy, że dziecko chciałoby się czegoś dowiedzieć, zawsze możemy zwrócić się o pomoc do seksuologa czy pedagoga, zaproponować wspólną wizytę bądź podsunąć kompetentną książkę.

Zobacz też: