Zasiłek pielęgnacyjny w 2023 roku – ile wynosi, kiedy jest waloryzowany, komu przysługuje?
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje rodzicom dzieci niepełnosprawnych oraz osobom dorosłym z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności. Przyznaje się go jako pomoc w pokryciu kosztów opieki nad osobą niesamodzielną.
- Ewa Janczak-Cwil
Zasiłek pielęgnacyjny jest jednym ze świadczeń opiekuńczych należnych rodzicom dzieci niepełnosprawnych oraz dorosłym, którzy w związku z niepełnosprawnością są niezdolni do samodzielnej egzystencji. Niestety w związku z ogromnymi potrzebami niepełnosprawnych dzieci i dorosłych kwota zasiłku pokrywa tylko niewielki ułamek kosztów, jaki ponoszą rodziny opiekujące się tymi osobami.
Spis treści:
- Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
- Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny?
- Jak długo można otrzymywać zasiłek pielęgnacyjny?
- Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny
- Zasiłek pielęgnacyjny – inne formalności
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- dziecku niepełnosprawnemu,
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia (musi posiadać orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności),
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia (która ma orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, która powstała do ukończenia 21. roku życia),
- osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny jest przyznawany niezależnie od dochodu na osobę w rodzinie. Także jego wysokość nie jest uzależniona od kryterium dochodowego. Jest wypłacany każdego miesiąca.
Zasiłek pielęgnacyjny NIE przysługuje:
- osobie umieszczonej w placówce zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie,
- osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego,
- w sytuacji, gdy osoba otrzymuje za granicą świadczenie pieniężne przyznawane na pokrycie kosztów związanych z pielęgnacją tej osoby (chyba że przepisy stanowią inaczej).
Zasiłek pielęgnacyjny wlicza się do dochodów w rozumieniu art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. Wszystko przez to, że ustawodawca nie wymienił zasiłku pielęgnacyjnego w art. 8 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, który zawiera listę przychodów niewliczanych do dochodu.
Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny?
Obecnie zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest w wysokości 215,84 zł miesięcznie. Ostatnia podwyżka tego zasiłku (o 31,42 złote) nastąpiła 1 listopada 2019 r. Do tego czasu wynosił on 184,42 złote. Nowa, wyższa kwota miała obowiązywać do końca października 2020, co dawało nadzieję na to, że i w kolejnym roku nastąpi podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego. Niestety zasiłek pielęgnacyjny w dalszym ciągu jest wypłacany w ustalonej w 2019 roku wysokości i nie wiadomo czy i kiedy nastąpi kolejne zwiększenie kwoty tego świadczenia. Na pewno wiadomo jednak, że w 2023 roku podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego nie będzie, jest ona planowana dopiero na 2024 rok.
Kiedy zasiłek pielęgnacyjny jest waloryzowany?
Na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny podlega weryfikacji co trzy lata. Następna waloryzacja będzie dopiero w 2024 roku. Rząd w drodze rozporządzenia może jednak podjąć decyzję o tym, by nie podwyższać tej kwoty – tak było w 2021 r. Jakie są więc zasady waloryzacji zasiłku pielęgnacyjnego? Następuje ona z uwzględnieniem wyników badań progu wsparcia dochodowego rodzin. Próg wsparcia dochodowego rodzin bada i przedstawia Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Taka weryfikacja nie oznacza jednak obowiązkowej zmiany kwoty zasiłku.
Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego przeprowadzona w 2019 roku była pierwszą podwyżką tego zasiłku od 12 lat. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja związana ze świadczeniem pielęgnacyjnym (przyznawanym rodzicowi, który rezygnuje z pracy zarobkowej na rzecz opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem), które co roku jest waloryzowane.
Jak długo można otrzymywać zasiłek pielęgnacyjny?
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznawane jest:
- na czas nieokreślony, jeżeli orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wydane jest na stałe;
- na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, jeśli zostały wydane na określony okres.
W praktyce wygląda to tak, że większość dzieci i osób niepełnosprawnych otrzymuje orzeczenie o niepełnosprawności na czas określony, często tylko na rok. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy niepełnosprawność ma charakter trwały i nie rokuje znaczącej poprawy stanu zdrowia. Oznacza to, że co roku trzeba występować o nowe orzeczenie o niepełnosprawności i co roku występować o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego.
Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny
Aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny, złóż wniosek w tej sprawie w urzędzie miasta lub gminy (zgodnie z miejscem zamieszkania osoby uprawnionej), lub też w instytucji wypłacającej świadczenia rodzinne, np. w ośrodku pomocy społecznej. Możesz to zrobić przez cały rok. Wzór wniosku znajduje się na stronach internetowych urzędów czy OPS, lecz możesz go otrzymać także na miejscu w ich placówkach.
Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego znajdziesz także na stronie: gov.pl – Zasiłek pielęgnacyjny.
Zasiłek pielęgnacyjny – inne formalności
Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny dla dziecka podpisują i składają jego rodzice. Wniosek o świadczenie dla dorosłej osoby niepełnosprawnej złożyć może osoba, która się nią opiekuje, jednak podpisać musi go sam niepełnosprawny.
Wniosek należy uzupełnić o niezbędne dokumenty:
- kopię orzeczenia o niepełnosprawności w przypadku dziecka do lat 16;
- kopię orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności w przypadku osoby w wieku powyżej 16 lat;
- zaświadczenie z instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, że pobyt w niej osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego i udzielane jej świadczenia nie są w całości lub w części finansowane z budżetu państwa lub z Narodowego Funduszu Zdrowia.
- klauzulę o przetwarzaniu danych osobowych.
Jeśli złożysz wniosek o zasiłek pielęgnacyjny w ciągu trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, otrzymasz prawo do zasiłku od miesiąca, w którym wnioskowałaś o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. W praktyce oznacza to, że otrzymasz wyrównanie świadczenia o miesiące, które upłynęły od czasu, gdy wystąpiłaś o orzeczenie stopnia niepełnosprawności.
Zobacz także: