5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Dodatkowy urlop nie tylko dla rodziców
5 dni opieki nad dzieckiem to nowy rodzaj urlopu opiekuńczego, który nie zastępuje dotychczasowych 2 dni dla rodziców. Choć nie każdy o tym wie, nie tylko rodziny z dziećmi mogą z niego skorzystać. Wyjaśniamy, komu przysługuje ten urlop i czy jest płatny.

Dodatkowy urlop opiekuńczy, znany jako tzw. 5 dni na opiekę, to stosunkowo świeże rozwiązanie, o którym nie wiedzą jeszcze wszyscy pracownicy. Ten urlop można wykorzystać, by osobiście zaopiekować się dzieckiem lub inną bliską osobą – członkiem rodziny albo kimś, kto mieszka z nami w jednym gospodarstwie domowym – jeśli potrzebuje wsparcia ze względu na problemy zdrowotne.
Poniżej wyjaśniamy, czy nowy urlop opiekuńczy jest płatny i kto może z niego skorzystać.
Spis treści:
- 5 dni opieki na opiekę: od kiedy?
- 5 dni opieki nad dzieckiem a 2 dni na dziecko
- Urlop 5 dni opieki na dziecko: ile płatny?
- Komu przysługuje 5 dni opieki nad dzieckiem?
5 dni opieki na opiekę: od kiedy?
Urlop „5 dni na dziecko” został wprowadzony dzięki unijnej dyrektywie „work-life balance”, którą Polska przyjęła w 2019 roku. Chodziło o to, żeby ułatwić rodzicom godzenie pracy z opieką nad dziećmi i zadbać o lepszy balans między życiem zawodowym a prywatnym. W Polsce ten nowy urlop opiekuńczy zaczął obowiązywać po zmianach w Kodeksie pracy z 2023 roku.
Trzeba jednak pamiętać, że niewykorzystane dni przepadają z końcem roku. O dodatkowy urlop można wnioskować u pracodawcy i wykorzystać je naraz albo podzielić na kilka części.
5 dni opieki nad dzieckiem a 2 dni na dziecko
Urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni to odrębne świadczenie i nie należy go mylić z 2 dniami (lub 16 godzinami) wolnego na dziecko.
W praktyce oznacza to, że rodzic w ciągu roku ma prawo do:
- 2 dni (lub 16 godzin) płatnego urlopu na dziecko poniżej 14. roku życia,
- 5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego na bliską osobę – dziecko, innego członka rodziny lub kogoś mieszkającego w tym samym gospodarstwie domowym, jeśli wymaga opieki ze względu na stan zdrowia.
Urlop 5 dni opieki na dziecko: ile płatny?
Za 5 dni urlopu opiekuńczego nie przysługuje wynagrodzenie – jest to więc urlop bezpłatny. Warto jednak pamiętać, że dotychczasowe 2 dni na opiekę nad dzieckiem wciąż są płatne.
Komu przysługuje 5 dni opieki nad dzieckiem?
Pracownik ma prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego w ciągu roku kalendarzowego, który można wykorzystać nie tylko na opiekę nad dzieckiem, ale także nad inną bliską osobą mieszkającą pod tym samym dachem. Taka osoba może być członkiem rodziny, na przykład:
- syn,
- córka,
- matka,
- ojciec,
- małżonek.
Najważniejsze informacje o 5 dniach opieki nad bliską osobą
- Aby otrzymać zgodę na urlop opiekuńczy, trzeba złożyć wniosek u pracodawcy.
- Wniosek o udzielenie urlopu można złożyć w formie papierowej albo elektronicznej, nie później niż 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu.
- Urlop opiekuńczy można wykorzystać w sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia, choroby lub urazu członka rodziny. Unia Europejska pozwala poszczególnym państwom członkowskim na ustalenie szczegółowych zasad dotyczących zakresu i warunków przyznawania takiego urlopu.
Ważne: osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych nie mają prawa do urlopu opiekuńczego.
Źródło: strefabiznesu.pl, kadry.infor.pl, bankier.pl
Zobacz też: