Reklama

Opieka na dziecko to wolne 2 dni na opiekę nad dzieckiem, które rodzice otrzymują w ramach regulacji prawnych. Jest to przydatne rozwiązanie w sytuacjach awaryjnych i nie musi być wykorzystane wyłącznie w przypadku choroby dziecka, ale zawsze wtedy, gdy dziecko z jakichś powodów nie może np. pójść do przedszkola czy szkoły i trzeba zapewnić mu opiekę. Aby móc skorzystać z urlopu opiekuńczego, trzeba jednak spełnić określone warunki.

Reklama

Spis treści:

Opieka na dziecko – dla kogo dzień wolny na dziecko

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy rodzic ma prawo do wzięcia w ciągu roku dwóch dodatkowych dni urlopu w celu sprawowania opieki nad dzieckiem, także zdrowym. Prawo to przysługuje rodzicom:

  • zatrudnionym na umowę o pracę,
  • na dziecko do 14. roku życia.

Opieka na dziecko należy się zarówno rodzicom biologicznym, jak i adopcyjnym oraz wychowującym dzieci w rodzinie zastępczej.

2 dni opieki nad dzieckiem: kiedy się należą?

Art. 188 Kodeksu pracy nie precyzuje powodów, z jakich rodzic może ubiegać się o opiekę na dziecko. Przyjmuje się, że jeżeli rodzic uzna, że dana sytuacja tego wymaga, może wnioskować o przyznanie urlopu.

Ważne! Tylko jedno z dwojga rodziców ma prawo wykorzystać dwa dni opieki na dziecko. Rodzice muszą ustalić między sobą, które z nich skorzysta z tego prawa w danym roku.

Art. 188 KP: zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem

Treść aktualnego aktu prawnego z Dziennika Ustaw ogłoszonego 30 lipca 2020 roku:

Art. 188 KP § 1. Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

§ 2. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia, o którym mowa w § 1, decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.

§ 3. Zwolnienie od pracy, o którym mowa w § 1, udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Urlop na opiekę nad dzieckiem: 2 dni lub 16 godzin

Zgodnie z powyższym rozporządzeniem urlop na dziecko można:

  • wziąć cały naraz,
  • podzielić i każdy z dwóch dni wykorzystać osobno,
  • skorzystać z niego w wymiarze godzinowym (można np. skorzystać z jednej godziny opieki).

Urlop na dziecko zdrowe w przeliczeniu na godziny wynosi 16 godzin w roku, czyli dokładnie tyle, ile wynoszą dwa dni pracy osoby zatrudnionej na pełen etat. W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy urlop jest udzielany w wymiarze godzinowym i ustalany proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Dodatkowo niepełne godziny zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Nie ma przeszkód, aby pracownik skorzystał ze zwolnienia bezpośrednio po innej nieobecności w pracy, np. po urlopie wypoczynkowym.

Ważne: liczba dni jest niezależna od liczby dzieci. Czyli, jeżeli masz np. trójkę dzieci, wciąż do wykorzystania są tylko 2 dni opieki w roku.

Opieka nad dzieckiem – ile płatne?

Rodzic w czasie trwania zwolnienia od pracy z powodu opieki nad dzieckiem zdrowym zachowuje prawo do wynagrodzenia. Świadczenie dla rodzica w postaci zasiłku za ten okres wynosi 100 proc. podstawy wynagrodzenia pracownika, czyli jest większe niż w przypadku zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że jeżeli rodzic będzie musiał wziąć dodatkowe dwa dni urlopu, aby zająć się dzieckiem, otrzyma za nie wynagrodzenie w takiej samej wysokości, jakby był wówczas w pracy.

Ważne: Jeżeli nie wykorzysta się 2 dni z tytułu opieki nad dzieckiem w danym roku, urlop ten przepada, gdyż nie jest przenoszony na następny rok kalendarzowy. Nie można także w razie niewykorzystania w danym roku tego zwolnienia żądać od pracodawcy ekwiwalentu.

2 dni opieki nad dzieckiem – kiedy zgłaszać?

Aby pracujący rodzic mógł skorzystać z urlopu na dziecko, musi:

Złożony wniosek jest dla pracodawcy wiążący, co oznacza, że nie może on wydać decyzji odmownej.

Ponieważ z 2 dni na dziecko może skorzystać tylko jeden z rodziców, oboje muszą złożyć stosowne wnioski – oświadczenie pracownika o zamiarze lub braku zamiaru korzystania z 2 dni opieki nad dzieckiem. Oświadczenie o braku zamiaru korzystania zazwyczaj znajduje się na jednym druku z wnioskiem o chęci skorzystania z 2 dni opieki na dziecko.

Można także złożyć oddzielne oświadczenie, które będzie zawierało:

  • dane rodzica, który nie będzie korzystał z dni na dziecko;
  • datę, miejscowość;
  • treść oświadczenia: „Oświadczam, iż nie zamierzam korzystać z urlopu rodzicielskiego w okresie wskazanym we wniosku o urlop rodzicielski złożonym przez żonę/męża... (imię i nazwisko rodzica, który będzie brał dni na dziecko), tj. od dnia... do...”;
  • podpis.

Urlop opiekuńczy w 2023 roku: 5 dni na dziecko

W sierpniu 2022 roku miały wejść w życie zapisy dyrektywy przyjętej przez Parlament Europejski dotyczącej kwestii urlopów i dni wolnych na opiekę nad dziećmi. Polska była zobowiązana wprowadzić dyrektywę najpóźniej do 2 sierpnia 2022. Rząd jednak nie zdążył jej wdrożyć i zmiana będzie obowiązywać najprawdopodobniej od kwietnia 2023 roku.

Dyrektywa work-life balance wprowadza m.in. urlop opiekuńczy, który miałby trwać 5 dni. Nie zastąpi on jednak aktualnego urlopu na dziecko, ale będzie funkcjonować jako nowe, odrębne udogodnienie. Będzie to urlop bezpłatny.

W przypadku 5-dniowego urlopu opiekuńczego określone są powody jego przyznawania. Są to m.in. względy medyczne, nagłe pogorszenie stanu zdrowia, choroba, kontuzja itp. Dyrektywa nie tylko zwiększy wymiar czasu, ale także rozszerzy obowiązywanie przepisu na innych członków rodziny takich jak matka, ojciec, małżonek.

Źródło: Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 30 lipca 2020 r. Poz. 1320 [dostęp online: 13.12.2021 r. http://isap.sejm.gov.pl/]

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama