zasiłek macierzyński
Fotolia
Prawo i finanse

Zasiłek macierzyński 2023 – wysokość zasiłku, wniosek, termin wypłaty

Zasiłek macierzyński w 2023 roku jest zależny od kilku czynników: m.in. od formy zatrudnienia i wysokości zarobków. Wysokość zasiłku macierzyńskiego wzrośnie po nowelizacji Kodeksu pracy i wdrożeniu tzw. unijnej dyrektywy rodzicielskiej.

Zasiłek macierzyński 2023 to świadczenie, które kobieta otrzymuje w trakcie przebywania na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim. Przysługuje ono wszystkim mamom, które mają opłacone ubezpieczenie chorobowe lub urodziły dziecko w czasie trwania urlopu wychowawczego.

Spis treści:

Wysokość zasiłku macierzyńskiego w 2023 roku

Wysokość zasiłku macierzyńskiego obliczana jest na podstawie średniej z przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto wypłacanego przez 12 miesięcy poprzedzających miesiąc urodzenia dziecka. Od tej zasady są jednak wyjątki:

  • jeżeli jesteś zatrudniona krócej niż 12 miesięcy – świadczenie obliczane jest na podstawie średniej z pełnych przepracowanych miesięcy,
  • jeżeli twoje przeciętne zarobki są mniejsze niż 1 tys. złotych – państwo dopłaci ci różnicę do wysokości 1000 zł.
Kobiety nieodprowadzające składek na ubezpieczenie chorobowe, zatrudnione na umowę o dzieło, studentki i bezrobotne otrzymają co miesiąc 1 tysiąc złotych zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie to, inaczej kosiniakowe świadczenie rodzinne, wypłacane jest przez pierwszy rok życia dziecka.

Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego

Kwota zasiłku macierzyńskiego zależy nie tylko od tego, na jakich warunkach jesteś zatrudniona, oraz od wysokości twoich zarobków. Liczy się również termin, w którym złożysz wniosek o urlop rodzicielski.

Po zmianach w Kodeksie pracy wymuszonych wdrożeniem dyrektywny unijnej:

  • Jeśli złożysz wniosek w terminie nie później niż 21 dni po porodzie o chęci wykorzystania całego urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po macierzyńskim, miesięczny zasiłek macierzyński za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wyniesie 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku (wcześniej było to 80 proc.). Za okres 9-tygodniowej części tego urlopu dla ojca dziecka przysługiwać będzie zasiłek macierzyński w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku. 
  • Jeśli zdecydujesz się wykorzystać urlop rodzicielski w późniejszych latach życia dziecka, wysokość zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego wyniesie 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku (wcześniej było to ok. 67,5 proc).

Zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia

Kobiety często zastanawiają się, czy należy się zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia. Nawet jeżeli umowa wygaśnie już po porodzie, ZUS ma obowiązek wypłacać świadczenie. Jeżeli zaś umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu w dniu porodu, to ubezpieczona matka także podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu, co uprawnia ją do otrzymania zasiłku macierzyńskiego po ustaniu tego ubezpieczenia.

Z kolei aby otrzymać zasiłek macierzyński, pracując na umowę zlecenie, musisz posiadać ubezpieczenie chorobowe (w dniu porodu).

Zasiłek macierzyński na działalności gospodarczej

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i opłacasz składki na ubezpieczenie chorobowe, masz prawo do zasiłku macierzyńskiego. Wysokość świadczenia obliczana jest na podstawie średniej ze składek opłacanych przez 12 miesięcy poprzedzających urodzenie dziecka.

W przypadku, kiedy prowadzisz działalność krócej niż 12 miesięcy, a opłacasz składki znacznie wyższe niż minimum wynikające z przepisów, otrzymasz zasiłek w minimalnej wysokości – 1 tys. złotych, który będzie powiększony o 1/12 za każdy miesiąc, w którym opłacałaś podwyższoną składkę na ubezpieczenie chorobowe.

Uwaga! Prawo do zasiłku macierzyńskiego mogą utracić mamy prowadzące działalność gospodarczą – dotyczy to tylko tych przedsiębiorczyń, które mają zaległości w opłacaniu składek ubezpieczeniowych. Od początku 2018 roku ZUS rozlicza wpłacone składki najpierw na poczet zaległych opłat. Zadłużeni przedsiębiorcy muszą liczyć się z tym, że jeżeli na ich koncie w ZUS-ie powstanie (lub już jest) jakaś zaległość, mogą utracić prawo do ubezpieczenia chorobowego i związanych z nim zasiłków.

Czy zasiłek macierzyński to dochód?

Tak. Zasiłek macierzyński to świadczenie regulowane ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody z tytułu zasiłku macierzyńskiego należy wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym w rubryce „dochody z innych źródeł’’.

Wniosek o zasiłek macierzyński

O zasiłek macierzyński można wystąpić jeszcze przed porodem. Maksymalnie 6 tygodni zasiłku macierzyńskiego można wykorzystać jeszcze przed przyjściem dziecka na świat, a po porodzie wykorzystać resztę przysługującego zasiłku macierzyńskiego. Wniosek o zasiłek macierzyński składa się na druku ZAM. Można to zrobić elektronicznie za pomocą platformy ePUAP (potrzebny jest profil zaufany), osobiście lub listownie do siedziby ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek. Zobacz również Wniosek o urlop macierzyński.

Termin wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez ZUS

Zgodnie z informacjami podawanymi przez ZUS, wypłata zasiłku macierzyńskiego nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Zobacz też:

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA