To, do kiedy dziecko musi jeździć w foteliku, precyzyjnie regulują przepisy: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2020 poz. 110). W 2017 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodzie. Nowelizacja rozporządzenia ministra transportu dotyczyła jednak głównie zmian w wysokościach kar mandatowych.
Sprawdź, do kiedy należy wozić dziecko w foteliku i od jakiego wzrostu przewożenie dziecka w foteliku nie jest obowiązkowe. Pamiętaj: wożenie dziecka w foteliku nie jest bezsensownym obowiązkiem. Fotelik znacząco zwiększa szanse dziecka w razie groźnego wypadku, ale musi być dopasowany do dziecka.
Spis treści:
Kiedyś dzieci, które ukończyły 12 lat, nie musiały już jeździć w fotelikach samochodowych. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami znacznie ma nie wiek, ale wzrost dziecka. W przepisach zapisano co prawda, że bezwzględny obowiązek wożenia dziecka w foteliku dotyczy dzieci do 3 lat, ale starsze dziecko również musi podróżować w foteliku, jeśli nie osiągnie odpowiedniego wzrostu – wiek nie ma w tej kwestii znaczenia.
Dziecko musi podróżować w foteliku, jeżeli ma mniej niż 150 cm wzrostu. Fotelik dla niemowlaka, ale także fotelik dla 3-latka, 6-latka i starszego dziecka to obowiązkowy sprzęt w samochodzie rodziców. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ze względu na swoją wagę dziecko nie mieści się w foteliku.
Foteliki dla starszych dzieci przewidziane są do 36 kg, niektórzy producenci oferują jednak foteliki dla dzieci ważących nawet więcej niż 50 kg. Warto szukać takich fotelików w sklepach, zamiast rezygnować z nich na rzecz podkładki samochodowej (w dalszej części tekstu wyjaśniamy, dlaczego lepiej nie przewozić na niej dziecka).
Kodeks drogowy – przewożenie dzieci (Ustawa prawo o ruchu drogowym, stan prawny: luty 2022 r.):
Art. 39, ust. 3
„W pojeździe (...) wyposażonym w pasy bezpieczeństwa lub urządzenia przytrzymujące dla dzieci dziecko mające mniej niż 150 cm wzrostu jest przewożone, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 3b, w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci, zgodnym z:
oraz
Zgodnie z przepisami dziecko może podróżować bez fotelika, gdy osiągnie wzrost 150 cm. Prawo przewiduje jednak kilka wyjątków. Jazda bez fotelika może być legalna również w przypadku dziecka o niższym wzroście (warto pamiętać, że „legalna” w tym wypadku nie oznacza „bardziej bezpieczna”).
Przewożenie dziecka bez fotelika jest możliwe w sytuacjach wyjątkowych, gdy:
Kodeks drogowy o wyjątkach w przewożeniu dzieci w fotelikach:
Art. 39, ust. 3b
„Zezwala się na przewożenie (...) na tylnym siedzeniu pojazdu dziecka mającego co najmniej 135 cm wzrostu przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa w przypadkach, kiedy ze względu na masę i wzrost dziecka nie jest możliwe zapewnienie fotelika bezpieczeństwa dla dziecka lub innego urządzenia przytrzymującego dla dzieci zgodnego z warunkami, o których mowa w ust. 3”.
Art. 39, ust. 3c
„Zezwala się na przewożenie (...) na tylnym siedzeniu pojazdu, trzeciego dziecka w wieku co najmniej 3 lat, przytrzymywanego za pomocą pasów bezpieczeństwa, w przypadku gdy dwoje dzieci jest przewożonych w fotelikach bezpieczeństwa dla dziecka lub innych urządzeniach przytrzymujących dla dzieci, zainstalowanych na tylnych siedzeniach pojazdu i nie ma możliwości zainstalowania trzeciego fotelika bezpieczeństwa dla dziecka lub innego urządzenia przytrzymującego dla dzieci”.
Dziecko można przewozić na przednim siedzeniu tyłem i przodem do kierunku jazdy tylko pod warunkiem, że poduszka powietrzna zostanie wyłączona. Przewożenie dziecka poniżej 150 cm wzrostu na przednim siedzeniu bez fotelika lub innego urządzenia podtrzymującego jest wykroczeniem. Nie wolno też przewozić dzieci w pojazdach, które nie są wyposażone w pasy bezpieczeństwa.
Za podróż samochodem z dzieckiem, które nie siedzi w foteliku, opiekunowi grozi mandat 150 zł oraz 6 punktów karnych. Mandat zapłaci także kierowca, który wiezie dziecko w foteliku zamontowanym tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu, ale nie wyłączył poduszki powietrznej. Zgodnie z nowymi przepisami policja może również ukarać rodzica za przewożenie dziecka w foteliku zamontowanym niezgodnie z instrukcją producenta.
Podkładki samochodowe nie zabezpieczają wystarczająco dziecka w razie wypadku drogowego. Najgroźniejszy w skutkach może się okazać brak ochrony bocznej oraz zagłówka. Podczas wypadku szanse dziecka przewożonego na podstawce spadają niemal do zera − alarmują eksperci.
Najlepszym wyborem jest fotelik samochodowy montowany tyłem do kierunku jazdy. Na rynku są dostępne foteliki montowane tyłem dla dzieci aż do ukończenia 4. roku życia. W razie wypadku na kręgosłup dziecka oddziałują siły pięciokrotnie niższe niż w tradycyjnym foteliku montowanym przodem do kierunku jazdy.
Źródło: Kodeks drogowy, Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2017 r.
Zobacz też:
W fotelikach montowanych tyłem do kierunku jazdy w Europie - głównie w Skandynawii - od dawna wozi się nie tylko niemowlęta, ale i starsze dzieci (nawet do szóstego roku życia). Takie rozwiązanie uznaje się za najbezpieczniejsze. Amerykańska Akademia Pediatrii również zaleca, aby przewozić dzieci tyłem do kierunku jazdy tak długo, jak to jest możliwe – minimum do drugiego roku życia lub dopóki dziecko nie przekroczy limitu wagi lub wzrostu określanego dla fotelika. Foteliki do przewożenia w takim ustawieniu dzieci starszych niż niemowlęta można kupić także w Polsce. Zobacz, dlaczego warto rozważyć taki zakup. Dlaczego dziecko powinno jeździć w foteliku tyłem do kierunku jazdy? To, że dziecko siedzi i pewnie trzyma głowę, nie znaczy, że w każdej sytuacji poradzi sobie z jej ciężarem. Głowa malucha w porównaniu z głową osoby dorosłej jest bardzo duża w stosunku do reszty ciała. Mięśnie szyi utrzymują ją pionie, ale są jeszcze zbyt słabe, by stanowić dla niej oparcie, gdy zadziałają siły przyspieszenia lub opóźnienia (np. podczas hamowania lub przyspieszania samochodu). Przy zderzeniu, które zawsze warto brać pod uwagę, bo to właśnie przed nim fotelik ma chronić dziecko, maluch nie jest w stanie utrzymać ciężaru głowy. Skutkiem tego są urazy lub złamania kręgu szyjnego . Fotelik samochodowy dla niemowlaka - sprawdź opinie! Skąd wiadomo, że fotelik ustawiony tyłem to lepsze rozwiązanie? Foteliki poddawane są tzw. crash testom , czyli kontrolowanym wypadkom z użyciem fantomów przypominających ciało dziecka. Przeprowadzają je niezależne organizacje konsumenckie, np. w Niemczech ADAC, w Wielkiej Brytanii AA TRUST czy OEAMTC w Austrii. Wynika z nich, że podczas zderzenia w foteliku montowanym przodem obciążenie mięśni szyi jest pięć razy większe niż kiedy dziecko siedzi w foteliku montowanym tyłem do kierunku jazdy . Dane wskazują, że...
