Legalna niania: jak legalnie zatrudnić opiekunkę do dziecka

W Polsce większość niań pracuje na czarno. Zatrudniając opiekunkę do dziecka legalnie, masz poczucie, że postępujesz zgodnie z prawem, zaś niania zarabia na emeryturę, ma np. prawo do urlopu, zwolnienia chorobowego, ma także ubezpieczenie zdrowotne. Ale przede wszystkim ma pewność pracy i zostanie z wami na dłużej. Legalne zatrudnienie niani to same korzyści.

Tyle teoria. A jak legalne zatrudnienie opiekunki do dziecka wygląda w praktyce?

Umowa uaktywniająca

Zatrudnienie niani na umowę uaktywniającą jest opłacalne, bo rodzice nie muszą pokrywać składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne z własnej kieszeni. Składki pokrywa ZUS z budżetu państwa, niania dodatkowo może opłacać sobie składkę chorobową (którą jej pracodawca odlicza od jej pensji). Także składka na ubezpieczenie zdrowotne pokrywana jest z budżetu państwa. Warunkiem takiego zatrudnienia niani jest to, aby oboje rodziców pracowało zawodowo, a dziecko nie miało więcej niż 3 lata (w przypadku braku miejsca w przedszkolu - 4).

Szukasz niani? Wejdź na:

Co powinna określać umowa uaktywniająca

W umowie, którą podpiszecie z nianią powinniście określić:

cel i przedmiot umowy
czas i miejsce sprawowania opieki nad dzieckiem
liczbę dzieci powierzonych opiece niani
obowiązki niani
wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty
czas, na jaki zawieracie umowę
warunki zmiany i rozwiązania umowy.

Zobacz, czy dziecko lepiej wychowuje się z nianią czy w żłobku?

Legalne zatrudnienie niani

Nianią nie może być jeden z rodziców, ale może nią być np. babcia lub ktoś z rodziny. Po podpisaniu umowy uaktywniającej z nianią, rodzic musi w ciągu 7 dni zgłosić ten fakt w ZUS-ie, jako płatnika składek (formularz ZUS ZFA) oraz opiekunkę jako osobę ubezpieczoną (druk ZUS ZUA - jeżeli niania będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu).

Aby ZUS opłacał składki na nianię, rodzice muszą być zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę, umowy cywilnoprawne (zlecenie i agencyjne) lub prowadzić pozarolniczą albo rolniczą działalność gospodarczą.

Znalezienie niani przez agencję niań

Najprościej – i najszybciej – znaleźć nianię przez wyspecjalizowaną agencję. Niania z agencji zwykle przechodzi badania zdrowotne, psychologiczne, testy lub szkolenia, dzięki temu jest bardziej kompetentna niż sąsiadka czy pani, która dorabia do emerytury. Agencje pobierają jednorazową prowizję, która zależy od pensji opiekunki i wynosi kilkaset złotych.

Jak szukać opiekunki do dziecka?

Jest kilka rozwiązań, które warto wziąć pod uwagę, poszukując idealnej niani.
• Agencja opiekunek – to pewny sposób, bo agencje sprawdzają przyszłe nianie. Z ofert możesz wybrać tylko te, które ci pasują. Nie unikniesz jednak spotkań z kilkoma kandydatkami.
• Ogłoszenie w prasie – najlepiej lokalnej. Ten sposób ma tę niedogodność, że będziesz musiała odbyć sporo rozmów z kandydatkami.
• Portal internetowy (np. www.niania.pl) – oprócz ofert niań szukających pracy są też fora, gdzie wymienisz się informacjami z innymi rodzicami.
• Poczta pantoflowa – to najlepsza metoda. Nianię poleca przecież osoba, którą znasz i jej ufasz, np. znajoma, krewny, sąsiad.

Konsultacja: mec. Michał Kozłowski, radca prawny z Kancelarii Krawczyk i Wspólnicy w Warszawie.

Zobacz też: