Prawa samotnej matki

Samotne macierzyństwo: urlop macierzyński i wychowawczy

Jako samotna matka masz prawo do urlopu macierzyńskiego i wychowawczego w normalnym wymiarze. W swoim zakładzie pracy powinnaś zgłosić chęć wykorzystania dwóch dni do opieki nad dzieckiem, które będziesz mogła wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego (po upływie roku, niewykorzystane, przepadną).

Samotna matka może również złożyć wniosek o zasiłek rodzinny, jeśli tylko jej zarobki kwalifikują ją do tego typu pomocy; musi przedstawić zaświadczenie o dochodach za zeszły rok z Urzędu Skarbowego. Jeśli twoje dochody są niskie, możesz wystąpić o przyznanie pomocy finansowej do ośrodka opieki społecznej, odpowiedniego do twojego miejsca zamieszkania.

Masz prawo do ewentualnej opieki nad dzieckiem w czasie jego choroby.

Zobacz też: Wniosek o urlop wychowawczy

Refundacje kosztów na opiekę dla dziecka

Samotna matka może też liczyć na tzw. refundacje kosztów na opiekę dla dziecka do momentu ukończenia przez nie siedmiu lat; uzyska refundacje:

na okres do trzech miesięcy, jeżeli podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na okres co najmniej sześciu miesięcy,
na okres do sześciu miesięcy, jeżeli podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na okres co najmniej 12 miesięcy.

Refundacja nie może przekroczyć połowy kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Nie przysługuje też w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Wspólne rozliczanie samotnej matki z dzieckiem

Samotna mama może rozliczać się z Urzędem Skarbowym wspólnie z dzieckiem; wspólne rozliczenie jest możliwe, jeżeli dziecko nie ma skończonych 25 lat i pobiera naukę w szkole wyższej, wystarczy jednak, aby dziecko tylko przez część roku spełniało warunek wiekowy. Pamiętaj, że wspólne rozliczanie może mieć miejsce, jeśli dziecko w danym roku podatkowym nie uzyskało żadnych dochodów (z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości, która nie powoduje obowiązku zapłaty podatku).[CMS_PAGE_BREAK]

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 185 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 370 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności dodatek wynosi 265 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 530 zł na wszystkie dzieci. Wymienione kwoty świadczenia przysługują, jeśli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego. W przypadku, gdy dochód rodziny przekracza kwotę kryterium dochodowego uprawniające do zasiłku rodzinnego, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka oblicza się zgodnie z tzw. mechanizmem "złotówka za złotówkę".

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko:

matce,
ojcu,
opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z jego rodziców, ponieważ:
drugi z rodziców dziecka nie żyje,
ojciec dziecka jest nieznany.

Alimenty dla samotnej matki

Powinnaś wystąpić do Sądu Rodzinnego (właściwego do miejscu pobytu dziecka) o alimenty. Pozew o alimenty składa się w:

sądzie rejonowym,
wydziale rodzinnym i dla nieletnich, właściwym dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów lub właściwym dla miejsca zamieszkania osoby pozwanej.

Jako osoba dochodząca alimentów jesteś ustawowo zwolniona z kosztów sądowych. W pozwie należy przedstawić:

wysokość dochodzonej kwoty,
przyczyny uzasadniające złożenie pozwu (potrzeby uprawnionego do alimentów dziecka),
możliwości zobowiązanego do alimentów (jego zawód, kwalifikacje, sytuację majątkową).

W przypadku dochodzenia alimentów dla dwojga lub więcej osób uprawnionych trzeba dla każdej z osobna podać wysokość dochodzonej kwoty oraz jej potrzeby. Do pozwu muszą być dołączone:

odpisy pozwu dla każdej strony biorącej udział w sprawie,
odpisy aktów stanu cywilnego,
odpisy poprzedniego wyroku lub umowy alimentacyjnej, ugody sądowej ustalającej alimenty,
wszelkie możliwe dokumenty potwierdzające to, co napisałaś w pozwie, tzn. zaświadczenia dotyczące kosztów utrzymania i wychowania dziecka, jego edukacji, wykaz kosztów leczenia, odzieży, rekreacji, opłat za mieszkanie i telefon oraz zaświadczenia dotyczące stanu zdrowia, jeżeli ma on wpływ na zakres potrzeb i kosztów utrzymania, a także zaświadczenia dotyczące wysokości zarobków lub zadłużeń rodzica i członków rodziny, z którymi dziecko pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym.

Pozew wraz z załącznikami składa się w biurze podawczym sądu, można go też przesłać pocztą. Sąd zawiadamia strony o terminie i miejscu rozprawy, doręcza pozwanemu odpis pozwu i zobowiązuje do złożenia zaświadczenia o wysokości dochodów. Pozwany może złożyć odpowiedź na pozew i ustosunkować się do twierdzeń pozwu, przedstawić dowody (dokumenty, dowody z zeznań wskazanych świadków) na potwierdzenie trafności swoich wywodów – odpis tego pisma sąd doręczy stronie powodowej.

Zobacz też: