Prawa samotnej matki

Samotne macierzyństwo: urlop macierzyński i wychowawczy

Jako samotna matka masz prawo do urlopu macierzyńskiego i wychowawczego w normalnym wymiarze. W swoim zakładzie pracy powinnaś zgłosić chęć wykorzystania dwóch dni do opieki nad dzieckiem, które będziesz mogła wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego (po upływie roku, niewykorzystane, przepadną).

Samotna matka może również złożyć wniosek o zasiłek rodzinny, jeśli tylko jej zarobki kwalifikują ją do tego typu pomocy; musi przedstawić zaświadczenie o dochodach za zeszły rok z Urzędu Skarbowego. Jeśli twoje dochody są niskie, możesz wystąpić o przyznanie pomocy finansowej do ośrodka opieki społecznej, odpowiedniego do twojego miejsca zamieszkania.

Masz prawo do ewentualnej opieki nad dzieckiem w czasie jego choroby.

Zobacz też: Wniosek o urlop wychowawczy

Refundacje kosztów na opiekę dla dziecka

Samotna matka może też liczyć na tzw. refundacje kosztów na opiekę dla dziecka do momentu ukończenia przez nie siedmiu lat; uzyska refundacje:

• na okres do trzech miesięcy, jeżeli podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na okres co najmniej sześciu miesięcy,
• na okres do sześciu miesięcy, jeżeli podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na okres co najmniej 12 miesięcy.

Refundacja nie może przekroczyć połowy kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Nie przysługuje też w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Wspólne rozliczanie samotnej matki z dzieckiem

Samotna mama może rozliczać się z Urzędem Skarbowym wspólnie z dzieckiem; wspólne rozliczenie jest możliwe, jeżeli dziecko nie ma skończonych 25 lat i pobiera naukę w szkole wyższej, wystarczy jednak, aby dziecko tylko przez część roku spełniało warunek wiekowy. Pamiętaj, że wspólne rozliczanie może mieć miejsce, jeśli dziecko w danym roku podatkowym nie uzyskało żadnych dochodów (z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości, która nie powoduje obowiązku zapłaty podatku).[CMS_PAGE_BREAK]

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 185 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 370 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności dodatek wynosi 265 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 530 zł na wszystkie dzieci. Wymienione kwoty świadczenia przysługują, jeśli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego. W przypadku, gdy dochód rodziny przekracza kwotę kryterium dochodowego uprawniające do zasiłku rodzinnego, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka oblicza się zgodnie z tzw. mechanizmem "złotówka za złotówkę".

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko:

• matce,
• ojcu,
• opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z jego rodziców, ponieważ:
• drugi z rodziców dziecka nie żyje,
• ojciec dziecka jest nieznany.

Alimenty dla samotnej matki

Powinnaś wystąpić do Sądu Rodzinnego (właściwego do miejscu pobytu dziecka) o alimenty. Pozew o alimenty składa się w:

• sądzie rejonowym,
• wydziale rodzinnym i dla nieletnich, właściwym dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów lub właściwym dla miejsca zamieszkania osoby pozwanej.

Jako osoba dochodząca alimentów jesteś ustawowo zwolniona z kosztów sądowych. W pozwie należy przedstawić:

• wysokość dochodzonej kwoty,
• przyczyny uzasadniające złożenie pozwu (potrzeby uprawnionego do alimentów dziecka),
• możliwości zobowiązanego do alimentów (jego zawód, kwalifikacje, sytuację majątkową).

W przypadku dochodzenia alimentów dla dwojga lub więcej osób uprawnionych trzeba dla każdej z osobna podać wysokość dochodzonej kwoty oraz jej potrzeby. Do pozwu muszą być dołączone:

• odpisy pozwu dla każdej strony biorącej udział w sprawie,
• odpisy aktów stanu cywilnego,
• odpisy poprzedniego wyroku lub umowy alimentacyjnej, ugody sądowej ustalającej alimenty,
• wszelkie możliwe dokumenty potwierdzające to, co napisałaś w pozwie, tzn. zaświadczenia dotyczące kosztów utrzymania i wychowania dziecka, jego edukacji, wykaz kosztów leczenia, odzieży, rekreacji, opłat za mieszkanie i telefon oraz zaświadczenia dotyczące stanu zdrowia, jeżeli ma on wpływ na zakres potrzeb i kosztów utrzymania, a także zaświadczenia dotyczące wysokości zarobków lub zadłużeń rodzica i członków rodziny, z którymi dziecko pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym.

Pozew wraz z załącznikami składa się w biurze podawczym sądu, można go też przesłać pocztą. Sąd zawiadamia strony o terminie i miejscu rozprawy, doręcza pozwanemu odpis pozwu i zobowiązuje do złożenia zaświadczenia o wysokości dochodów. Pozwany może złożyć odpowiedź na pozew i ustosunkować się do twierdzeń pozwu, przedstawić dowody (dokumenty, dowody z zeznań wskazanych świadków) na potwierdzenie trafności swoich wywodów – odpis tego pisma sąd doręczy stronie powodowej.

Zobacz też:

• Jak być samotną matką?
• Jak napisać pozew o alimenty? Wzór