Urlop opiekuńczy 2022 – komu przysługuje, ile wolnego?
Urlop opiekuńczy miał wejść w życie 1 sierpnia 2022. Nowe przepisy każdemu pracownikowi dają prawo do wykorzystania 5 dni w roku na opiekę nad dzieckiem, dorosłym członkiem rodziny lub osobą niespokrewnioną zamieszkującą w tym samym gospodarstwie domowym. Sprawdź, od kiedy można, jak wziąć urlop opiekuńczy i czy otrzymasz wynagrodzenie za te dni wolne od pracy.
Nowy urlop opiekuńczy wynika z przepisów unijnych. Miał zostać wprowadzony od sierpnia 2022, ale w związku z przedłużającą się procedurą wdrażania, wejdzie w życie 1 stycznia 2023 roku. Co ważne – nowe przepisy nie ograniczają ani nie zabierają uprawnienia, które przysługuje pracującym rodzicom w ramach 2 dni opieki na dziecko. Pozostanie ono płatne w pełnej wysokości. Zatem od 2023 roku rodzic będzie mógł przeznaczyć na opiekę nad dzieckiem aż 7 dni w roku, z czego tylko 2 będą płatne. Pozostałe 5 dni będzie można wykorzystać na opiekę nad dzieckiem, ale nie tylko.
Urlop opiekuńczy – zasady
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE czytamy, czemu służy wprowadzenie dodatkowego urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni.
„Aby zapewnić mężczyznom i kobietom pełniącym obowiązki opiekuńcze większe możliwości pozostania na rynku pracy, każdy pracownik powinien mieć prawo do urlopu opiekuńczego wynoszącego pięć dni roboczych w roku. Państwa członkowskie mogą zdecydować, że taki urlop może być wykorzystywany w częściach obejmujących od jednego do kilku dni roboczych na konkretny przypadek”.
I dalej: „Zachęca się państwa członkowskie do rozszerzania prawa do urlopu opiekuńczego na opiekę nad innymi krewnymi, takimi jak dziadkowie i rodzeństwo. Państwa członkowskie mogą wymagać uprzedniego przedstawienia zaświadczenia lekarskiego o potrzebie zapewnienia znacznej opieki lub wsparcia z poważnych powodów medycznych”.
Komu przysługuje urlop opiekuńczy i czy jest płatny?
Do wykorzystania nowego urlopu opiekuńczego w Polsce uprawnione są osoby, które podejmują opiekę nad
- chorym dzieckiem,
- rodzicem,
- małżonkiem
- inną osobą zamieszkującą w jednym gospodarstwie domowym.
Aby taki urlop otrzymać należy z wyprzedzeniem złożyć wniosek o urlop opiekuńczy.
W Polsce urlop opiekuńczy będzie bezpłatny. Jest to niezgodne z unijną dyrektywą, która zaleca, aby urlop opiekuńczy był płatny co najmniej w 50 procentach. Może się więc okazać, że w praktyce będzie on wykorzystywany jedynie w ostateczności, po wykorzystaniu płatnych 2 dni opieki na dziecko i 14-dniowego zwolnienia na opiekę nad chorym członkiem rodziny. Wykorzystane dni wolne w ramach nowego urlopu opiekuńczego wliczą się jednak do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Wniosek o urlop opiekuńczy
Należy go złożyć u pracodawcy w formie papierowej lub elektronicznie nie później niż dzień przed rozpoczęciem urlopu.
We wniosku trzeba zawrzeć imię i nazwisko osoby, na którą pracownik chce wziąć urlop opiekuńczy oraz przyczyny, z jakich opieka jest konieczna. W przypadku, gdy osoba, na którą wnioskuje się o opiekę, jest z nami spokrewniona, trzeba podać stopień pokrewieństwa, np. syn, mąż, matka. Gdy wniosek dotyczy osoby niespokrewnionej, trzeba podać adres zamieszkania tej osoby.
Wniosek musi też zawierać informację o dacie rozpoczęcia i zakończeniu urlopu.
Źródło: grantthortnton.pl, zielonalinia.gov.pl
Przeczytaj też: