Reklama

Chrzest dziecka odbywa się najczęściej wtedy, gdy dziecko jest w wieku niemowlęcym – ma 2-6 miesięcy. Jednak ceremonię tę można przeprowadzić u roczniaka, kilkulatka, a zdarza się, że chrzciny organizowane są w tym samym roku, w którym dziecko przysępuje do komunii świętej. Nie ma bowiem przepisu mówiącego o tym, kiedy trzeba chrzcić dziecko, choć powinno się to odbyć jak najszybciej. Dlatego niektórzy rodzice decydują się na chrzciny dziecka kilkutygodniowego.

Reklama

Zanim wyślecie zaproszenia na chrzest dziecka, musicie dopełnić wszystkich formalności w kościele. Zwyczajowo uroczystość przyjęcia sakramentu chrztu świętego odbywa się w parafii, do której przynależą rodzice z racji miejsca zamieszkania. Jeśli chcecie ochrzcić dziecko w innym kościele, będziecie potrzebować zaświadczenia ze swojej parafii – wizyta w kancelarii parafialnej i tak was więc nie ominie. Zakładając jednak, że decydujecie się na chrzciny w waszym kościele, najpierw musicie skierować kroki do swojej kancelarii parafialnej w godzinach jej urzędowania.

Spis treści:

Czy powinno się chrzcić dziecko?

Mimo że w Polsce wciąż większa część rodziców decyduje się ochrzcić dziecko, rośnie liczba dzieci nieochrzczonych. Czemu ludzie nie chrzczą dzieci? Powody mogą być różne:

  • Rodzice, nawet jeśli nie wystąpili z Kościoła, nie czują z tą wspólnotą żadnej więzi lub są zdecydowanie przeciwni polityce duchownych.
  • Rodzice nie chcą narzucać religii dziecku.
  • Rodzice nie mają ślubu kościelnego, a dla księży z ich parafii jest to poważna przeszkoda do tego, by nie udzielić ich dziecku sakramentu chrztu,
  • Pojawia się problem, kogo wybrać do roli rodziców chrzestnych. Maleje też znaczenie roli chrzestnych w życiu dziecka (dawniej, kiedy nie było jeszcze rodzin zastępczych oraz adopcyjnych – to rodzice chrzestni mieli obowiązek opiekować się dzieckiem np. gdy rodzice biologiczni umierali, chorowali, schodzili na złą drogę, itp.)

Dla niektórych rodziców ochrzczenie dziecka jest oczywiste i nie wyobrażają sobie innego rozwiązania. Rodzice ci:

  • są praktykującymi katolikami,
  • shcą ciągłości tradycji związanej z obrzędami kościelnymi (nawet jeśli nie są praktykującymi katolikami),
  • uważają, że uroczystość chrztu to znakomity sposób na integrację rodzinną,
  • nie chcą czekać ze chrztem do czasu, kiedy rówieśnicy dziecka będą przystępować do komunii św. (obawiają się, że dziecko będzie chciało wraz z innymi chodzić na religię i przystępować do sakramentów: eucharystii i bierzmowania).

Słowem, na pytanie, czy i kiedy powinno się chrzcić dziecko, rodzice odpowiadają w zależności od indywidualnych poglądów i aktualnych okoliczności (np. w czasie pandemii ograniczono liczbę uroczystości rodzinnych, w tym również chrztów).

Jakie dokumenty do chrztu dziecka?

Do parafii musicie udać się zazwyczaj na miesiąc przed planowaną datą chrztu. W zależności od zwyczajów obowiązujących w waszym kościele chrzty mogą odbywać się raz lub dwa razy w miesiącu podczas mszy albo można wyznaczyć indywidualny termin – nie w każdej parafii jest to jednak możliwe. Czasami zdarza się, że ksiądz udziela sakramentu chrztu św. dziecku podczas ceremonii poza mszą. O wszystkich możliwościach dowiecie się w swojej parafii.

Przed wizytą w kancelarii parafialnej przygotujcie następujące dokumenty potrzebne do zgłoszenia dziecka do przyjęcia chrztu:

  • akt urodzenia dziecka z Urzędu Stanu Cywilnego (rejestracja dziecka po urodzeniu),
  • świadectwo ślubu kościelnego rodziców dziecka,
  • dane rodziców chrzestnych (imiona i nazwiska, daty urodzenia i adresy zamieszkania),
  • zaświadczenie z parafii zamieszkania rodziców chrzestnych, że są praktykującymi katolikami i mogą pełnić funkcję rodziców chrzestnych – są nowe przepisy dot. rodziców chrzestnych.

Kto może być rodzicem chrzestnym?

Rodzicem chrzestnym może być osoba, która:

  • ukończyła 16 lat,
  • jest ochrzczona, przystąpiła do I Komunii Św. oraz bierzmowania,
  • nienależąca do Kościoła katolickiego, jako świadek chrztu, pod warunkiem, że drugi rodzic jest praktykującym katolikiem.

Ile kosztuje chrzest?

Chrzest jest sakramentem udzielanym bezpłatnie, jednak księża przyjmują tzw. ofiarę z tego tytułu. W niektórych parafiach wśród wiernych krąży obowiązujący nieformalny cennik kościelnych uroczystości, czasami ksiądz sugeruje, ile zwykle inni rodzice ofiarowują za chrzest.

Zatem ile za chrzest dziecka powinni zapłacić rodzice w kancelarii parafialnej? To zależy od zasobności ich portfela. W tym roku w małych parafiach można ofiarować z tej okazji 50-100 zł lub więcej. W parafiach większych, miejskich, rodzice decydują się na większą ofiarę, która wynosi 200-400 zł lub więcej, jeśli rodziców na to stać.

Czy ksiądz może odmówić chrztu nieślubnemu dziecku?

Teoretycznie tak, gdyż jednym z dokumentów wymaganych do przedstawienia w kancelarii parafialnej przed chrztem dziecka jest świadectwo ślubu kościelnego rodziców. W praktyce jednak wszystko zależy od proboszcza parafii, w której ma się odbyć uroczystość. Wielu księży, mając do czynienia z rodzicami nieposiadającymi ślubu kościelnego – czy to żyjącymi w tzw. konkubinacie, czy tylko ze ślubem cywilnym, namawia ich do przyjęcia sakramentu małżeństwa, ale nie uzależnia chrztu dziecka od tego, czy faktycznie tak się stanie.

Większość księży obecnie chrzci nieślubne dzieci. Praktyka ta powinna być powszechna, jako że Kościół podlega papieżowi. Obecny papież Franciszek publicznie chrzcił dzieci z nieformalnych związków, dając tym samym przykład, jak powinni postępować księża na całym świecie. Dlatego jeśli proboszcz waszej parafii odmawia ochrzczenia nieślubnego dziecka, można o to prosić w innej parafii.

Zgodnie z kościelnym prawem, dziecko, którego rodzice nie mają ślubu kościelnego, również może zostać ochrzczone w kościele katolickim, jeśli rodzice oraz rodzice chrzestni zobowiązują się do wychowania dziecka w wierze katolickiej, składając odpowiednie oświadczenie na piśmie.

Jeśli jesteś samotną, niezamężną matką, nie musisz spełniać dodatkowych warunków, aby twoje dziecko otrzymało chrzest.

Jak wygląda chrzest dziecka?

Decydując się na dopuszczenie dziecka do sakramentu chrztu św. rodzice oraz rodzice chrzestni zobowiązują się wychowywać dziecko w wierze katolickiej. Podczas chrztu rodzice uczestniczą w modlitwie i wykonują następujące czynności liturgiczne:

  • publicznie proszą o chrzest swojego dziecka,
  • kreślą znak krzyża na jego czole,
  • wyrzekają się szatana i składają wyznanie wiary,
  • zapalają świecę dziecka,
  • otrzymują specjalne błogosławieństwo przeznaczone dla matek i ojców.

O przebiegu chrztu opowie wam ksiądz, informując o pytaniach, jakie zada i jak należy na nie odpowiedzieć. Może także poinformować o lokalnych zwyczajach np. o tym, kto trzyma dziecko do chrztu. To naprawdę nie jest skomplikowane i nie trzeba się denerwować, że o czymś się zapomni w trakcie uroczystości.

Gdy rodzice wyrzekną się szatana i podejmą zobowiązanie wychowania dziecka w wierze, ksiądz powie:
– Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kościoła, której wyznawanie jest naszą chlubą, w Chrystusie, Panie naszym.
Na to rodzice odpowiadają: Amen.

Następnie kapłan poleje główkę dziecka wodą święconą, pytając rodziców:
– Czy chcecie, aby (tu wymieni imiona dziecka) otrzymał chrzest w wierze Kościoła, którą przed chwilą wyznaliśmy?
Rodzice odpowiadają: Chcemy.

Ksiądz wymienia imiona dziecka i mówi: ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.
Następnie namaszcza czoło dziecka, a matka chrzestna kładzie mu białą szatkę. Obrzęd chrztu kończą słowa kapłana:
– (imiona dziecka), stałeś się nowym stworzeniem i przyoblekłeś się w Chrystusa, dlatego otrzymujesz białą szatę. Niech twoi bliscy słowem i przykładem pomogą ci zachować godność dziecka Bożego nieskalaną aż po życie wieczne.
Obecni odpowiadają: Amen.
Ksiądz: Przyjmijcie światło Chrystusa.
Po tych słowach ojciec chrzestny odpala świecę dla dziecka od paschału znajdującego się na ołtarzu.

Ksiądz: Podtrzymywanie tego światła powierza się wam, rodzice i chrzestni, aby wasze dziecko, oświecone przez Chrystusa, postępowało zawsze jak dziecko światłości, a trwając w wierze, mogło wyjść na spotkanie przychodzącego Pana razem z wszystkimi Świętymi w niebie.

Po tych słowach rodzice i chrzestni wracają z dzieckiem na wyznaczone miejsce. Po zakończeniu ceremonii/mszy rodzice i chrzestni idą do zakrystii, aby wypełnić dokumenty i złożyć podpisy pod zaświadczeniem o udziale w sakramencie Chrztu Świętego.

Chrzest starszego dziecka wygląda identycznie. Jedyną różnicą jest to, że dziecko w czasie ceremonii stoi na własnych nogach. Jeśli jest na tyle duże, że rozumie, co się dzieje, nie trzeba go unosić do polania główki wodą. Maluch sam może ją pochylić, aby ksiądz mógł to zrobić. Symboliczna biała szatkę kładzie się dziecku na ramieniu albo na chwilę okrywa nią jego głowę.

Kto trzyma dziecko do chrztu?

Co do zasady, nie ma znaczenia, kto trzyma dziecko do chrztu. Najlepiej, kiedy jest to dobrze znana mu osoba – mama albo tata. Wtedy dziecko będzie czuło się bezpieczniej – a to najważniejsze w trakcie uroczystości, która sama w sobie może być stresującym wydarzeniem. Są jednak regiony, w których przyjęło się, że to matka chrzestna trzyma dziecko w trakcie tej niezwykłej ceremonii. Według jeszcze innej tradycji dziecko powinno być trzymane przez osobę tej samej płci – matka chrzestna trzyma dziewczynkę, ojciec chrzestny chłopca. Warto ustalić, kto trzyma dziecko jeszcze przed ceremonią i co najważniejsze, kierować się przede wszystkim komfortem maluszka.

Jak ubrać dziecko do chrztu?

Niemowlęta najczęściej ubierane są w białe ubranka, choć nie jest to żaden wymóg. Dziecku powinno być przede wszystkim wygodnie i ciepło, ale nie za ciepło. Najmłodsze niemowlęta podczas uroczystości często są trzymane w jasnych becikach. Starsze dzieci mają na sobie jasne ubranka – dziewczynki noszą sukienki, chłopcy spodnie i bluzki, koszule albo minigarnitury. Jak wybrać ubranko do chrztu dziecka? Nie warto z dziecka robić obsypanej koronkami bezy – maluszek ma wyglądać czysto i schludnie – tyle naprawdę wystarczy.

Ubrania koniecznie trzeba dopasować do pory roku, w jakiej odbywa się chrzest, i wziąć pod uwagę temperaturę panującą w kościele. Zimą jest w im cieplej, ale latem zwykle znacznie chłodniej niż na dworze. Dziecko nie powinno ani marznąć, ani się przegrzewać, dzięki czemu będzie w trakcie uroczystości spokojniejsze.

Co rodzice kupują dziecku na chrzest?

Podczas chrztu potrzebna jest tzw. biała szatka oraz świeca. Mogą kupić je rodzice albo rodzice chrzestni – czasami zwyczajowo szatkę kupuje matka chrzestna, a świecę ojciec chrzestny. Warto to omówić przed uroczystością, aby tych rekwizytów nie zabrakło podczas chrztu dziecka.

Zwyczajowo rodzice wyprawiają chrzest dziecka, a rodzice chrzestni obdarowują je symbolicznymi prezentami, np. medalikiem, okolicznościowym obrazkiem czy ryngrafem. Bardzo często przekazują też, tak jak i pozostali goście, okolicznościowe kartki z życzeniami dla dziecka. Czasami do życzeń dołączane są pieniądze. Ile wypada dać w prezencie na chrzciny? Kwota nie powinna być zbyt mała, ani zbyt duża. Wielu Polaków deklaruje, że wkłada do kartki z życzeniami z okazji chrztu dziecka 200-300 zł. Jednak nawet 100 zł będzie godnym prezentem i nie ma się co przejmować, jeśli nie można sprezentować większej sumy pieniędzy.

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama