Międzynarodowy Dzień Kobiet: historia, geneza, obchody w Polsce i na świecie
Obchodzone 8 marca święto znane jest niemal na całym świecie. Historia Dnia Kobiet sięga początków XX wieku – chociaż niektórzy historycy uważają, że może mieć jeszcze wcześniejszą genezę. Opowiedz dziecku, skąd się wziął Dzień Kobiet, jak się go obchodzi w Polsce i na świecie, i że wbrew pozorom wcale nie jest to komunistyczne święto!
- Ewa Janczak-Cwil
Dzień Kobiet obchodzony jest 8 marca. Choć tego dnia większość kobiet, dziewczyn i dziewczynek chętnie przyjmuje życzenia, historia święta jest nieco zapomniana. Narosło też wokół niego sporo mitów. Chociaż Dzień Kobiet był częstym elementem propagandy i kronik filmowych z okresu PRL – geneza święta sięga wcześniejszych czasów.
Tłumacząc dziecku, skąd się wzięło to święto, warto zwracać uwagę, że jego pochodzenie związane jest z ruchami feministycznymi i emancypacją z początków XX wieku. Czy wiesz, że w 2023 roku Dzień Kobiet będzie obchodzony już po raz 112? Nie tylko w pracy, ale i wśród najbliższych. Coraz częściej obchodzi się także Dzień Kobiet w przedszkolu i Dzień Kobiet w szkole.
Spis treści:
Dzień Kobiet – historia
Historia powstania Dnia Kobiet ma związek z ruchami sufrażystek i walką o prawa kobiet. Chociaż niektórzy historycy uważają, że tradycja tego święta sięga aż czasów starożytnych, największy związek z obecnym Dniem Kobiet mają wydarzenia z 28 lutego 1909. To właśnie wtedy Socjalistyczna Partia Ameryki postanowiła upamiętnić protest zorganizowany rok wcześniej – 8 marca 1908. Domagano się wtedy równych praw zarobkowych i politycznych dla kobiet, odbywały się strajki pracownic branży włókienniczej.
Oficjalnie Międzynarodowy Dzień Kobiet został ustanowiony rok później – 8 marca 1910 roku. Po raz pierwszy faktycznie świętowano i prowadzono obchody w 1911 roku w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Na przestrzeni kolejnych lat manifestacje, w których opowiadano się za prawami kobiet, łączono także z protestami antywojennymi.
Od tamtych czasów Dzień Kobiet uznawany jest przez wszystkie kraje należące do Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). W 2023 roku obchodzimy więc 112 Międzynarodowy Dzień Kobiet.
Dzień kobiet – tradycja
Warto pamiętać o tym, że tradycja obchodzenia Dnia Kobiet powstała na gruncie walki o równouprawnienie kobiet – równe traktowanie bez względu na płeć. Dlatego wręczanie prezentów z okazji Dnia Kobiet, kojarzonych z tradycyjnie wykonywanymi przez kobiety obowiązkami, nie jest mile widziane. Z tego względu lepiej nie obdarowywać pań np. akcesoriami kuchennymi.
Tradycyjnie w Dniu Kobiet wręczano paniom kwiaty. Za czasów PRL-u najpopularniejszymi kwiatami były goździki. Kobiety otrzymywały też czasami rajstopy, mydło czy ręcznik zaliczane w tamtych czasach do towarów luksusowych, a obchodzenie Dnia Kobiet było w zakładach pracy... obowiązkowe.
Aby z klasą uhonorować kobiety w dniu ich święta, najważniejsze jest, aby nie robić tego z przymusu, a wręczanie upominków nie było nacechowane sztucznością czy ośmieszaniem. Obecnie najpopularniejszym upominkiem w dalszym ciągu są kwiaty, a nawet właśnie goździki, ale też róże i tulipany. Popularne są także drobne słodycze.
Dzień kobiet na świecie
Dzień Kobiet na świecie obchodzony jest w ok. 30 krajach. Nie w każdym z nich obchody przypadają na 8 marca. W niektórych krajach świętuje się dłużej niż jeden dzień. W Armenii obchodzi się Miesiąc Kobiet, który trwa od 8 marca do 7 kwietnia. Ostatni dzień tego miesiąca jest Dniem Piękna i Macierzyństwa. We Włoszech świętowanie zaczyna się tydzień wcześniej. Wtedy na murach i płotach zawisają plakaty i ulotki związane z Dniem Kobiet. Natomiast 8 marca we Włoszech panie otrzymują od panów gałązki akacji srebrzystej, ale co ciekawe kobiety sobie nawzajem też dają kwiaty w prezencie. Z kolei w Wietnamie dwa dni kojarzone są ze świętem kobiet: 8 marca oraz 20 października.
W Portugalii i Rumunii kobiety świętują Dzień Kobiet we własnym gronie, organizując sobie „babskie spotkania”. W Wielkiej Brytanii Dzień Kobiet jest dniem, w którym odbywają się wykłady i prelekcje związane z emancypacją kobiet oraz ich historycznymi osiągnięciami.
W niektórych częściach świata świętuje się w mniej typowy sposób. W prowincji Guangdong w Chinach mężczyźni organizują wycieczki górskie... w makijażu i butach na wysokim obcasie. Chińczycy oferują także kobietom aż pół dnia wolnego z okazji ich święta.
W wielu miejscach na świecie takich jak Pakistan, Arabia Saudyjska czy Chile Dzień Kobiet wykorzystywany jest jako okazja do organizacji manifestacji w interesie praw kobiet. Panie walczą o równe płace, zaostrzenie kar wobec sprawców przemocy domowej, a także o prawo do decydowania o sobie i swoim ciele.
W Iranie obchodzenie Dnia Kobiet jest zabronione. Ma to związek z rewolucją kulturową, a właściwie z jej cofnięciem, które dokonało się w 1979 roku. Od tego czasu prawa kobiet w tym kraju są ponownie coraz bardziej ograniczane.
Dzień kobiet w Polsce
Dzień Kobiet w Polsce nie jest dniem wolnym od pracy, choć takim przywilejem cieszą się kobiety na Białorusi, Ukrainie i w Rosji. Polki są w miejscach pracy najczęściej obdarowywane symbolicznym kwiatem, czasami otrzymują też drobne upominki – słodycze, kosmetyki.
Nieco inaczej Dzień Kobiet obchodzony jest w polskich rodzinach. Mamy, babcie, córki i wnuczki w tym dniu dostają od mężczyzn najczęściej kwiaty, ale bywa, że obdarowywane są innymi upominkami zamiast kwiatów. Najpopularniejszymi prezentami na Dzień Kobiet jest: biżuteria, perfumy, voucher do SPA, ale równie dobrze można ukochanym kobietom sprezentować coś innego, np. coś związanego z ich pasjami: farby do malowania, sportowy zegarek, zestaw narzędzi ogrodniczych, bilety do teatru itp.
W wielu polskich szkołach świętuje się 8 marca – chłopcy wręczają wtedy kwiaty swoim koleżankom, a także nauczycielkom. To miła tradycja, o której warto opowiedzieć dzieciom. Można także urozmaicić ten dzień o własnoręczne laurki lub zorganizować zabawy na Dzień Kobiet.
Zobacz też:
- Zamiast kwiatka, doceń mnie! Tego życzę sobie – i innym mamom – na Dzień Kobiet
- 6 prezentów na Dzień Kobiet - zrób je razem z dzieckiem
- Na Dzień Kobiet. Co zrobić, by poprawić samopoczucie?