Reklama

Małpia ospa jest rzadką chorobą odzwierzęcą, która dotychczas występowała wyłącznie w krajach afrykańskich (Benin, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, DRK, Gabon, Wybrzeże Kości Słoniowej, Liberia, Nigeria, Kongo, Sierra Leone i Południowy Sudan). Śmiertelność w przypadku małpiej ospy wynosi 10,6 procent, w pozostałych przypadkach choroba przebiega łagodnie i ustępuje po kilku tygodniach.

Reklama

Małpią ospę wywołuje wirus z rodzaju Orthopoxvirus, który człowiekowi przekazują najczęściej gryzonie, a nie wbrew nazwie, małpy. Najnowsze przypadki małpiej ospy w Europie dotyczą zachodnioafrykańskiej odmiany choroby, która jest mniej groźna – śmiertelność w jej przypadku wynosi ok. 3,6 procent.

Małpiej ospie dużo bliżej do groźnej ospy prawdziwej (30 proc. śmiertelności) niż do ospy wietrznej.

Według WHO na najcięższy przebieg choroby mogą być narażone dzieci, ciężarne oraz osoby z zaburzeniami działania układu odpornościowego.

Spis treści:

Małpia ospa: objawy

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wymienia objawy, po których można rozpoznać zachorowanie na małpią ospę.

Podejrzenie małpiej ospy istnieje, gdy:

  • u osoby w dowolnym wieku, w kraju, w którym nie występowała dotąd małpia ospa, pojawi się ostra wysypka

oraz co najmniej jeden z następujących objawów:

  • ból głowy
  • ostry początek gorączki
  • powiększenie węzłów chłonnych
  • bóle mięśni
  • ból pleców
  • wyraźne osłabienie

oraz, gdy obraz wysypki nie może być wytłumaczony następującymi chorobami:

  • ospą wietrzną,
  • półpaścem,
  • odrą,
  • chorobą zika,
  • dengą,
  • chikungunyą,
  • opryszczką pospolitą,
  • bakteryjnym zakażeniem skóry,
  • rozsianym zakażeniem gonokokiem,
  • kiłą
  • ziarniniakiem wenerycznym, ziarniniakiem pachwinowym,
  • reakcją alergiczną
  • oraz wszelkimi innymi lokalnie istotnymi i częstymi przyczynami wysypki grudkowej lub pęcherzykowej.

Objawy małpiej ospy występują 5-21 dni (zwykle 6-13) po kontakcie z wirusem. Utrzymują się przez ok 4 tygodnie.

małpia ospa objawy

grafika: Pro_vector/Adobe Stock

    Małpia ospa – zarażanie

    Małpia ospa przenosi się inaczej niż wirus wywołujący COVID-19. Najczęściej do zakażenia wirusem małpiej ospy dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z chorym zwierzęciem – z jego krwią lub płynami ustrojowymi. Wirus przenosi się przez kontakt z uszkodzoną skórą i błonami śluzowymi. Rzadko dochodzi do zakażenia od chorego człowieka, a jeśli tak się dzieje, to najczęściej poprzez bliski kontakt ze zmianami chorobowymi, płynami ustrojowymi, kropelkami z dróg oddechowych i skażonymi materiałami, takimi jak pościel.

    Obecnie występujące przypadki małpiej ospy poza Afryką są o tyle zagadkowe, że większość z nich nie ma związku z podróżą do krajów afrykańskich, gdzie choroba występuje endemicznie. Wśród zakażonych większość stanowią mężczyźni.

    Leczenie małpiej ospy

    Nie istnieje zatwierdzona procedura specyficznego leczenia infekcji wirusem małpiej ospy. Specjaliści przypuszczają jednak, że leki przeciwwirusowe opracowane do stosowania u pacjentów z ospą wietrzną mogą okazać się pomocne.

    W opracowaniach medycznych wspomina się następujące leki, które najprawdopodobniej wykażą skuteczność podczas leczenia małpiej ospy:

    • Tecovirimat (TPOXX) – stosowany na sopę wietrzną u dorosłych i dzieci od 3 kg masy ciała
    • Cidofovir (Vistide) – stosowany w walce z zakażenie wirusem cytomegalii,
    • Vaccinia Immuno Globulin Intravenous (VIGIV) – zatwierdzony do leczenia powikłań po szczepieniu przeciwko ospie, w przypadkach zakażenia wirusem krowianki
    • Brincidofovir (Tembexa) – stosowany do leczenia ospy wietrznej u dorosłych i dzieci, w tym noworodków.

    Szczepionka na małpią ospę

    Nie ma szczepionki przeciwko małpiej ospie. Obecnie w celu zapobiegania kolejnym przypadkom tej choroby w Wielkiej Brytanii szczepi się osoby znajdujące się w grupie ryzyka szczepionką przeciwko ospie prawdziwej. Amerykańscy specjaliści z CDC uważają, że szczepionka przeciwko ospie prawdziwej może być co najmniej w 85 proc. skuteczna w zapobieganiu małpiej ospie. Są to jednak tylko przypuszczenia, gdyż nie zostało to przebadane. Prace nad szczepionką celowaną w małpią ospę dopiero trwają.

    „W celu zapobiegania ospie małpiej i ospie prawdziwej (są to wirusy spokrewnione) w EU, USA i Kanadzie została zarejestrowana szczepionka znana pod nazwami handlowymi JYNNEOSTM, Imvamune lub Imvanex opracowana przez firmę Bavarian Nordic. Obecnie trwają prace nad szczepionką dedykowaną ospie małpiej" — na Facebooku napisała prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog i immunolog.

    Małpia ospa – występowanie

    Jak dotąd (na dzień 27 maja 2022) małpią ospę potwierdzono w 20 krajach poza Afryką. Są to:

    • Wielka Brytania (90 przypadków),
    • Hiszpania (84),
    • Portugalia (58),
    • Kanada (26),
    • Włochy (13),
    • Niemcy (12),
    • Holandia (12),
    • Stany Zjednoczone (10),
    • Francja (7), Belgia (6),
    • Czechy (5),
    • Szwajcaria (3),
    • Australia (2),
    • Słowenia (2),
    • Szwecja (2),
    • Dania (2),
    • Finlandia (1),
    • Izrael (1),
    • Austria (1),
    • Zjednoczone Emiraty Arabskie (1).

    Poniżej stale aktualizowany raport dotyczący liczby przypadków potwierdzonych i podejrzewanych w poszczególnych krajach:

    Potwierdzone przypadki odnotowane między 13 a 21 maja 2022:

    • Australia – 1-5
    • Belgia – 1-5, podejrzenie małpiej ospy: 1-5
    • Kanada – 1-5, podejrzenie małpiej ospy: 11-20
    • Francja – 1-5, podejrzenie małpiej ospy: 1-5
    • Niemcy – 1-5
    • Włochy – 1-5
    • Holandia – 1-5
    • Portugalia – 21-30
    • Hiszpania – 21-30, podejrzenie małpiej ospy: 6-10
    • Szwecja – 1-5
    • Wielka Brytania – 21-30
    • USA – 1-5

    Źródło: cdc.gov.pl, who.int

    Zobacz także:

    Reklama
    Reklama
    Reklama
    Reklama