Jak napisać charakterystykę: wskazówki + przykład
Charakterystyka postaci to jedna z ważniejszych form wypowiedzi pisemnej, którą ćwiczy się na zajęciach z języka polskiego. Jak napisać charakterystykę postaci? Czym się kierować? Podpowiadamy.
Ciężko omówić jakąkolwiek lekturę bez opisu najważniejszego czynnika – bohaterów. Charakterystyka postaci to opis wyglądu, zachowania i postępowania bohaterów występujących w książce. Jak napisać charakterystykę postaci? Z jakich elementów składa się charakterystyka postaci? Dowiesz się tego z poniższego artykułu.
Jak napisać charakterystykę postaci?
Napisanie dobrej charakterystyki postaci wiąże się z… wnikliwym przeczytaniem książki. Dobrze jest robić notatki już na etapie czytania. Warto zapisać, kiedy i w jakich okolicznościach czytelnik poznaje daną postać. Dobrze jest również zapisywać z pozoru najmniej istotne szczegóły, które przydadzą się w trakcie pisania charakterystyki – takie jak wygląd, wiek czy ubranie. Będą potrzebne do opisu postaci.
Co jeszcze warto zanotować? Przede wszystkim, cechy charakteru i usposobienie, a także nastawienie postaci do innych, do samej siebie, do świata, do pracy, przyrody czy obowiązków. Dzięki temu, pisząc charakterystykę, jesteśmy w stanie dać pełny ogląd postaci.
Należy pamiętać, że pisanie charakterystyki nie powinno być tylko suchym wyliczaniem przymiotników i czasowników. Charakterystyka to tak naprawdę analiza postaci, rozbijanie jej cech na części mniejsze. Wymienianie cech charakteru to jedno – równie istotne jest przytoczenie przykładów zachowania postaci w opisywanym momencie.
Charakterystyka może być statyczna albo dynamiczna. Statyczna opisuje postać w konkretnym momencie jej życia. Dynamiczna opisuje rozwój postaci w ciągu całej przedstawionej w lekturze historii.
Elementy, z jakich składa się charakterystyka postaci
Tak jak większość wypowiedzi pisemnych w języku polskim, charakterystyka ma swoje żelazne zasady, którymi trzeba się kierować w trakcie jej pisania. Tak jak rozprawka czy opowiadanie, charakterystyka składa się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia, a dokładniej, podsumowania. Oto zasady pisania charakterystyki.
- Wstęp – przedstawienie postaci (kim jest, jak ją poznajemy), ile ma lat, jak wygląda. WAŻNE: pamiętaj o podaniu tytułu i autora książki, w której występuje opisywany bohater.
- Rozwinięcie – charakter postaci, cechy szczególne, usposobienie, podejście do życia, siebie, innych, pracy, odpowiedzialności czy natury, poparte przykładami z treści książki.
- Zakończenie – podsumowanie, subiektywna ocena bohatera (czy był zły, czy dobry, jak się zachowywał, czy można byłoby się z nim zaprzyjaźnić).
W trakcie pisania charakterystyki warto pamiętać o:
- Pisaniu opisowym – opis nie powinien zawierać tylko suchych przymiotników. Powinien być możliwie szczegółowy, mieć możliwie dużo porównań i metafor.
- Dawaniu przykładów – jeżeli bohater zachował się w określony sposób, co ma zostać ujęte w charakterystyce, warto przytoczyć konkretną sytuację z książki, np. za pomocą cytatu.
- Unikaniu powtarzania czasowników – np. był, była, miał, miała. Zamiast tego staraj się wykorzystać zwroty takie jak: wyróżniał się, charakteryzował się, odznaczał się.
Charakterystyka postaci – przykład
Przykłady krótkiej charakterystyki postaci (najważniejsze informacje, opis, przebieg wydarzeń).
Mały Książę – główny bohater książki „Mały Książę” napisanej przez Antoine de Saint-Exupéry. Przedstawiony jako mały, ładny chłopiec o promiennych, pomierzwionych włosach. Pochodzi z innej planety, na której rosną baobaby. Z treści książki można wnioskować, że chłopiec jest bardzo zaradny i odpowiedzialny – dba o swoją planetę i rośliny, które na niej wyrastają. Wyróżnia się wyjątkową, wręcz dojrzałą spostrzegawczością – zawsze zadaje trafne pytania, które mają drugie dno. Za to nie lubi na nie odpowiadać. Mimo to ma bardzo pogodne usposobienie, które zmienia się, kiedy wspomina o Róży. Gdy rozmowa schodzi na jej temat, chłopiec wyraźnie smutnieje, a czasem nawet płacze. Odczuwa frustrację, ale i ogromną tęsknotę, która coraz bardziej przybiera na sile. W trakcie rocznej wędrówki, zakończonej powrotem na swoją planetę, Mały Książę szuka odpowiedzi na nurtujące go pytania natury emocjonalnej i egzystencjalnej.
Zobacz też: