Dzień Wcześniaka: dziś ratuje się dzieci urodzone nawet w 22. tygodniu ciąży!
Dzień Wcześniaka to ważne święto i okazja, by poznać jego historię oraz ideę. Nawet co dziesiąte dziecko rodzi się jako wcześniak. Dzięki postępowi medycyny szanse na przeżycie tych dzieci są dziś coraz większe. Wyjaśniamy, kiedy wypada Światowy Dzień Wcześniaka, i ile ważył najmniejszy wcześniak.
- Magdalena Drab
Dzień Wcześniaka to święto obchodzone zarówno przez rodziców, jak i lekarzy. Opieka nad wcześniakami jest dziś na wysokim poziomie, a specjaliści ratują coraz młodsze dzieci – nawet te urodzone w 22. tygodniu ciąży! Najmniejszy wcześniak na świecie, który przeżył, ważył niewiele ponad 300 g. A kiedyś? Ze względu na brak odpowiedniego sprzętu, techniki medycznej i farmakoterapii wcześniaki ratowano dopiero od 29. tygodnia ciąży lub dopiero 30. tygodnia ciąży. Postęp jest więc ogromny!
Kiedy wypada Dzień Wcześniaka?
Światowy Dzień Wcześniaka wypada 17 listopada. W Polsce obchodzi się go od 2011 roku z inicjatywy Fundacji Wcześniak. Dzień Wcześniaka to ważna data, dzięki której łatwiej szerzyć wiedzę na temat problemów wcześniaków. W Polsce co roku rodzi się przedwcześnie ponad 20 tysięcy dzieci. Na całym świecie co 10. dziecko jest wcześniakiem. Znane wcześniaki, które zaskoczyły świat niebanalnymi osiągnięciami, to m.in. Albert Einstein, Sir Isaac Newton, Mark Twain, Stevie Wonder.
Światowy Dzień Wcześniaka ma nawet swój symbol: to mała fioletowa skarpetka (fiolet kojarzony jest z delikatnością).
Jak się obchodzi Dzień Wcześniaka?
Światowy Dzień Wcześniaka to ważny dzień dla lekarzy neonatologów, pielęgniarek neonatologicznych, ale przede wszystkim dla dzieci urodzonych przed planowanym terminem. Wiedza na temat wcześniactwa jest bardzo mała. Osoby, które nigdy nie zetknęły się z tak maleńkimi dziećmi, nie zdają sobie sprawy z powikłań zdrowotnych, z jakimi muszą się one zmagać już od pierwszych dni życia. Światowy Dzień Wcześniaka to doskonała okazja, aby podnosić świadomość społeczną na ten temat.
„W odróżnieniu od poprzednich dni, gdzie naszym stałym punktem było przedstawienie-bajka, przygotowywane przez rodziców i nauczycieli jednej z krakowskich szkół, w tym roku przedstawienie zostanie przygotowane przez zespół lekarzy i położnych Oddziału Klinicznego Neonatologii SU w Krakowie, a kostiumy specjalnie dla naszego przedstawienia przygotował Teatr Groteska”, poinformowali organizatorzy spotkania w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.
W wielu miastach w geście solidarności podświetlone na fioletowo zostaną budynki, między innymi TAURON Areny Kraków oraz wieży telewizyjnej firmy Emitel na Krzemionkach.
Dzień Wcześniaka: jak ratuje się wcześniaki?
Wcześniak to dziecko urodzone przed 37. tygodniem ciąży. Im wcześniej się urodzi, tym jego szanse na przeżycie i prawidłowy rozwój są mniejsze. Ale nigdy nie wolno tracić nadziei! Szanse wcześniaka wahają się od 10 do 95 proc., a za granicę przeżywalności uznaje się mniej więcej 22. tydzień ciąży. Dzieci urodzone między 22. a 24. tygodniem mają tylko 10 proc. szans na przeżycie. Po 24. tygodniu ciąży ich szanse wynoszą już 60 proc., po 27. tygodniu ciąży – 89 proc., a po 31. tygodniu ciąży – aż 95 proc.
Opieka nad wcześniakami w ostatnich latach bardzo się zmieniła. Postęp medycyny sprawił, że dziś szanse na przeżycie wcześniaka ogromnie wzrosły. Na co może liczyć dziecko urodzone przedwcześnie?
- Skuteczna profilaktyka i obowiązkowe badania przesiewowe słuchu i wzroku, dzięki czemu znacznie zmniejszył się odsetek upośledzonych dzieci.
- Większa świadomość mam, ale i pomoc doradców laktacyjnych, którzy wspierają kobiety w utrzymaniu laktacji po porodzie. Dowiedziono, że karmienie wcześniaka mlekiem matki ma kluczowe znaczenie dla jego rozwoju, a także zapobiega martwiczemu zapaleniu jelit.
- Nowe możliwości stosowania żywienia pozajelitowego, dostosowane do potrzeb konkretnego dziecka.
- Współpraca neurologopedy, fizjoterapeuty oraz psychologa – co zdecydowanie zwiększa szanse, że wcześniak szybko opuści szpital wraz z rodzicami.
Medycyna potrafi zaskoczyć: najmniejszy wcześniak urodził się w 2020 roku w Chinach, ważąc 212 gramów! Malutka Kwek Yu Xuan przyszła na świat w 25. tygodniu ciąży. Inny słynny wcześniak to najmłodszy wcześniak świata wpisany do Księgi rekordów Guinnessa: urodził się 5 czerwca 2020 roku w 21. tygodniu ciąży, 131 dni przed terminem porodu. Ważył zaledwie 340 g, a lekarze nie dawali mu żadnych szans na przeżycie. Chłopiec mieścił się w dłoni, w szpitalu spędził pół roku. I... przeżył! W 2022 r. najmniejszym wcześniakiem był Oliwier, który przyszedł na świat w szpitalu w Szczecinie w 23. tygodniu ciąży i ważył zaledwie 580 g.
Światowy Dzień Wcześniaka: co jeszcze musi się zmienić w opiece nad wcześniakami?
O problemach, nad którymi lekarze nadal muszą pracować, by poprawić jakość opieki nad wcześniakami, opowiedziała prof. dr hab. n. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezes Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego. Jej zdaniem należy zwiększyć grupę wcześniaków objętych profilaktyką. Konieczne jest podawanie gotowych przeciwciał monoklonalnych, które niszczą wirusa RS. Muszą być one aplikowane co 4 tygodnie przez 5 miesięcy. W Polsce profilaktyka obejmuje jednak jedynie 8 proc. wszystkich wcześniaków.
Bardzo ważne jest również większe wsparcie dla rodziców, dla których przedwczesny poród bywa trudnym przeżyciem.
Źródło: Instytut Matki i Dziecka, UCZKiN, krakow.pl
Zobacz też: