Blisko co szósta kobieta w wieku 25–45 lat cierpi na zespół policystycznych jajników, czyli PCOS. Jest to zaburzenie hormonalne mające szereg objawów uciążliwych dla kobiety. Przyczynia się również do niepłodności.

Reklama

Jeżeli planujesz urodzić dziecko, mamy dla ciebie dobrą wiadomość – przy zespole policystycznych jajników ciąża jest możliwa. ​Jednak, aby do niej doszło, trzeba jak najszybciej podjąć leczenie polegające na wyrównaniu poziomu hormonów – na tyle, aby zachodziła owulacja.

Spis treści:

Zespół policystycznych jajników a ciąża

Szacuje się, że zespół policystycznych jajników, nazywany w skrócie PCOS (a ang. polycystic ovary syndrome) to w 40 procentach przyczyna niepłodności kobiecej. Zaburzenie związane jest z nadmierną aktywnością męskich hormonów płciowych – androgenów. Zakłóca ono cykl miesiączkowy kobiety: nie dochodzi do dojrzewania komórki jajowej i pęknięcia pęcherzyka Graafa.

Ekspert leczenia niepłodności dr Dariusz Mercik, ginekolog z Kliniki Leczenia Niepłodności i Badań Prenatalnych Gyncentrum w Katowicach, wyjaśnia, jakie są szanse zajścia w ciążę w przypadku PCOS:

Zobacz także

– Duży odsetek pacjentek z problemem niepłodności to kobiety z zespołem policystycznych jajników – przyznaje dr Dariusz Mercik. – To wręcz jedna z najczęstszych przypadłości, które utrudniają zajście w ciążę. Kobiety z PCOS mają predyspozycje do nadciśnienia, cukrzycy ciężarnych, są bardziej narażone na problemy z donoszeniem ciąży, nawracające poronienia oraz na przedwczesny poród.

Dr Mercik uspokaja: – Zajście w ciążę przy PCOS jest możliwe, zaś poziom hormonów musi być na tyle wyrównany, aby mogło dojść do owulacji – kluczowego procesu dla zapłodnienia. Najważniejsze jest wykrycie u pacjentki zespołu policystycznych jajników, dlatego jeśli od ponad roku nie możesz zajść w ciążę, poproś lekarza o zbadanie cię pod kątem PCOS.

Kobieta cierpiąca na PSOC musi liczyć się z pewnymi powikłaniami w trakcie trwania ciąży. Należą do nich:

  • poronienia – kobiety z wielotorbielowatością jajników są bardziej narażone na utratę ciąży w pierwszym trymestrze niż inne ciężarne;
  • cukrzyca ciężarnych;
  • stan przedrzucawkowy - zespół objawów chorobowych pojawiający się po 20. tygodniu ciąży, któremu towarzyszą m.in. wzrost ciśnienia tętniczego powyżej granic normy; jest to poważny stan, który może zagrażać zdrowiu i życiu matki oraz dziecka;
  • przedwczesny poród.

Zespół policystycznych jajników a owulacja

Dla kobiet starających się o dziecko najważniejszą konsekwencją PCOS jest brak owulacji, którego skutkiem są nikłe szanse na ciążę. Nikłe – jednak tylko wtedy, jeśli kobieta nie podejmie leczenia.

Gromadzące się w jajniku niedojrzałe pęcherzyki tworzą liczne małe torbiele jajnika, czyli cysty – stąd nazwa zespół policystycznych jajników lub zespół wielotorbielowatych jajników. Objawy zespołu policystycznych jajników (PCOS) to m.in.:

  • zaburzenia lub brak miesiączkowania oraz owulacji przynajmniej w 6 cyklach menstruacyjnych w ciągu roku,
  • liczne torbiele na jajnikach, widoczne w badania USG; co najmniej 12 pęcherzyków na jednym jajniku lub większa niż 10 cm sześciennych objętość jajników,
  • podwyższony poziom testosteronu,
  • hirsutyzm – nadmierne owłosienie na twarzy, klatce piersiowej lub brzuchu,
  • zmiany trądzikowe,
  • otyłość – wskaźnik BMI przekracza 30 kg/m2; negatywnie wpływa to na gospodarkę węglowodanową i prowadzi do insulinooporności;
  • depresja, stany lękowe.

Na szczęście w wielu przypadkach kobiet z zespołem policystycznych jajników odpowiednie leczenie może przywrócić owulację i umożliwić zajście w ciążę.

Jak zajść w ciążę przy zespole PCOS?

Objawy PSOC nasilają się z wiekiem, co oznacza jeszcze większe problemy z poczęciem dziecka w późniejszych latach życia. Lekarze sugerują kobietom z zespołem policystycznych jajników, aby starały się o dziecko przed 25. rokiem życia.

Zdarza się też, że młoda kobieta z wielotorbielowatością jajników zachodzi w pierwszą ciążę i rodzi dziecko, a gdy po jakimś czasie zaczyna starać się o drugie, ma problem z zajściem w ciążę. Stąd tak ważne jest, aby jak najwcześniej rozpocząć leczenie.

Jak leczyć PCOS aby zajść w ciążę?

Im wcześniej kobieta ma zdiagnozowany PCOS i rozpocznie leczenie, tym szybciej będzie mogła liczyć na pojawienie się dwóch kresek na teście ciążowym. Leczenie polega na terapii tabletkami antykoncepcyjnymi, tak aby:

  • „wyciszyć” jajniki i przywrócić owulację (leczenie przez minimum 3 miesiące),
  • wyregulować krwawienia miesiączkowe,
  • zmniejszyć trądzik i nadmierne owłosienie,
  • u chorych z insulinoopornością konieczne jest także stosowanie diety regulującej poziom cukru oraz leków zwiększających tolerancję organizmu na insulinę.

Dzięki „uśpieniu” na jakiś czas jajników w organizmie obniża się stężenie androgenów i poziom hormonu luteinizującego LH (jego wysoki wskaźnik zakłóca cykl miesiączkowy), w jajnikach przestają pojawiać się torbiele, a one same zmniejszają swoją objętość. Cysty na jajnikach powinny się wchłonąć, a jajeczko móc naturalnie przedostać się do jajowodu.

Tak korzystne warunki do zapłodnienia trwają około 6 miesięcy po odstawieniu antykoncepcji. Jeżeli mimo terapii nie zaszłaś w ciążę, lekarz może zdecydować o zastosowaniu leków pobudzających owulację i obserwację cyklu w badaniach USG.

Niektóre z kobiet cierpiących na PCOS mają na tyle zaburzone cykle miesiączkowe, że trudno jest przywrócić za pomocą bezpiecznej antykoncepcji ich owulację. W tej sytuacji starania o ciążę mogą zakończyć się decyzją o zapłodnieniu pozaustrojowym in vitro.

Dieta i ruch w leczeniu PCOS

Jedną z podstawowych strategii leczenia zespołu policystycznych jajników jest wdrożenie zasad zdrowego stylu życia, obejmujące prawidłowe odżywianie i regularną aktywność fizyczną. Podstawą terapii jest stosowanie diety niskowęglowodanowej. Postaraj się tak rozplanować posiłki, abyś zjadła 4–5 małych porcji dziennie. Pozwala to uregulować cykle, a nawet w naturalny sposób przywrócić owulację.

Z warzyw i owoców spożywaj po:

  • sałatę;
  • pomidory;
  • paprykę;
  • jabłka;
  • grejpfruty;
  • truskawki.

Wybieraj pełnoziarniste pieczywo i zboża:

  • chleb razowy;
  • brązowy ryż;
  • kaszę gryczaną.

Spożywaj nabiał:

  • maślankę;
  • chudy jogurt bez cukru;
  • chudy twaróg.

Zadbaj o regularną aktywność fizyczną. Pomoże ona nie tylko pozbyć się dodatkowych kilogramów, ale także uregulować miesiączkę i owulację. Może także zmniejszyć trądzik.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama