Ułożenie dziecka do porodu – kiedy konieczna jest cesarka?

Ułożenie do porodu, czyli tzw. pozycję wyjściową, dziecko przyjmuje w macicy zwykle około 32. tygodnia ciąży. Wszyscy są zadowoleni, gdy przyjmie tzw. położenie główkowe. W ten sposób przychodzi na świat około 95 procent dzieci. Dlaczego pozostałe noworodki układają się inaczej? Najczęściej winne są temu mięśniaki i zrosty macicy, wady w jej budowie, a także przodujące łożysko i niektóre choroby płodu. Może jednak zdarzyć się i tak, że zupełnie zdrowe dziecko najzdrowszej mamy nagle spłata figla i ułoży się nietypowo. Jakie ułożenie dziecka może skończyć się cesarskim cięciem? Wyjaśniamy.

Ułożenie główkowe (podłużne)

W ułożeniu główkowym podłużnym dziecko jest obrócone prawidłowo, główka jest przygięta do klatki piersiowej tak, że podczas badania wewnętrznego lekarz wyczuwa ciemiączko tylne. W takiej pozycji rodzi się zdecydowana większość dzieci.

Poród naturalny. Przy takim ułożeniu prawie zawsze kobieta może rodzić siłami natury. Główka to największa część ciała dziecka. Gdy urodzi się pierwsza, utoruje drogę całemu małemu człowiekowi.
Cesarskie cięcie. Lekarz może o nim zadecydować, jeśli podczas porodu pojawią się komplikacje (np. zaburzenie czynności serca dziecka, zatrzymanie lub zwolnienie akcji porodowej, pogorszenie się stanu zdrowia mamy).

Ułożenie wierzchołkowe

W ułożeniu wierzchołkowym główka dziecka jest „wyprostowana” i odgięta od klatki piersiowej tak, że w badaniu wewnętrznym lekarz wyczuwa ciemiączko przednie.

Poród naturalny. Odbywa się rzadko, choć jest możliwy, jeśli tylko miednica mamy jest zbudowana prawidłowo, dziecko nie jest zbyt duże, a akcja porodowa postępuje szybko i prawidłowo.
Cesarskie cięcie. Wykonuje się je, gdy dojdzie do pełnego rozwarcia, a główka dziecka nie chce zejść do kanału rodnego.

Ułożenie czołowe lub twarzyczkowe

W ułożeniu czołowym lub twarzyczkowym główka dziecka jest mocno odgięta do tyłu. Często zdarza się tak, gdy szyję dziecka otacza pępowina. Lekarz podczas badania wyczuwa twarz lub czoło maleństwa.

Poród naturalny. Nie jest możliwy przede wszystkim ze względu na wystąpienia u dziecka dużych urazów. W rzadkich przypadkach można się na niego zdecydować, pod warunkiem, że akcja porodowa postępuje naprawdę bardzo szybko, a dziecko jest małe.
Cesarskie cięcie. Przy ułożeniu czołowym lub twarzyczkowym, lekarze zazwyczaj podejmą decyzję o zakończeniu ciąży na sali operacyjnej.

Ułożenie miednicowe

W ułożeniu pośladkowym podczas badania lekarz wyczuwa pupę dziecka, natomiast w tzw. miednicowym zupełnym wyczuwa pośladki i stópki. To drugie jest korzystniejsze, gdyż podczas przechodzenia przez kanał rodny pupa i stopy mają razem obwód porównywalny do obwodu główki.

Poród naturalny. Jest możliwy, jeśli kobieta wcześniej już urodziła dziecko. Dodatkowe warunki, jakie trzeba spełnić, by urodzić siłami natury - poród postępuje prawidłowo, miednica jest duża, a dziecko nie jest większe od poprzedniego.
Cesarskie cięcie. Jest konieczne, jeśli kobieta rodzi po raz pierwszy. W kolejnych ciążach przesądzają o nim duże rozmiary dziecka, nieprawidłowości w budowie miednicy lub przedwczesne odpłynięcie wód płodowych.

Sprawdź: Co to znaczy ułożenie skośne?

[CMS_PAGE_BREAK]

Ułożenie skośne lub poprzeczne

Może się zdarzyć, że dziecko odwróciło się, ale jest ułożone do dołu barkiem lub plecami. W takiej pozycji jego główka znajduje się po lewej lub prawej stronie miednicy, jest przygięta do klatki piersiowej lub może być odwrócona na bok. Na szczęście z taką dziwną pozycją lekarze mają do czynienia bardzo rzadko (dotyczy to mniej niż jednego procenta przypadków).

Poród naturalny. Właściwie jest niemożliwy, ponieważ niesie niebezpieczeństwo wystąpienia u dziecka dużych urazów.
Cesarskie cięcie. Jest konieczne. Jeśli niedługo przed terminem porodu dowiesz się, że maleństwo nie ułożyło się prawidłowo, nie wpadaj w panikę. Spróbuj „przekonać” dziecko, by zmieniło pozycję. Gimnastykuj się (na tyle, ile pozwala ci brzuszek) i często zmieniaj ułożenie ciała – wszystko to może sprawić, że maluch nawet w ostatniej chwili „ustawi się” prawidłowo.

Zobacz także: Czy można przekręcić dziecko w łonie matki? Zobacz, jak robi to zaklinacz dzieci

Ułożenie bliźniaków

Sposób przyjścia na świat bliźniąt zależy od bardzo wielu czynników. Decyzję podejmuje lekarz. Dzieci mogą być ułożone:

• główkami do dołu - jeśli ciąża jest donoszona, maluszki nie są zbyt duże, akcja porodowa postępuje prawidłowo, możliwy jest poród naturalny.
• główkami do dołu, ale po przeciwnych stronach - poród siłami natury jest możliwy, gdy mama rodzi po raz kolejny. Dodatkowym warunkiem jest m.in. podobna waga dzieci oraz prawidłowy postęp porodu.

Jeśli dzieci znajdują się w innej pozycji, ciążę kończy się cesarskim cięciem. Poród naturalny niesie bowiem niebezpieczeństwo powikłań i wielu urazów, szczególnie u dziecka, które przychodzi na świat jako drugie. O sposobie zakończenia ciąży decyduje także to, czy dzieci mają oddzielne czy wspólne łożyska i worki owodniowe.

Przeczytaj: Jak pomóc dziecku obrócić się główką do dołu do porodu.

Konsultacja merytoryczna

dr n. med. Renata Jaczyńska

Specjalistka z zakresu położnictwa i ginekologii i perinatologii, specjalizuje się w diagnostyce prenatalnej. Pracuje na stanowisku Starszego Asystenta w Klinice Położnictwa i Ginekologii Instytutu Matki i Dziecka