
Kiedyś ludzie próbowali rozpoznać płeć dziecka po zachciankach ciążowych lub kształcie brzucha ciężarnej. Dziś mamy badanie ultrasonograficzne, czyli USG, dzięki któremu na długo przed porodem w wiarygodny sposób można określić, czy urodzi się chłopiec, czy dziewczynka.
To kiedy dokładnie poznamy płeć dziecka, zależy między innymi od doświadczenia lekarza, jakości aparatu USG, od tego, czy to pierwsza, czy kolejna ciąża, a także od samego dziecka, a dokładnie od pozycji, jaką przyjmuje podczas badania. Niektórzy rodzice mogą skorzystać również z innych metod poznawania płci niż USG. Opisujemy je wszystkie poniżej.
Spis treści:
- Kiedy można określić płeć dziecka na USG?
- Czy na USG dopochwowym lepiej widać płeć dziecka?
- Czy lekarz wykonujący USG może się pomylić w ocenie płci dziecka?
- Kiedy można poznać płeć dziecka – tydzień, miesiąc
- Kiedy wykształca się płeć dziecka?
- Test na płeć dziecka – czy warto zrobić?
- Jak rozpoznać płeć dziecka – przesądy
Kiedy można określić płeć dziecka na USG?
Większość rodziców dowiaduje się, czy urodzi im się chłopiec, czy dziewczynka podczas badania USG. Zwykle dzieje się to w trakcie badania połówkowego (ok. 20 tygodnia ciąży), czasem nieco wcześniej, na przełomie 3 i 4 miesiąca ciąży.
Nie zaleca się określania płci dziecka na badaniu ultrasonograficznym przed 12. tygodniem ciąży, ponieważ skuteczność określania płci wynosi wtedy jedynie 54 proc. Możliwość stwierdzenia płci zależy między innymi od tego, jak płód jest ułożony. Jeżeli obszar genitaliów będzie niedostępny – lekarz nie będzie w stanie określić płci nawet w zaawansowanej ciąży. Po 12. tygodniu skuteczność prawidłowego rozpoznania płci wynosi aż 91-98 proc. Występuje jednak ryzyko nierozpoznania męskiego płodu. Od 16. tygodnia ciąży narządy płciowe zewnętrzne u dziecka są już naprawdę dobrze widoczne, więc doświadczony lekarz może określić płeć dziecka na USG.
Rodzice obserwujący obraz na ekranie aparatu USG mogą mieć wrażenie, że to, co widać, to tylko plamy. Jednak ginekolog na monitorze dokładnie pokaże, gdzie znajdują się narządy płciowe. Na wydrukowanym zdjęciu jeszcze łatwiej będzie je dojrzeć.
Czy na USG dopochwowym lepiej widać płeć dziecka?
Nie. Dopochwowe badanie USG wykonuje się do 10. tygodnia ciąży po to, żeby uzyskać lepszy obraz zarodka. Ale wtedy na rozpoznawanie płci jest zbyt wcześnie. Potem badanie USG przez pochwę służy głównie do oceny dolnego odcinka macicy, np. przy łożysku przodującym.
Czy lekarz wykonujący USG może się pomylić w ocenie płci dziecka?
Dziś pomyłki zdarzają się stosunkowo rzadko. Prawdopodobieństwo błędu jest większe przy wczesnej ciąży i przestarzałej aparaturze USG.
We wczesnej ciąży łatwiej dostrzec narządy płciowe dziewczynki, ale istnieje ryzyko nierozpoznania męskiego płodu. Najlepiej zaczekać z rozpoznaniem płci do minimum 16. tygodnia.
Może się zdarzyć, że dziecko tak się ułoży podczas badania, że nie będzie widać narządów płciowych. W przypadku bliźniaków czy trojaczków jedno z dzieci może zasłonić narządy brata lub siostry i ich obejrzenie jest wtedy niemożliwe. Podczas drugiego USG udaje się poznać płeć w 70-80 proc. przypadków, a przy trzecim badaniu – w 95 proc.
Kiedy wiadomo jaka płeć dziecka: w którym tygodniu, miesiącu?
Płeć dziecka najwcześniej można poznać, wykonując badania prenatalne (od 10 lub od 13 tygodnia ciąży). Przeprowadza się je tylko w szczególnych sytuacjach, by wykluczyć wady płodu, więc płeć dziecka w ten sposób poznaje niewielu rodziców. Skuteczność badań prenatalnych wynosi 99,53 proc. Płeć dziecka podawana jest w wyniku na życzenie rodziców – wystarczy zaznaczyć odpowiednią opcję na formularzu badania.
Badania prenatalne, które umożliwiają rozpoznanie płci, to
- amniopunkcja – wykonuje się ją od 13. tygodnia ciąży (3 miesiąc ciąży)
- test NIFTY – testy NIFTY pro można wykonywać od 10. tygodnia ciąży (3 miesiąc ciąży).
Kiedy kształtuje się płeć dziecka?
Płeć dziecka jest określona już w momencie zapłodnienia. Plemnik może zawierać chromosom X i Y, komórka jajowa zaś – tylko X. Jeśli komórkę jajową zapłodnił plemnik z chromosomem Y, urodzi się chłopiec, gdy uda się to plemnikowi, który ma tylko chromosomy X – urodzi ci się córka! Można więc powiedzieć, że płeć dziecka zależy od genów ojca (mężczyzna decyduje, czy pocznie chłopca, czy dziewczynkę, ale oczywiście nie robi tego świadomie!).
Ważne etapy w kształtowaniu się płci dziecka
Jako pierwsze, około 9. tygodnia ciąży, zaczynają powstawać narządy męskie. Żeńskie kształtują się od 10.-11. tygodnia ciąży. Gdyby sporządzić uproszczony kalendarzyk rozwoju narządów u chłopca i dziewczynki, wyglądałoby to mniej więcej tak:
- 7. tydzień ciąży: powstają gruczoły płciowe;
- 9. tydzień ciąży: u chłopca kształtują się jądra;
- 10. tydzień ciąży: u dziewczynki rozwijają się jajniki;
- 12. tydzień ciąży: zewnętrzne narządy płciowe (genitalia), stają się męskie lub żeńskie;
- 14. tydzień ciąży: u chłopca pojawia się gruczoł prostaty, u dziewczynki jajniki zstępują do miednicy;
- 18. tydzień ciąży: jądra zaczynają powoli przemieszczać się z brzuszka do worka mosznowego.
Czy warto zrobić test na płeć dziecka?
Popularność zyskują domowe testy na płeć dziecka. Są to testy płytkowe, bardzo podobne do testów ciążowych, przy pomocy których przyszła mama bada próbkę moczu. Jeśli pasek będzie niebieski, prawdopodobnie urodzi chłopca, jeśli czerwony lub zielony – dziewczynkę. Lekarze i sami producenci testów przestrzegają jednak przed braniem wyników na poważnie: takie testy służą jedynie do zabawy i nie zastąpią badania USG!
Jak rozpoznać płeć dziecka – przesądy
Przed epoką badań USG płeć można było wywróżyć z kształtu brzucha ciężarnej. Obecnie nadal ludowe przesądy są bardzo popularne.
Zgodnie z niektórymi wierzeniami płeć dziecka można odgadnąć po:
- ruchu obrączki nad brzuchem – zawieś obrączkę na nitce i potrzymaj chwilę nad brzuchem. Jeżeli porusza się wahadłowo, będzie dziewczynka, jeśli koliście – chłopiec;
- wróżeniu z kształtu brzuszka – płeć dziecka według przesądów można określić także po kształcie brzucha. Okrągły brzuch oznacza, że urodzi się dziewczynka, natomiast spiczasty zwiastuje narodziny chłopca;
- zachciankach ciążowych – chętka na kwaśne przepowiada chłopca;
- urodzie mamy – jeśli w ciąży promienieje, będzie syn, jeśli wygląda gorzej – będzie córka, która odbiera mamie urodę.
Pamiętaj jednak, że to tylko mity na temat rozpoznawania płci dziecka – nie mają one żadnego potwierdzenia w nauce!
Co to jest chiński kalendarz płci
To najstarszy sposób planowania płci dziecka. Liczy ponad 700 lat i cieszy się wielką popularnością. Zakłada, że płeć dziecka można zaplanować na podstawie dwóch czynników: wieku matki i miesiąca zapłodnienia. Chiński kalendarz płci ma służyć rozrywce i nie jest metodą medyczną. Jedno jest jednak pewne – ta metoda określania płci może być dobrą zabawą dla rodziców, a przy odrobinie szczęścia, faktycznie się sprawdzi!
Źródła (bibliografia):
- Kearin M, Pollard K, Garbett I, Accuracy of sonographic fetal gender determination: predictions made by sonographers during routine obstetric ultrasound scans. Australas J Ultrasound Med. 2014 Aug; 17:125-130.
- Gharekhanloo F, The ultrasound identification of fetal gender at the gestational age of 11–12 weeks. J Family Med Prim Care. 2018 Jan-Feb; 7: 210–212.
Zobacz także:

Badania wykonywane w okresie ciąży pozwalają w porę wykryć różne nieprawidłowości i im przeciwdziałać. Przez całe 9 miesięcy będziesz musiała wykonać szereg testów, aby sprawdzić, czy dziecko rozwija się prawidłowo i czy ty nie masz problemów zdrowotnych. Podczas każdej wizyty kontrolnej lekarz zważy cię, zmierzy ciśnienie krwi i wykona badanie ginekologiczne. Z gabinetu wyjdziesz także z plikiem skierowań do laboratorium na badania krwi i moczu. Sprawdź, jakie badania obowiązkowe należy wykonać w ciąży i po co. Podajemy też dokładny harmonogram badań z uwzględnieniem tygodni ciąży, w których wykonuje się określone badania. Spis treści: Jakie badania w ciąży Badania w ciąży – kiedy się je wykonuje Kalendarz badań w ciąży Badania w ciąży – lista typów badań ich znaczenie: Badanie krwi w ciąży Badania moczu w ciąży Badanie glukozy w ciąży Test obciążenia glukozą w ciąży Badanie USG w ciąży Dodatkowe badania zalecane w ciąży Bezpłatne badania w ciąży Jakie badania należy wykonać w ciąży? O tym, jakie badania powinna wykonać ciężarna, decyduje ginekolog położnik na podstawie indywidualnych potrzeb i wskazań. Regulują to rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardów organizacyjnych opieki okołoporodowej. Podczas wizyt kontrolnych przyszłą mamę czekają badania podmiotowe (zebranie wywiadu i ocena ryzyka ciąży) oraz przedmiotowe, np. oceniające ciśnienie krwi, przybieranie na wadze, pracę serca płodu i jego ruchy. Przez cała ciążę regularnie wykonuje się również badania krwi i moczu oraz przynajmniej trzy razy – USG płodu. W konkretnych tygodniach przypadają bardziej szczegółowe badania. Badania w ciąży – kiedy się je wykonuje? Poniżej podajemy listę...

Rozwój płodu ludzkiego jest naprawdę niezwykłym procesem – oto z dwóch niewidocznych gołym okiem komórek powstaje prawdziwy człowiek! Zwykle rozwój płodu przebiega bardzo podobnie, dlatego na jego podstawie można wyliczyć datę zapłodnienia i prawdopodobny termin porodu. Etapy rozwoju płodowego człowieka Rozwój płodowy można podzielić na kilka etapów. Zobacz, jak przebiega rozwój płodu w kolejnych miesiącach ciąży: Najpierw tylko kropeczka… – 1. miesiąc ciąży Twoje dziecko jest takie maleńkie, że bez szkła powiększającego ani rusz: zarodek jest jak ziarenko maku. Wyobraź sobie swoje maleństwo, które zmieści się na... czubku szpilki. Tak wygląda np. w drugim tygodniu ciąży. Ale takie maleńkie będzie tylko przez chwilę: rozwój płodu przebiega w zawrotnym tempie. Zobacz więcej: Pierwszy miesiąc ciąży: objawy, rozwój płodu, czego unikać Intensywny rozwój płodu – 2. miesiąc ciąży W piątym tygodniu płód może już się równać z ziarnem ryżu. A kilka dni później nawet z pestką słonecznika. Pod koniec miesiąca maleństwo zamieni się natomiast w... fasolkę perłową. Czas na pierwsze badanie USG – 3. miesiąc ciąży Na początku trzeciego miesiąca dziecko ma wielkość truskawki. Codziennie jednak przybiera na wadze tak, że pod koniec trzeciego miesiąca wielkością przypomina już raczej nie truskawkę, a owoc kiwi! Dziecko jest wielkości kijanki – 4. miesiąc ciąży W 17. tygodniu ciąży dziecko mierzy 12 centymetrów i waży 100 gramów. Ciągle więc zmieściłoby się na dłoni. Ale tydzień później ma już dwa centymetry więcej! Niezłe tempo! Na przełomie 4. i 5. miesiąca ciąży możesz też poczuć pierwsze ruchy dziecka . Rozwój narządów wewnętrznych – 5. miesiąc ciąży To już naprawdę duuuuży banan – dziecko ma 18,5 centymetra i 300...

Naukowcy z Uniwersytetu Cambridge twierdzą, że jak najszybsze poznanie płci dziecka może dać mu szanse na jak najlepszy rozwój, gdyż zwłaszcza u matek narażonych na stres lub otyłych płeć dziecka może wpływać na działanie łożyska. Zatem jaka płeć dziecka wiąże się z podwyższonym ryzykiem? Naukowcy mówią: płeć dziecka ma znaczenie! „Blisko jedna na dziesięć kobiet doświadcza komplikacji okołoporodowych, takich jak hipotrofia płodu czy stan przedrzucawkowy . Wiadomo już, że częściej występują one u kobiet spodziewających się chłopca . Dlatego przygotowanie indywidualnych planów prowadzenia ciąży i zachęcanie przyszłych mam do zmian nawyków w zależności od płci dziecka może przynieść ich dzieciom długotrwałe korzyści zdrowotne” – napisali autorzy pracy opublikowanej w „Biology of Reproduction”. Chodzi o to, że płody płci męskiej szybciej rosną i mogą potrzebować więcej tlenu i składników odżywczych niż jest w stanie dostarczyć im łożysko. Wówczas gorzej niż dziewczynki znoszą stres i inne niekorzystne warunki w okresie ciąży. Łożysko inaczej działa u otyłych kobiet Inny zespół naukowców odkrył, że otyłość u ciężarnej jest czynnikiem, który zmienia strukturę łożyska, wpływając na rozwój płodu w zależności od jego płci. „Łożysko ma niezwykłe możliwości modyfikacji na wielu poziomach: od tego, z jakich komórek się składa, po zmiany genetyczne i białkowe, a także te obejmujące mitochondria. Zmiany te mogą być skutkiem działania wielu różnych czynników, takich jak sposób odżywiania matki, rywalizacja w przypadku ciąży mnogiej, a także samej płci potomstwa” – zauważają badacze, którzy opublikowali swoje obserwacje w „Acta Physiologica”. Wyniki obu badań sugerują, że branie pod uwagę płci dziecka podczas monitorowania ciąży u otyłych kobiet...