Aspiryna w ciąży może szkodzić. Kiedy można ją zażywać?

Aspiryna w ciąży może skutkować m.in. wadami serca dziecka, rozszczepem podniebienia, niedowagą noworodka, a także wywołać nadmierne krwawienie podczas porodu. Z tego powodu jeszcze do niedawna była całkowicie zakazana. I nadal, jeśli nie trzeba jej zażywać, zaleca się wybieranie innych, bezpieczniejszych, leków. Od pewnego czasu wiadomo jednak, że kwas acetylosalicylowy w 1 trymestrze ciąży może chronić ciężarną przed nadciśnieniem i wynikającymi z niego powikłaniami.

Aspiryna w ciąży:
1. Kiedy jest dozwolona?
2. Aspiryna a stan przedrzucawkowy
3. Kiedy nie wolno zażywać aspiryny?
5. Kontrowersje
6. Aspiryna a płodność

Kiedy można zażywać aspirynę w ciąży?

Naukowcy dowiedli, że zażywanie aspiryny w ciąży zmniejsza o 40 proc. ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego i hipotrofii płodu u kobiet z grup zwiększonego ryzyka, cierpiących na nadciśnienie tętnicze. Kwas acetylosalicylowy rozrzedza także krew, zapobiegając (przynajmniej częściowo) powstawaniu zakrzepów żylnych, także w pępowinie.

Uwaga! Kobiety, które należą do grupy ryzyka ze względu na uczulenia lub inne przeciwskazania nie mogą stosować kwasu acetylosalicylowego nawet we wczesnym etapie ciąży, pomimo ewentualnych wskazań.

Aspiryna a stan przedrzucawkowy

W Polsce zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia aspirynę można podawać w ciąży w ramach profilaktyki stanu przedrzucawkowego kobietom, które cierpiały na zatrucie ciążowe w poprzedniej ciąży, urodziły dziecko z hipotrofią oraz chorują na:

nadciśnienie tętnicze (przed ciążą)
przewlekłe choroby nerek
cukrzycę przedciążową (typu I lub II)
otyłość (BMI>30)
choroby autoimmunologiczne (np. toczeń układowy)
zespół antyfosfolipidowy
trombofilię.

Kiedy nie można stosować aspiryny w ciąży?

Kobiety w ciąży nigdy nie powinny na własną rękę przyjmować aspiryny. Aspiryna (kwas acetylosalicylowy) należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), stosowanych przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Podobnie jak pozostałe leki z tej grupy, może powodować groźne skutki uboczne i jest niewskazana poza wyżej wymienionymi względami medycznymi.

Badania wykazały, że spożywanie dużych dawek aspiryny na późnym etapie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych powikłań. Dzieci kobiet, które regularnie zażywały większe dawki aspiryny w 2 i 3 trymestrze, częściej rodziły się z wadami serca, rozszczepem podniebienia oraz miały mniejszą masą urodzeniową. Zauważono także związek między zażywaniem aspiryny przez ciężarną a krwawieniami do mózgu dziecka. Zażywanie dużych dawek kwasu acetylosalicylowego w czasie ciąży może także sprzyjać pojawieniu się komplikacji okołoporodowych.

Ważne! W Polsce kwas ecetylosalicylowy (aspiryna) sprzedawany jest m.in. pod nazwami: aspirin, polopiryna, polocard, acard, etopiryna.

Kontrowersje wokół zażywania aspiryny w ciąży

Jedną z kwestii wzbudzających najwięcej dyskusji, jeśli chodzi o zażywanie kwasu acetylosalicylowego w czasie ciąży, jest jej wpływ na ryzyko poronienia. Naukowcy nadal nie doszli do porozumienia, czy przyjmowanie aspiryny w dużych dawkach może prowadzić do przedterminowego zakończenia ciąży, jednak większość współczesnych badań zdaje się przeczyć tej tezie.

Kolejną sporną kwestią jest bezpieczna dawka aspiryny w ciąży. W zależności od celu, w jakim lekarz zaleca ją ciężarnej pacjentce, może ona oscylować od 75 mg do nawet kilkuset mg. Dlatego tak ważne jest, żeby nigdy nie brać tego leku na własną rękę, bez ścisłych wytycznych lekarza i ograniczyć stosowanie aspiryny do wymienionych wskazań medycznych, a ból czy gorączkę obniżać ogólnie dozwolonymi lekami w ciąży.

Aspiryna a płodność

Z badań opublikowanych w 2015 roku w brytyjskim czasopiśmie medycznym The Lancet, wynika, że aspiryna w dawce 81 mg/dobę może zwiększać szansę zajścia w ciążę i jej donoszenia u kobiet, które wcześniej poroniły. Dzieje się tak dlatego, że kwas acetylosalicylowy zwiększa przepływ krwi do macicy oraz może leczyć ewentualne infekcje, ułatwiając zagnieżdżenie się w niej zapłodnionej komórki jajowej i dalszy zdrowy rozwój zarodka.

Bibliografia:

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 roku, w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych, Dziennik Ustaw poz. 2007
Bujold E. i in., Prevention of preeclampsia and intrauterine growth restriction with aspirin started in early pregnancy: a meta-analysis. Obstet Gynecol. 2010;116(2 Pt 1):402-14, www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20664402 (dostęp 13.05.2020)
Schisterman, E. F., i in. Preconception low-dose aspirin and pregnancy outcomes: results from the EAGeR randomised trial. Lancet, 2014, 384(9937), 29–36. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(14)60157-4/fulltext (dostęp 13.05.2020)
Keim SA, Aspirin use and miscarriage risk, Epidemiology. 2006 Jul;17(4):435-9, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16755260 (dostęp: 13.05.2020)

Zobacz także: