O ciąży

Leki w ciąży – które są bezpieczne i dozwolone, a które zakazane [WIDEO]

Leki w ciąży dzieli się na kategorie pod względem bezpieczeństwa stosowania ich u ciężarnych. Dozwolone są leki z kategorii A. Z kolei w ciąży leki z kategorii X są bezwzględnie zakazane. Zobacz, które leki i kiedy można brać w ciąży i co na temat przyjmowania leków przez przyszłe mamy sądzi nasz ekspert, dr Tadeusz Oleszczuk, ginekolog.

Poniżej znajdziesz informacje o kategoriach leków i o tym, które są bezpieczne w ciąży, a których w żadnej sytuacji ciężarna stosować nie może. Poznaj też porady ginekologa, dra Tadeusza Oleszczuka, dotyczące stosowania leków w ciąży. Sprawdź, czy w ogóle istnieją leki bezpieczne do stosowania w ciąży.

Spis treści:

 

Leki w ciąży – kategorie

W Polsce używa się klasyfikacji amerykańskiej (FDA). Według niej leki dzieli się na następujące kategorie:

  • A – leki z tej kategorii zostały przebadane i u kobiet w ciąży nie wykazały szkodliwego działania na płód i przebieg ciąży.
  • B – leki przebadane na zwierzętach, nie wykazują niepożądanego działania na płód zwierzęcy; wpływ na ludzki płód nie jest znany.
  • C – leki wykazujące niepożądane działanie na płód zwierzęcy, nieprzebadane na ludziach. Stosuje się je tylko wtedy, gdy korzyść u kobiety przewyższa działanie niepożądane na płód.
  • D – leki o udokumentowanym ryzyku niepożądanego działania na płód ludzki. Leki te stosuje się wyłącznie u ciężarnych w stanach zagrażających ich życiu.
  • X – leki o udokumentowanym szkodliwym działaniu na płód ludzki, bezwzględnie przeciwwskazane u kobiet w ciąży. 


Leki kategorii B:

  • leki przeciwbólowe,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne (NPLZ): paracetamol, ibuprofen, ketoprofen, naproksen – w 1. i 2. trymestrze są w kategorii B, ale w 3. trymestrze znajdują się w kategorii D. Jedynie paracetamol przez cały okres ciąży pozostaje w kategorii B.
  • opioidowe leki przeciwbólowe, np. morfina, która w dużych dawkach znajduje się w kategorii D,
  • leki przeciwalergiczne, leki antyhistaminowe (loratadyna, cetyryzyna).


Leki kategorii X:

Jakie leki można brać w ciąży (leki kategorii A)

Niżej wymienione leki uznawane są za bezpieczne do stosowania podczas ciąży. Niemniej jednak ZAWSZE przed sięgnięciem po lekarstwa i preparaty farmaceutyczne, nawet te niżej wymienione, warto skonsultować się z lekarzem: 

  • preparaty uspokajające: melisa, Neospasmina,
  • preparaty ziołowe o działaniu przeciwgorączkowym,
  • preparaty odkażające drogi moczowe: Fitolizyna, Urosept,
  • preparaty magnezowe,
  • preparaty wapniowe,
  • witaminy: większość witamin z grupy B, witamina C (należy unikać wysokich dawek), kwas foliowy,
  • preparaty zobojętniające kwas solny (wapniowo-magnezowe) na zgagę w ciąży
  • czopki i maści stosowane przeciw hemoroidom,
  • niektóre ziołowe syropy na kaszel.


Dopuszczalne jest stosowanie domowych sposobów na przeziębienie, dlatego większość kobiet, które w ciąży przechodzi przeziębienie lub grypę, wychodzi od lekarza wyłącznie z zaleceniem odpoczynku, picia herbaty z miodem i cytryną, a nie z receptą na leki.

Jakie leki przeciwbólowe w ciąży?

Każdy lek przyjmowany przez kobietę w ciąży przenika do płodu i może mieć na niego niepożądany wpływ. Dlatego przed przyjęciem jakiegokolwiek lekarstwa, a nawet suplementu diety, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę. Korzystanie z leków przeciwbólowych, podobnie jak i każdych innych, w ciąży powinno być ograniczone do absolutnego minimum. 

Leki przeciwbólowe dzielą się na opioidowe – bezwzględnie zakazane w ciąży oraz na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i leki o działaniu przeciwbólowym bez działania przeciwzapalnego. Do tej ostatniej kategorii należy paracetamol (np. lek Apap), który jest lekiem stosowanym z wyboru w ciąży. Jednak i jego stosowanie w ciąży powinno być wyłącznie sporadyczne i w najmniejszej działającej dawce. 

W ciąży nie wolno stosować następujących leków przeciwbólowych: 

  • Aspiryna i inne leki zawierające kwas acetylosalicylowy,
  • Ibuprom i inne leki z ibuprofenem,
  • Pyrlagina,
  • Butapiralozl i inne pochodne fenylobutanolu. 

Leki teratogenne w ciąży

Poniżej lista leków działających szkodliwie na płód. Pod żadnym pozorem nie należy ich stosować w ciąży:

  • leki przeciwpadaczkowe,
  • doustne leki przeciwzakrzepowe: kumaryna, dikumarol, 
  • hormony płciowe żeńskie,
  • klomifen, 
  • lit,
  • leki tereostatyczne, 
  • jodki (z wyłączeniem profilaktyki jodowej, substytucji jodowej, środków cieniujących zawierających jod),
  • streptomycyna, dihyrdostreptomycyna, 
  • leki przeciwzimnicze: chinina, chlorochina, meflochina 
  • cytostatyki, 
  • organiczne związki rtęci. 


Substancje teratogenne:

  • talidomid,
  • hormony androgenne, 
  • aminopteryna, metotreksat (antagoniści kwasu foliowego), 
  • alkohol (nadużywanie alkoholu), 
  • witamina A w dużych dawkach (powyżej 25 000 j.m. dziennie), 
  • retinoidy (pochodne witaminy A): izitretynoina, etretynat.
     

Leki podejrzewane o działanie teratogenne: 

  • antybiotyki (aminoglikozydy, tetracykliny, chlofamfenikol), 
  • chemioterapeutyki przeciwbakteryjne: zestawienie trymetoprymu i sulfonamidu (np. ko-trymoksazol), nitrofurany, jodopowidon (Polseptol), 
  • fluorek sodu, 
  • glikokortykosteroidy, 
  • hormony płciowe i ich inhibitory: leki anaboliczne/androgeny, antyandrogeny, antyestrogeny, estrogeny, gestageny, zestawienia estrogenów i gestagenów, 
  • immunostymultory: echinaceae, filgrastyn, interferon, interleukina, substancje i preparaty zawierajace składniki narządowe i drobnustroje, preparaty organiczne zawierajace wyciągi z grasicy lub śledziony, 
  • inhybitory ACE, 
  • leki alfa-adrenergiczne, leki beta-adrenergiczne, 
  • leki przeciwarytmiczne: lidokaina, amiofaron, glikozydy naparstnicy, 
  • leki blokujące kanał wapniowy, 
  • leki blokujące receptory beta- adrenergiczne, 
  • leki cucące (kofeina), 
  • leki hamujące łaknienie, immunosupresyjne, moczopędne, 
  • leki nasenne/uspokajające (doksylamina), 
  • leki neuroleptyczne ,
  • leki przeciwbólowe: morfina i jej pochodne, petydyna, bardzo silne leki przeciwbólowe (dekstropropoksyfen), słabe leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne, kwas acetylosalicylowy i jego pochodne, 
  • leki przeciwcukrzycowe (glibenklamid, tolbutamid), 
  • leki przeciwdepresyjne, 
  • leki na nadciśnienie (dihydralazyna, metyldopa, nitrosprusydek sodu). 
  • leki przeciwpadaczkowe: barbeksaklon, karbamazepina, klonazepam, etosuksymid, fenbarbital, fenytoina, prymidon, kwas walproinowy, wigabatyna, 
  • leki przeciwzakrzepowe (doustne), 
  • leki psychotropowe: benzodiazepina, klometiazol, rezerpina, inhibitory AMO, 
  • leki tuberkulostatyczne: INH, etambutol, pirazynamid, rifampicyna, streptomycyna, 
  • leki tyreostatyczne, leki wywołujące owulację, 
  • lit, meprobamat, 
  • witamina D. 


Sprawdź także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA